Tình báo Mỹ xấu hổ vì để thủ lĩnh Taliban sống gần căn cứ quân sự trong nhiều năm

Sự kiện có thể coi là vết nhơ đối với ngành tình báo Mỹ khi để Mullah Omar, người sáng lập ra phong trào Taliban, sống ngay sát căn cứ của Mỹ ở Afghanistan trong suốt nhiều năm.

Washington tin rằng thủ lĩnh chột mắt đã chạy trốn sang Pakistan và ẩn nấp tại đó. Trong khi thực tế tên này chỉ sống cách căn cứ điều hành tiền phương lớn của Mỹ ở tỉnh Zabul, Afghanistan vài bước chân cho đến khi qua đời năm 2013.

Cuốn sách Tìm kiếm kẻ thù, của nhà báo người Hà Lan Bette Dam, cho thấy thủ lĩnh Taliban đã sống như một ẩn sĩ thực sự, Omar từ chối các chuyến thăm hỏi từ người thân và thường ghi chép vào cuốn sổ cá nhân bằng thứ ngôn ngữ kì lạ.

Dam đã dành hơn 5 năm để nghiên cứu cuốn sổ này và phỏng vấn Jabbar Omari, vệ sĩ của Omar, người đã che giấu và bảo vệ hắn ta sau khi chế độ Taliban bị lật đổ.

Omar đã nghe các chương trình tin tức bằng tiếng Pashtum của đài BBC vào buổi tối. Có điều lạ là hắn hiếm khi bình luận về những động thái của thế giới bên ngoài, thậm chí cả khi biết lãnh tụ tối cao của al-Qaeda là Osama bin Laden chết.

Sau vụ tấn công ngày 11/9/2001, dẫn đến sự sụp đổ của Taliban, Mỹ đã công bố khoản tiền thưởng trị giá 10 triệu USD để bắt Omar và hắn đã ẩn nấp trong một dân cư nhỏ ở thủ phủ Qalat, Dam viết.

Gia đình sống tại khu nhà không được biết danh tính của vị khách bí ẩn là ai, nhưng quân Mỹ đã 2 lần suýt bắt được hắn.

Lần đầu, một đội tuần tra Mỹ đã tiếp cận khi Omar và Omari còn đang ở trong sân. Hoảng hốt, hai tên này đã trốn sau đống gỗ, nhưng những người lính chỉ đi qua mà không vào trong nhà.

Lần thứ hai, quân đội Mỹ thậm chí đã cho lục soát cả ngôi nhà nhưng không phát hiện ra lối vào căn hầm bí mật của Omar. Có vẻ như cuộc tìm kiếm chỉ là kết quả của một cuộc tuần tra thường xuyên hay đánh lạc hướng nào đó.

Tuy nhiên, Omar vẫn quyết định chuyển đi khi Mỹ bắt đầu xây dựng căn cứ điều hành tiền phương Lagman vào năm 2004, chỉ cách nơi ẩn náu của hắn vài trăm mét.

Tên này chuyển đến một tòa nhà thứ hai nhưng ngay sau đó Lầu năm góc lại xây dựng Căn cứ điều hành tiền phương Wolverine - nơi sinh sống của 1.000 lính Mỹ, và đôi khi các lực lượng đặc nhiệm liên quân Mỹ và Anh - ở gần đó.

Bất chấp nỗi sợ hãi bị bắt, Omar không dám di chuyển nữa, hắn thậm chí hiếm khi ra ngoài và thường trốn trong các đường hầm khi máy bay Mỹ bay qua.

Theo Dam, Omar thường chỉ nói chuyện với người bảo vệ và đầu bếp, hắn sử dụng một chiếc điện thoại di động Nokia cũ, không có thẻ sim, để ghi lại những câu thơ từ kinh Koran.

Phong trào Taliban do Omar sáng lập đã thống trị Afghanistan từ năm 1996 đến năm 2001, sau đó là tiến hành những cuộc nổi dậy chống chính phủ mới.

Sau năm 2001, Omar trở thành nhà lãnh đạo tinh thần, đã điều hành hành Taliban khá hiệu quả. Khi tên này chết vào năm 2013, các thủ lĩnh chiến binh Hồi giáo đã giữ bí mật này trong suốt 2 năm mới tuyên bố.

Minh Minh (Theo SCMP)