Sự thật pho tượng "lạ" ở chùa Bà Đá khiến dân tình xôn xao

Chùa Bà Đá - trụ sở G?áo hộ? Phật g?áo Hà Nộ? có pho tượng Phật lạ? Đầu năm G?áp Ngọ, t?n này loang ra kh?ến dân tình xôn xao. 

Tô? đến chùa Bà Đá ở số 3 phố Nhà Thờ, Hà Nộ?, tận thấy pho tượng “lạ” ấy, và gặp sư trụ trì, mớ? hay tượng lạ mà quen.

Tượng lạ?

Nằm ngay gần hồ Hoàn K?ếm, gần Nhà thờ Lớn, nhưng bước vào chùa Bà Đá (còn gọ? là L?nh Quang tự) những ồn ào, náo nh?ệt của phố phường như bay b?ến, chỉ còn lạ? cá? tĩnh lặng của một ngô? chùa cổ. Trong hương trầm và t?ếng tụng k?nh n?ệm Phật, tô? ngỡ ngàng kh? b?ết Bà Đá ngụ ở đây đã một th?ên n?ên kỷ.

Theo những b?a bảng, truyền phả và văn tự lưu truyền lạ?, chùa này khở? đầu gọ? là chùa Sùng Khánh, kha? dựng từ năm Bính Thân (1056), n?ên h?ệu Long Thụy Thá? Bình năm thứ ba, đờ? vua Lý Thánh Tôn. Sau kh? xây dựng chùa xong có đúc một quả chuông đồng rất lớn, sau đó xây Tháp Bảo Th?ên cao ngất gần đất chùa (nơ? xây tháp này thành chùa Bảo Th?ên).

Nhưng số phận của ngô? chùa qua “bã? bể nương dâu” cùng vớ? những b?ến th?ên lịch sử. Trong khoảng thờ? g?an n?ên h?ệu Hồng Đức (1470 - 1498) đờ? vua Lê Thánh Tông, chùa chỉ còn là một ngô? am tranh. Kh? nhân dân kha? móng xây tường làm chùa đã đào được một pho tượng bằng đá hình dáng phụ nữ; dân chúng cho là Thánh G?áng, l?ền đưa lên th?ết lập bàn thờ, xây chùa ngó? để thờ phụng. Sau đó, pho tượng này bị mất. Ba thế kỷ sau, đến cuố? đờ? Lê Trịnh (1767 - 1782), kh? đào đất xây tường làm lạ? ngô? chùa, tường xây lên lạ? đổ, đào sâu xuống nữa thì tìm thấy pho tượng đá. Dân g?an cho rằng tượng đá rất l?nh th?êng.

Cho nên, kh? v?ệc tu tạo ngô? chùa hoàn thành, khách thập phương kéo đến lễ bá? ngày càng đông đúc. Từ đó, ngườ? ta quen gọ? đây là chùa Bà Đá. Năm Bính Ngọ (1786), quân Mãn Thanh tàn phá thành Thăng Long trước kh? quân của vua Quang Trung t?ến vào, chùa Bà Đá cũng chịu chung số phận. Đất chùa bỏ hoang một thờ? g?an, bị lấn ch?ếm chỉ còn lạ? một khoảnh nhỏ. Kh? dân sở tạ? dọn sạch khu đất còn lạ? thì tìm thấy pho tượng đá cũ vẫn còn nguyên vẹn dù chìm ngập dướ? đống tro tàn. Nhân dân vu? mừng, gom góp cất lạ? ngô? chùa và qua nh?ều lần trùng tu, tôn tạo, chùa Bà Đá có dáng vóc như ngày nay.

Nổ? t?ếng vớ? những pho tượng th?êng, mang đậm bản sắc dân tộc, tạ? sao bỗng dưng ngô? chùa này lạ? xuất h?ện pho tượng “lạ”? Mà “lạ” như thế nào?

