Thuốc Sotrovimab điều trị COVID-19 có thể gặp đột biến kháng thuốc

Những phát hiện mới về đột biếtn kháng thuốc ở virus SARS-CoV-2 lần đầu được các nhà virus học người Australia công bố trên Tạp chí Y học New England hôm 10/3 (giờ địa phương). Nghiên cứu này dựa trên phân tích 100 bệnh nhân đầu tiên ở phía Tây Sydney trong đợt bùng phát dịch COVID-19 do biến thể Delta vào năm 2021, những người này đã được sử dụng thuốc Sotrovimab trong quá trình điều trị. 

Được biết, Sotrovimab là một loại kháng thể đơn dòng có sẵn ở nhiều nước, dùng để điều trị những bệnh nhân dễ bị tổn thương có nguy cơ mắc bệnh nặng và tử vong do COVID-19. Sotrovimab được dùng qua đường tiêm truyền trong vòng 5 ngày đầu tiên khi bệnh nhân được xác định mắc COVID-19. Thuốc này có công dụng ngăn ngừa các triệu chứng nặng của COVID-19. Đặc biệt, đây là một trong số ít các kháng thể đơn dòng do con người thiết kế có tác dụng với biến thể Omicron.

Một nghiên cứu của Australia đã phát hiện một số bệnh nhân COVID-19 có phản ứng kháng Sotrovimab từ 6-13 ngày sau khi điều trị, khiến cho 'thuốc không hoạt động hiệu quả'. Ảnh: PA 

Tác giả chính của nghiên cứu, Tiến sĩ Rebecca Rockett đến từ Viện các bệnh truyền nhiễm của Đại học Sydney, cho biết 4 trong số các bệnh nhân đã phát triển triệu chứng kháng Sotrovimab từ 6 đến 13 ngày sau khi điều trị. Theo bà Rockett, toàn bộ trình tự bộ gen của virus được phân tích từ các bệnh nhân trước và sau khi điều trị bằng Sotrovimab đã phát hiện ra các đột biến ở một số bệnh nhân "khiến thuốc không hoạt động hiệu quả".

Bà nhận xét: "Chúng tôi không chắc liệu Sotrovimab có giúp vô hiệu hóa virus ngay từ giai đoạn nhiễm trùng sớm trước khi virus phát triển đề kháng hay không. Nhưng thường thì các loại thuốc được đưa ra để điều trị cho bệnh nhân COVID-19 và thực sự không có bất kỳ ai theo dõi kỹ việc này. Chúng tôi nhận thấy rằng bạn không thể theo dõi mọi bệnh nhân bằng xét nghiệm PCR hoặc giám sát bộ gen, nhưng chúng tôi đang cố gắng điều chỉnh cho những bệnh nhân trở nặng nặng bất chấp phương pháp điều trị mà chúng tôi theo dõi bằng cách sử dụng gen để xem liệu họ có mắc phải bất kỳ đột biến kháng thuốc nào hay không".

Bà cho biết điều quan trọng là phải theo dõi quá trình này vì một khi bệnh nhân mắc phải các đột biến, điều đó có nghĩa là những đột biến này vẫn có thể lây nhiễm và bệnh nhân có nguy cơ truyền virus đột biến cho người khác.

Bà nói thêm: "Điều chúng tôi không muốn thấy là đột biến virus kháng thuốc đang phổ biến trong cộng đồng, vì điều đó có nghĩa là rất nhiều người khác cũng không thể sử dụng loại thuốc này". 

Bà Rockett cho rằng phải thận trọng đối với những người đã có đột biến kháng thuốc, họ cần phải cách ly lâu hơn cho đến khi virus hết sạch và nỗ lực hơn nữa để tách biệt với những người sống trong cùng một hộ gia đình. Nghiên cứu của bà chỉ ra rằng virus vẫn tồn tại trong những bệnh nhân bị ảnh hưởng bởi đột biến đến 24 ngày sau khi điều trị bằng Sotrovimab.

Nghiên cứu trên là nghiên cứu đầu tiên chỉ ra tình trạng kháng thuốc Sotrovimab ở bệnh nhân COVID-19. 

Giáo sư Peter Collignon, một bác sĩ bệnh truyền nhiễm và chuyên gia về kháng thuốc của Đại học Quốc gia Úc, cho biết khả năng lây lan vi rút kháng thuốc trong cộng đồng thật sự là một vấn đề đáng quan tâm.

Ông nhận xét: "Rất may, sự đột biến này tương đối hiếm, nhưng cách duy nhất bạn có thể làm là để mắt đến nó". 

GSK, nhà sản xuất thuốc, cho biết kết quả nghiên cứu phù hợp với các thử nghiệm lâm sàng lớn của hãng, cho thấy một tỷ lệ nhỏ bệnh nhân có phản ứng kháng thuốc khi điều trị.

Hãng thông báo: "Sự kháng thuốc cũng được thấy trong các nghiên cứu đối với các kháng thể đơn dòng COVID-19 khác và các phương pháp điều trị bằng miệng, và liên quan đến cách hệ thống miễn dịch tương tác với virus. Báo cáo này không thay đổi lợi ích cũng như nguy cơ của việc sử dụng Sotrovimab trong điều trị COVID-19 từ nhẹ đến trung bình ở những bệnh nhân có nguy cơ tiến triển cao".

Minh Hạnh (Theo The Guardian)