Trung Quốc giới thiệu mô hình AI giúp phát hiện sớm bệnh ung thư dạ dày

Theo TTXVN, các nhà nghiên cứu Trung Quốc vừa phát triển mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mang tên DAMO GRAPE có khả năng phát hiện sớm dấu hiệu ung thư dạ dày nhờ các hình ảnh thường quy chụp CT không cản quang (non-contrast CT).

Được biết, đây là lần đầu tiên CT không cản quang có thể được dùng để phát hiện, chẩn đoán ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm. Nghiên cứu này vừa được công bố trên tạp chí khoa học Nature Medicine.

Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), ung thư dạ dày là một trong những bệnh ung thư phổ biến và gây tử vong hàng đầu, với khoảng 970.000 ca mắc mới và 770.000 ca tử vong mỗi năm trên toàn cầu (năm 2022). Riêng tại Trung Quốc, ung thư dạ dày gây ra khoảng 260.000 ca tử vong mỗi năm.  

Ông Cheng Xiangdong - Bí thư Đảng ủy Bệnh viện Ung thư Chiết Giang, cho biết việc phát hiện sớm có thể nâng tỷ lệ sống sót sau 5 năm từ dưới 30% lên hơn 90%, song nhiều bệnh nhân vẫn né tránh nội soi do tính xâm lấn và tình trạng thiếu đồng đều về chất lượng sàng lọc giữa các bệnh viện.

Nhằm khắc phục hạn chế về tính xâm lấn, Bệnh viện Ung thư Chiết Giang hợp tác cùng Học viện DAMO thuộc Tập đoàn Alibaba, có trụ sở tại tỉnh Chiết Giang, miền Đông Trung Quốc, phát triển mô hình AI DAMO GRAPE nhằm phát hiện sớm ung thư dạ dày. Mô hình đã được thử nghiệm trên hơn 70.000 bệnh nhân và mang lại kết quả đầy hứa hẹn.

Theo ông Zhang Ling - chuyên gia cao cấp về thuật toán tại Học viện DAMO, đồng tác giả nghiên cứu, chụp CT không tiêm thuốc cản quang vốn là một phương pháp khám phổ biến, không xâm lấn, thường được dùng trong các đợt kiểm tra sức khỏe và điều trị ngoại trú nhờ tính hiệu quả và chi phí thấp.

 Tuy vậy, phương pháp này từ lâu bị xem là không phù hợp để khảo sát các cơ quan rỗng như dạ dày - chỉ chứa không khí và dịch, nên hình ảnh CT thu được bị thiếu độ tương phản giữa các lớp mô dẫn đến khó quan sát.

Nhóm nghiên cứu đã thách thức quan điểm này bằng cách xây dựng cơ sở dữ liệu đa trung tâm lớn nhất thế giới về hình ảnh CT không cản quang dạ dày, vượt qua một loạt các trở ngại như tình trạng dạ dày thay đổi hình dạng khi co bóp và tế bào ung thư giai đoạn sớm chỉ khu trú ở lớp niêm mạc.

Theo thông tin trên VOV, thông kê cho thấy mô hình đạt độ nhạy 85,1% và độ đặc hiệu 96,8%. Nói cách khác, nếu 100 người mắc ung thư dạ dày, AI sẽ phát hiện chính xác khoảng 85 trường hợp, số bị bỏ sót khoảng 15 trường hợp (âm tính giả).

Trong số 100 cá nhân khỏe mạnh được xét nghiệm, có khoảng 97 người được đánh dấu chính xác là khỏe mạnh, trong khi khoảng 3 người bị xác định nhầm là mắc ung thư (kết quả dương tính giả).

Ông Hu Can - tác giả chính của bài viết trên tạp chí, cũng là tiến sĩ khoa phẫu thuật dạ dày của Bệnh viện Ung thư Chiết Giang chia sẻ, mô  hình AI này giúp lấp đầy một khoảng trống lớn trong việc phát hiện sớm ung thư dạ dày thông qua hình ảnh.

Trong quá trình nghiên cứu, nhóm đã phân tích các lần chụp CT từ 11 bệnh nhân trước khi chẩn đoán và phát hiện ra rằng mô hình có thể phát hiện ung thư sớm hơn từ 2 - 10 tháng so với các phương pháp truyền thống được sử dụng trong bệnh viện.

Một trường hợp điển hình là bệnh nhân 45 tuổi được chẩn đoán ung thư dạ dày giai đoạn muộn. Khi phân tích lại ảnh chụp CT cách thời điểm chẩn đoán bệnh khác 6 tháng, mô hình AI đã nhận diện được các dấu hiệu ung thư.

Hiện DAMO GRAPE đã được triển khai tại một số khu vực có nguy cơ ung thư dạ dày cao ở Trung Quốc và đang được mở rộng ứng dụng cả trong nước lẫn quốc tế.