Chú t?ểu chỉ cho tô? pho tượng Phật ở ngay cửa vào ngô? chùa. Pho tượng Phật lạ ở ch?ếc áo xanh, tóc xanh, trông khác b?ệt vớ? những tượng Phật trong chùa. Cạnh pho tượng này, có dàn bày 49 loạ? thuốc bắc được dâng lên để thờ cúng. Cạnh đó là ch?ếc lọ đựng 5 loạ? đậu 5 màu. Đó là những hình ảnh ít thấy trong các ngô? chùa m?ền Bắc, l?ệu có g?ống vớ? một và? pho tượng dị thường mà ta? t?ếng gần đây?

Ấy là chuyện một đạ? g?a ở tỉnh Trà V?nh đã bỏ t?ền công đức cho một ngô? chùa ở tỉnh nhà tu tạo, tô tượng đúc chuông rất hoành tráng. Thế rồ?, dân tình tá hỏa ra kh? nhận thấy pho tượng mớ? trong chùa mà mình cú? lạy g?ống hình cha con vị đạ? g?a này như tạc.

Mớ? đây ở Hà Nộ? cũng ồn ào chuyện sư trụ trì một chùa nọ b?ến tượng Phật trong chùa g?ống hệt tượng mình để các Phật tử phả? vá? lạy. Tượng Phật “lạ” này phả? chăng cũng theo “phong cách” ấy? “Phong cách” ấy lạ? có thể d?ễn ra ở chùa Bà Đá - trụ sở G?áo hộ? Phật g?áo Hà Nộ??

Tượng lạ hóa quen

Đạ? đức Thích Ch?ếu Tuệ, Phó Ban Hoằng pháp Trung ương G?áo hộ? Phật g?áo V?ệt Nam, Phó thư ký k?êm trưởng Ban Hoằng pháp Thành hộ? Phật g?áo Hà Nộ? cườ? h?ền, bảo vớ? tô?: “Nhà báo hỏ? chuyện về Pho tượng mớ? ở chùa Bà Đá phả? không. Gọ? tượng Phật “lạ” là sa? vì đây là tượng Phật Dược sư, mà tên đầy đủ là Đức Phật Dược sư lưu ly quang vương.

Theo g?áo lý đạ? thừa của Phật g?áo thì Đức Phật Dược sư là một vị Phật chữa bệnh cho chúng s?nh, thầy của các loạ? thầy thuốc, còn gọ? là Y vương (vua của các thầy thuốc). Hàng năm, cứ đầu năm, các chùa của Phật g?áo thường tổ chức Đàn dược sư, tụng 7 ngày, mỗ? một ngày 7 b?ến k?nh. Theo đó có 7 pho tượng Phật dược sư ở 7 khu. Nhưng mà chùa chật, thầy bày có một khu thô?. Cá? này không đưa vào trong chính đ?ện được mà chỉ bày bên ngoà? thô?. Mục đích của v?ệc này để cầu nguyện quốc thá? dân an, mùa màng bộ? thu, mọ? ngườ? t?êu tan bệnh tật. Trong nhà chùa, thầy gọ? là t?êu ta? d?ên thọ Dược sư Phật”.

Đạ? đức Thích Ch?ếu Tuệ cũng cho hay, pho tượng này do ngườ? V?ệt Nam làm, chứ không phả? từ nước ngoà? chuyển về, không “lạ” và được bày lễ theo t?nh thần của Phật g?áo trong k?nh Dược sư đã được dịch ra t?ếng V?ệt. Theo k?nh này, đức Phật Dược sư có 12 nguyện để dạy cho chúng s?nh, cuố? k?nh có dạy phương pháp bày đàn để cầu nguyện cho bệnh nhân, cầu nguyện cho mọ? ngườ?.

Theo Đạ? đức, ngườ? m?ền Bắc vẫn có thó? quen dâng sao g?ả? hạn, nhờ các thầy làm sớ cầu an. Nhưng Phật g?áo không có dâng sao g?ả? hạn. Nhưng ngườ? dân cứ đến nhờ thầy cúng, chẳng lẽ không cúng?

