Tiêm botox làm đẹp, hai phụ nữ liệt toàn thân: Lời cảnh tỉnh từ bác sĩ

Ngày 28/8, các bác sĩ Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai, cho biết việc phục hồi sẽ cần thời gian dài và không tránh khỏi nguy cơ tử vong do biến chứng của liệt.

"Đây là hồi chuông cảnh báo về sự thiếu hiểu biết và dễ dãi trong sử dụng các loại thuốc thẩm mỹ có bản chất là độc tố cực mạnh như botulinum", TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, nói.

Theo Vnexpress, bệnh nhân đầu tiên là nữ 34 tuổi, ở Hà Nội, được một người quen trên mạng tiêm botox vào vùng cằm và trán tại nhà. Chỉ sau hai ngày, chị xuất hiện đau rát họng, khó nuốt, yếu cơ rồi nhanh chóng tiến triển thành liệt toàn thân, mất khả năng đi lại, khó thở. Khi nhập viện, bệnh nhân tỉnh táo nhưng hoàn toàn bất động, phải đặt ống nội khí quản, thở máy.

Trường hợp thứ hai là nữ 38 tuổi, ở Hưng Yên, được một người không phải nhân viên y tế tiêm ba loại thuốc chứa botulinum (Botox, Re N Tox và một sản phẩm có chữ Hàn Quốc) trong hai ngày. Sau mũi tiêm cuối cùng, chị bị sụp mi, nhìn đôi, nuốt nghẹn và yếu toàn thân, gần như mất hoàn toàn khả năng vận động. May mắn sau nhiều ngày điều trị, tình trạng của chị đã cải thiện, được xuất viện.

"Khi được tiêm bởi người không có chuyên môn sâu về y tế như trên thì rất dễ gây ngộ độc botulinum dẫn đến liệt toàn thân, liệt ruột, chướng bụng, loạn nhịp tim", BS Nguyên nói.

Botulinum - chất độc thần kinh mạnh nhất từng được biết đến

Botulinum là độc tố do vi khuẩn Clostridium botulinum tiết ra, được Tổ chức Y tế Thế giới xếp vào nhóm chất độc thần kinh mạnh hàng đầu. Chỉ với liều 0,09 microgram tiêm vào tĩnh mạch, một người trưởng thành 70kg có thể tử vong.

Trong y học, botulinum toxin type A được ứng dụng hợp pháp trong điều trị thần kinh, phục hồi chức năng, và thẩm mỹ (xóa nếp nhăn, tạo gọn cơ mặt). Tuy nhiên, sự khác biệt giữa một phương pháp điều trị hiệu quả và một thảm họa y khoa phụ thuộc vào 3 yếu tố: Người thực hiện (phải là bác sĩ, nhân viên y tế được đào tạo và có chứng chỉ hành nghề về 3 chuyên khoa sâu như trên, các bác sĩ thuộc chuyên ngành khác dù có giỏi đến đâu cũng không được phép thực hiện); Cơ sở thực hiện (phải là cơ sở y tế được cấp phép bởi Bộ Y tế); Nguồn gốc thuốc (phải nhập khẩu hợp pháp, bảo quản nghiêm ngặt và sử dụng đúng liều lượng - mỗi sản phẩm có dược lực học khác nhau, không thể dùng tùy tiện).

Lời cảnh tỉnh từ bác sĩ

Khác với các tai biến thông thường, các thuốc điều trị thẩm mỹ có thành phần là độc tố botulinum. Độc tố gắn chặt gây tổn thương và cắt đứt, đường dẫn truyền thần kinh, làm gián đoạn hoàn toàn tín hiệu thần kinh khiến cơ thể mất hoàn toàn khả năng điều khiển các cử động, kể cả việc thở.

Không chỉ là “liệt tạm thời”, bệnh nhân còn mất khả năng vận động, sinh hoạt, giao tiếp, sống phụ thuộc hoàn toàn vào nhân viên y tế và người thân. Trong nhiều trường hợp, liệt hô hấp đến mức không thể ho, khạc đờm, tăng nguy cơ tử vong do suy hô hấp thứ phát hoặc viêm phổi nặng.

Tiền Phong dẫn lời TS. BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc cảnh báo: “Tổn thương thần kinh do botulinum không thể hồi phục. Cơ thể phải tự tái tạo các đường dẫn truyền thần kinh mới, giống như một cái cây bị chặt giữa thân và phải chờ mọc lại cành, một quá trình kéo dài từ 2 đến 4 tháng hoặc hơn. Khi được tiêm với mục đích làm đẹp nhưng bởi người không có chuyên môn sâu về y tế như trên thì rất dễ gây ngộ độc botulinum dẫn đến liệt toàn thân, liệt ruột, chướng bụng, loạn nhịp tim. Trong thời gian chờ đợi cơ thể tự hồi phục, bệnh nhân có nguy cơ tử vong cao vì suy hô hấp, viêm phổi, loét do nằm lâu, tắc ruột, nhiễm trùng bệnh viện...”.

Theo các tổng kết, báo cáo về tai biến do tiêm thuốc có thành phần là độc tố botulinum trên thế giới, ngay cả với các bác sĩ chuyên khoa thẩm mỹ khi đứng trước các thuốc chứa botulinum thẩm mĩ cũng gặp khó khăn và rất thận trọng. Cùng một thành phần hoạt chất là botulinum, với cùng hàm lượng, nhưng giữa các sản phẩm thuốc của các nhà sản xuất khác nhau cũng có tác dụng và độc tính ở các mức độ khác nhau. Điều này có nghĩa là phải đòi hỏi người tiêm vừa đảm bảo đúng chuyên môn y tế và vừa phải đảm bảo mức độ quen, thành thạo và có kinh nghiệm trong hành nghề.

TS. Nguyên khuyến cáo: Người dân tuyệt đối không tiêm botox tại nhà hoặc ở các cơ sở không có giấy phép hành nghề y tế chuyên khoa thẩm mỹ. Chỉ thực hiện tại bệnh viện hoặc cơ sở y tế được cấp phép, với bác sĩ chuyên khoa thẩm mĩ thành thạo sử dụng botulinum.