Trùm khủng bố al-Qurayshi bị tiêu diệt, tương lai nào cho IS?

Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi - thủ lĩnh hàng đầu của nhóm khủng bố Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng mới đây đã bị tiêu diệt trong một chiến dịch quân sự của Mỹ ở Tây Bắc Syria.

Cuộc đột kích được lực lượng đặc nhiệm Mỹ thực hiện trong đêm, Al-Qurayshi đã tự sát bằng cách kích nổ quả bom tại nhà ở tỉnh Idlib. Vụ nổ cũng gây ra cái chết cho các thành viên trong gia đình Qurayshi, trong đó có cả trẻ em.

Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurayshi là ai?

Abu Ibrahim al-Hashimi al-Qurashi. Ảnh: BNG Mỹ.

Al-Quraishi sinh ra ở thị trấn Tal Afar phía Bắc Iraq và được cho là 45 tuổi. Tay súng này từng phục vụ quân đội Iraq dưới thời Tổng thống Saddam Hussein. Al-Quraishi sau đó gia nhập hàng ngũ al-Qaeda khi chính quyền Hussein bị lật đổ năm 2003.

Năm 2004, al-Quraishi bị quân đội Mỹ bắt giam tại nhà tù khét tiếng Camp Bucca ở miền Nam Iraq, nơi al-Baghdadi và hàng loạt thành viên của tổ chức IS sau này gặp nhau.

Sau khi những người này được trả tự do, al-Quraishi vẫn sát cánh khi Baghdadi nắm quyền lãnh đạo một nhánh al-Qaeda năm 2010 và sau đó thành lập Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng.

Al-Qurayshi được cho là tiến hành âm mưu diệt chủng đối với người thiểu số Yazidis và từng là cấp phó của trùm khủng bố Abu Bakr al-Baghdadi - thủ lĩnh tối cao của IS.

Al-Qurayshi được bổ nhiệm thủ lĩnh IS vào năm 2019, ngay sau khi al-Baghdadi bị đặc nhiệm Mỹ tiêu diệt (tháng 10/2019) dưới thời cựu Tổng thống Donald Trump.

Dưới sự lãnh đạo của al-Qurayshi, các vụ tấn công do IS thực hiện tăng dần qua từng năm. Trong năm 2021, IS tiến hành hơn 300 vụ tấn công tại Syria.

Ngoài cái tên al-Qurayshi, trùm khủng bố người Iraq còn có khoảng 20 tên và bí danh khác, tuy nhiên có rất ít thông tin về hoạt động của al-Qurayshi. Điều này dẫn đến nhiều đồn đoán cho rằng al-Qurayshi không hề tồn tại và chỉ là “sản phẩm” truyền thông của IS sau khi không thể tìm được ai thay thế al-Baghdadi.

Thủ lĩnh tiếp theo của IS?

Ảnh chụp từ trên cao ngôi nhà nơi thủ lĩnh IS, Al-Qurashi, cho nổ tung mình tại tỉnh Idlib, Syria. 

Al-Qurayshi bị tiêu diệt chỉ 2 năm sau cái chết của người tiền nhiệm cũng làm dấy lên những lo ngại trong nội bộ nhóm về việc ai sẽ trở thành thủ lĩnh kế nhiệm.

Việc IS không thể bảo vệ được các thủ lĩnh hàng đầu cho thấy sức ép liên tục từ các lực lượng Mỹ và đồng minh đối với nhóm khủng bố này có hiệu quả.

Hassan Hassan, biên tập tạp chí New Lines, cho hay thủ lĩnh mới của IS sẽ nằm trong nhóm thân cận, xuất thân từ tổ chức Anbari – cái tên được IS sử dụng trong những ngày đầu xuất hiện.

Người kế nhiệm al-Qurashi có thể được bổ nhiệm trong vài ngày hoặc vài tuần tới, được đặt bí danh để giấu danh tính.

Các thành viên IS và lãnh đạo các chi nhánh toàn cầu của nhóm này sẽ phải thề trung thành với thủ lĩnh mới nhưng nhân vật này có thể không xuất hiện trước công chúng trong nhiều tháng, thậm chí nhiều năm.

Ông Hans-Jakob Schindler, cựu quan chức Liên Hợp Quốc và hiện là giám đốc của CEP, gọi cái chết của al-Quraishi là "bước lùi lớn đối với IS" khi mất đi thủ lĩnh thứ hai. Tuy nhiên, IS được cho đã chuẩn bị sẵn kịch bản các thủ lĩnh bị tiêu diệt với những người tiếp quản mới.

Một số chuyên gia nhận định rằng, trong nhiều năm tới, Mỹ và các đồng minh sẽ tiếp tục tham gia cuộc đua nhằm săn lùng những người lên làm thủ lĩnh mới của IS.

"Ở Syria, các đơn vị IS hoạt động như một mạng lưới gồm các nhóm riêng lẻ để tránh bị nhắm mục tiêu. Do đó, chúng tôi không tin rằng cái chết của Quraishi sẽ có tác động to lớn", một quan chức an ninh Iraq cho hay. 

Quan chức an ninh Iraq cũng cho rằng, việc thủ lĩnh IS bị tiêu diệt cũng khiến cho việc theo dõi tổ chức khủng bố này khó hơn bởi các phần tử khủng bố sẽ ngừng dùng điện thoại di động để liên lạc. 

Mộc Miên