“Thầy phả? theo lờ? dạy của Đức Phật, căn cứ trong k?nh, th?ết lập cá? đàn này để cầu cho mọ? ngườ?. Ở đây không có vàng mã, không có hình nhân thế mạng. Làm sao thế được mạng? Một hình ngườ? bằng g?ấy bé t?n h?n này làm sao thay được một mạng ngườ?? Không đúng vớ? chính pháp. Đây là trụ sở của thành hộ? Phật g?áo Hà Nộ?, thầy vớ? tư cách là trưởng ban Hoằng pháp làm theo t?nh thần g?áo lý của Đức Phật. Th?ết chí tượng Phật Dược sư không phả? mã? mã? ở chùa này, mà chỉ trong 7 ngày. Từ ngày mồng 8, thầy th?ết lập đàn tràng đến ngày 14 kết thúc đàn tràng. Cũng không phả? th?ết chí trong chính đ?ện mà th?ết chí ngoà? t?ền đường. T?ền đường để phục vụ s?nh hoạt cho mọ? ngườ?, còn chính đ?ện để thờ Phật. Nếu pho tượng này đặt trong chính đ?ện là sa?”.

Tô? hỏ?: “Thưa Đạ? đức, nhà chùa đặt tượng Phật Dược sư vào đây có phả? x?n phép không?”.

Đạ? đức Thích Ch?ếu Tuệ trả lờ?: “V?ệc này không phả? x?n phép, thầy chỉ báo cáo là thầy tổ chức cầu nguyện. Nếu thầy để pho tượng ở đây thờ vĩnh v?ễn thì mớ? phả? x?n phép. Chỉ bảy ngày bảy đêm rồ? lạ? cất đ?”.

“Mọ? năm mình có làm thế này không?”; “Mọ? năm thì làm chỗ khác, năm nay thầy trực ở đây, chịu trách nh?ệm đ?ều hành lễ ở đây thì thầy mớ? làm. Đây là Phật g?áo trên cơ sở hà? hòa vớ? tín ngưỡng dân g?an, trên đó có dàn bày 49 loạ? thuốc bắc”. “Thưa Đạ? đức, tạ? sao lạ? thuốc bắc? 49 loạ? thuốc hàm ý đ?ều gì?” Tạ? sao lạ? có 5 loạ? đậu 5 màu?”

Đạ? đức Thích Ch?ếu Tuệ chậm rã?: “49 loạ? thuốc để cầu cho ngườ? t?êu tan bệnh tật, 5 loạ? đậu 5 màu cầu cho mùa màng bộ? thu. V?ệc này không phả? chùa nào cũng làm được vì chưa đủ đ?ều k?ện. Cá? này có nh?ều yếu tố, nếu làm không đúng thì không đạt được sự mầu nh?ệm.

Cá? áo màu xanh của tượng Dược sư chính là cá? áo của quan Ngự y nên mọ? ngườ? thấy lạ, mà đúng là lạ thật. Pho tượng này hoàn toàn nằm trong truyền thống của Phật g?áo, đáp ứng nhu cầu tâm l?nh của bà con Phật tử. Ngày xưa thờ? phong k?ến, các đức vua lập đàn Quảng ch?ếu cầu quốc thá? dân an thì có lập đàn này. Ch?ều nay, ha? g?ờ nếu nhà báo đến đây thì sân chùa này sẽ chật kín ngườ? đến cầu an”.

Tô? nhìn ra khoảng rộng sân chùa Bà Đá, rồ? t?ếp một câu hỏ?: “Thưa Đạ? đức, ngườ? dân đến đây cầu an có phả? đóng góp không?”; “À, đóng góp là tùy mỗ? ngườ? thô?. Có ngườ? đem nước, đem trá? cây đến cúng rồ? x?n về. Rồ? ngườ? ta góp t?ền để mua hoa, bày đàn. Bày đàn xong thì ngườ? ta x?n lộc về, chứ thầy làm gì có t?ền, thầy chỉ đứng ra tập hợp thô?”.

Kh? tô? ra về, khoảng sân chùa Bà Đá đã bắt đầu có những ngườ? dân đến cầu nguyện trước pho tượng Phật Dược sư. A? đó gọ? là pho tượng “lạ”, nhưng qua k?ến g?ả? của Đạ? đức, hóa ra nó đã quá quen trong nếp cầu an của con dân V?ệt.

Theo T?ền Phong