Thầy giáo từng lo…thất nghiệp: Học sinh THPT có thể nghiên cứu khoa học nếu được hướng dẫn

Không chỉ tận tụy, đam mê, sáng tạo trong công việc giảng dạy, thầy giáo Nguyễn Trần Thái Vũ (SN 1981), giáo viên môn Vật lý - trường THPT Trường Chinh, huyện Ninh Sơn, tỉnh Ninh Thuận- còn là người truyền cảm hứng, đam mê sáng tạo khoa học cho nhiều thế hệ học sinh. Đặc biệt trong đợt Covid-19 vừa qua, thầy Vũ và các học trò đã có những sáng tạo rất thú vị và hữu ích cho công tác chống dịch...

Người thầy tài hoa và duyên với nghề giáo

Dưới sự dẫn dắt của thầy Vũ, những sáng tạo khoa học -kỹ thuật của học sinh đã giành được nhiều giải thưởng khoa học cấp tỉnh, cấp quốc gia. Kể về chuyện bén duyên với nghề giáo, thầy Vũ cho biết:

“Năm 2004, khi còn là sinh viên năm cuối trường đại học Khoa học tự nhiên TP.Hồ Chí Minh, khoa Vật lý (chuyên ngành Vật lý hạt nhân), tôi được các bạn giới thiệu khóa học chứng chỉ sư phạm 6 tháng ở trường đại học Sư phạm TP.Hồ Chí Minh. Tôi đăng ký học với ý định để “dự bị”, nếu có lỡ... thất nghiệp cũng có chứng chỉ sư phạm đi dạy học.

Sau khi tốt nghiệp đại học vào năm 2004, ở TP.Hồ Chí Minh tôi có việc làm nhưng lương thấp, không đủ trang trải cuộc sống, lại xa gia đình. Tôi quyết định trở về Ninh Thuận lập nghiệp. May mắn cũng năm đó, trường Trường Chinh có tuyển giáo viên Vật lý. Tôi làm đơn xin việc và được nhận. Tôi gắn bó với ngôi trường này cho đến nay”.

Chia sẻ về việc gắn bó khoa học, kỹ thuật, thầy Vũ, hồ hởi: “Từ nhỏ, tôi đã có đam mê nghiên cứu sáng tạo khoa học, kỹ thuật. Những lúc rảnh, tôi tìm hiểu cấu tạo, cơ chế hoạt động của các loại máy móc, thiết bị. Đến năm học 2015 – 2016, nhà trường triển khai cuộc thi khoa học, kỹ thuật dành cho học sinh cấp THPT, tôi khuyến khích một số học sinh ở trường tham gia. Tôi đứng ra làm người hướng dẫn các em triển khai ý tưởng và thực hiện dự án”.

Để khích lệ học sinh nghiên cứu khoa học, phát huy sự sáng tạo, thầy Vũ thường xuyên cung cấp thông tin về những cuộc thi sáng tạo kỹ thuật, các đề tài, dự án hay, có ý nghĩa thiết thực trong học tập và lao động sản xuất, khuyến khích các em đề xuất ý tưởng và mạnh dạn thực hành.

Theo thầy Vũ, học sinh THPT có thể nghiên cứu khoa học nếu có người hướng dẫn. Đầu tiên là phải tạo cho các em hứng thú với môn học, giúp các em nắm rõ kiến thức, từ đó biết ứng dụng những gì đã học vào thực tiễn cuộc sống. Giờ học của thầy Vũ luôn hào hứng, sôi nổi và thu hút học sinh. Bởi vào tiết học ngoại khóa, thầy Vũ tổ chức các cuộc thi sáng tạo trong lớp học.

Cụ thể, thầy giao mỗi học sinh chế tạo một chiếc máy đơn giản, áp dụng các kiến thức liên quan đã học trên lớp như: Lực đàn hồi, bài toán ném ngang, ném xiên,... để học sinh không bị bó hẹp kiến thức trong sách giáo khoa. Qua đó, thầy Vũ chọn các em học sinh nổi bật, hướng dẫn các em tham gia các cuộc thi khoa học, kỹ thuật cấp tỉnh, cấp quốc gia.

Niềm đam mê khoa học, kỹ thuật của thầy Vũ được thắp sáng và “truyền lửa” đến các thế hệ học trò của trường THPT Trường Chinh, dù quá trình nghiên cứu, phát triển ý tưởng để tạo ra những sản phẩm hữu ích cho cuộc sống gặp nhiều trở ngại và khó khăn.

Giật mình những dự án cực hữu dụng của học sinh THPT

Trong nhiều năm qua, thầy giáo Nguyễn Trần Thái Vũ đã trực tiếp hướng dẫn học sinh nghiên cứu khoa học -kỹ thuật và có nhiều dự án đạt giải cao trong cuộc thi dành cho học sinh trung học như: Dự án “Máy bơm nước thủy lực” đạt giải Ba cấp tỉnh năm học 2015- 2016 do em Nguyễn Tấn Toàn, Trần Quốc Trung, lớp 11C4 lên ý tưởng và cùng thầy Vũ thực hiện.

Mới đây nhất, dự án “Hệ thống bảo vệ và chăm sóc vườn nho thông minh” đạt giải Nhất cấp tỉnh và dự án “Nhà thông minh” đạt giải Nhì cấp tỉnh năm học 2019-2020. Đây cũng là hai sản phẩm được chọn đi thi cấp Quốc gia vào tháng 3/2020. Tuy nhiên, do dịch Covid – 19 nên bị tạm hoãn.

Đặc biệt, năm học 2018 - 2019, dự án “Máy thu gom nông sản tự động trên sân phơi” vinh dự đạt giải Nhất cấp Quốc gia khu vực phía Nam. Đây là giải Nhất đầu tiên của ngành giáo dục tỉnh Ninh Thuận sau nhiều năm tham gia cuộc thi khoa học, kỹ thuật.

Với thành tích trên, năm 2019, thầy Vũ vinh dự được bộ Giáo dục và Đào tạo tặng bằng khen về thành tích xuất sắc trong công tác giáo dục và bằng khen của Chủ tịch UBND tỉnh Ninh Thuận về thành tích xuất sắc trong công tác hướng dẫn học sinh thi khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia.

Trong đợt dịch Covid-19, thầy Vũ và em Võ Thanh Minh Nhật, học sinh lớp 11C5 đã chế tạo thành công chiếc máy rửa tay sát khuẩn tự động với lập trình “tiếng nói”, nhắc nhở học sinh rửa tay sát khuẩn và đeo khẩu trang trước khi ra, vào trường học. Sản phẩm là một thành công trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 trong trường học thời gian này.

Em Nguyễn Hữu Thực, học sinh lớp 12C4, trường THPT Trường Chinh đạt giải Nhất cuộc thi Khoa học, kỹ thuật năm học 2018-2019 với dự án “Máy thu gom nông sản tự động trên sân phơi” chia sẻ: “Khi lên lớp, thầy Vũ luôn có những cách truyền dạy giúp các em nắm bắt kiến thức nhanh và dễ hiểu bài. Từ đó, học sinh hào hứng với bài học. Ngoài ra, thầy còn khơi dậy đam mê nghiên cứu khoa học cho học sinh. Trong quá trình hoàn thiện sản phẩm dự thi gặp không ít khó khăn nhưng thầy Vũ luôn động viên, hỗ trợ, hướng dẫn tận tình. Hầu như dự án nào được thầy hướng dẫn đều đoạt giải cao”.

Duy Quan

Bài đăng trên ấn phẩm tạp chí in Đời sống & Pháp luật số Thứ 2 (83)