Báo Thanh niên dẫn thông tin từ South China Morning Post cho hay, nghiên cứu do bà Thạch Chánh Lệ, một nhà virus học được mệnh danh là "người dơi" do nghiên cứu sâu rộng của bà về virus corona ở dơi, dẫn đầu tại Phòng thí nghiệm Quảng Châu cùng với các nhà nghiên cứu từ Viện Khoa học Quảng Châu, Đại học Vũ Hán và Viện Virus học Vũ Hán.
Theo nghiên cứu mới, nhóm của bà Thạch lần đầu phát hiện dòng virus corona HKU5 có trong loài dơi pipistrelle Nhật Bản ở Hồng Kông (Trung Quốc). Virus mới này xuất phát từ phân chi merbecovirus, cũng bao gồm virus gây ra hội chứng hô hấp cấp Trung Đông (Mers).
Virus HKU5 có khả năng liên kết với enzyme chuyển đổi angiotensin (ACE2) của con người, cùng một thụ thể được virus SAR-CoV-2 gây ra gây COVID-19 sử dụng để lây nhiễm tế bào, theo South China Morning Post.
Các nhà kho học Trung Quốc phát hiện virus mới ở dơi, có thể lây sang người tương tự Covid-19. Ảnh minh họa: Getty Images
Báo Tin tức thông tin, trong bài báo công bố trên tạp chí khoa học Cell, nhóm nghiên cứu viết: "Chúng tôi đã phát hiện và phân lập một dòng virus HKU5-CoV mới (dòng 2), có thể sử dụng không chỉ thụ thể ACE2 của dơi mà còn của con người và nhiều loài động vật có vú khác".
Khi virus được phân lập từ mẫu dơi, nó có thể xâm nhập vào tế bào người cũng như các mô nhân tạo mô phỏng cơ quan hô hấp và đường ruột. "Virus Merbecovirus từ dơi có nguy cơ cao lây nhiễm sang người, thông qua con đường truyền trực tiếp hoặc thông qua vật chủ trung gian", báo cáo cho biết.
Virus HKU5-CoV-2 không chỉ có khả năng bám vào thụ thể ACE2 của con người mà còn ở nhiều loài động vật khác, tạo ra nguy cơ lây lan sang người thông qua các vật chủ trung gian. Tuy nhiên, báo cáo cũng cho biết virus có nguy cơ gây dịch nhưng chưa đáng lo ngại.
Virus thuộc nhóm Merbecovirus gồm bốn loài riêng biệt: virus MERS, hai loại virus tìm thấy trên dơi và một loại virus tìm thấy trên nhím. Do nguy cơ gây dịch, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã đưa nhóm virus này vào danh sách mầm bệnh mới cần theo dõi trong công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch.
Một nghiên cứu khác gần đây do Đại học Washington, Seattle (Mỹ) và Đại học Vũ Hán thực hiện lại cho thấy virus HKU5 tuy có thể bám vào thụ thể ACE2 của dơi và động vật có vú nhưng không có khả năng bám kết hiệu quả trên người.
Đáp lại, nhóm nghiên cứu của bà Thạch Chánh Lệ cho rằng virus HKU5-CoV-2 có mức độ thích nghi với ACE2 của người cao hơn so với phiên bản trước đó (dòng 1), đồng thời có thể lây nhiễm giữa nhiều loài khác nhau.
Dù vậy, các nhà khoa học vẫn nhấn mạnh rằng hiệu quả lây nhiễm của virus này thấp hơn đáng kể so với COVID-19 và không nên phóng đại nguy cơ lây lan sang người.