Quyến định chuyển khỏi Nhà Xanh của tân Tổng thống Yoon định hình lại Seoul

Sau khi chiến thắng cuộc bầu cử tổng thống hồi tháng 3, ông Yoon Suk-yeol từng nói rằng ông sẽ không chuyển tới Nhà Xanh, phủ tổng thống Hàn Quốc. Thay vào đó, ông dự định chuyển văn phòng của mình đến một khu phức hợp của Bộ Quốc phòng ở quận Yongsan, cách khoảng 5km về phía Nam, và mở cửa Nhà Xanh cho công chúng.

Động thái này sẽ chuyển trung tâm quyền lực đến một trong những quận lớn nhất của Seoul, nơi đang trong quá trình tái phát triển. Quyết định chuyển khỏi Nhà Xanh cũng sẽ đưa tổng thống ra khỏi vị trí trung tâm Seoul, nơi từng là trụ sở của chính phủ trong 6 thế kỷ.

Tân Tổng thống Yoon Suk-yeol mô tả kế hoạch chuyển khỏi Nhà Xanh. Ảnh: AFP 

Ông Yoon cho rằng Nhà Xanh là "biểu tượng của quyền lực" và nói rằng việc di dời như một động thái cho thấy chính quyền của ông sẽ dân chủ hơn. Ông cũng viện dẫn lý do an ninh và hậu cần cho việc di chuyển là Bộ Quốc phòng đang xây dựng một boongke quân sự. 

Được biết, khu phức hợp Nhà Xanh nằm ở phía Bắc thủ đô Seoul, trong quận Jongno, giống với Washington DC của Mỹ. Khu phức hợp này có diện tích khoảng 250.000 m2, nép mình sau Cung điện Gyeongbuk. Gần đó là Quảng trường Gwanghwamun, địa điểm lịch sử của các cuộc biểu tình hàng loạt ở Hàn Quốc, bao gồm cả những cuộc biểu tình kêu gọi chấm dứt chế độ độc tài quân sự vào những năm 1980. Khu phức hợp Nhà Xanh được bao quanh bởi các ngọn núi, khiến nó trở thành một pháo đài tự nhiên chống lại các cuộc tấn công bằng pháo của Triều Tiên.

Nhà Xanh từng là nơi làm việc của nhiều đời tổng thống Hàn Quốc. Ảnh: Reuters 

Trong khi đó, Yongsan từ lâu đã là một địa điểm đóng quân phổ biến của quân đội nước ngoài do có vị trí thuận lợi so với trung tâm thành phố Seoul và gần sông Hàn. Đó từng là cơ sở tiếp tế cho các samurai Nhật Bản vào thế kỷ 16 trước khi trở thành nơi đóng quân của quân đội thuộc địa Nhật Bản vào đầu thế kỷ 20.

Lực lượng Mỹ sau đó đã đóng quân ở Yongsan gần như liên tục kể từ khi Chiến tranh thế giới thứ 2 kết thúc.

Theo thông tin, văn phòng tổng thống mới là một tòa nhà cao 10 tầng trong một khu phức hợp rộng lớn hơn Nhà Xanh với diện tích khoảng 270.000 m2. Đây cũng là nơi đặt các cơ quan quân sự khác nhau như Bộ Tham mưu liên quân Hàn Quốc. 

Văn phòng của tân Tổng thống Yoon đã thực hiện một cuộc khảo sát cho phép công chúng gửi những đề xuất đặt tên cho tòa nhà, trong đó, cái tên được chọn sẽ được thưởng 6 triệu won (4.800 USD).  Hiện tại, ông Yoon cho biết ông sẽ tạm thời gọi tòa nhà là "Nhà của người dân".

Về mặt kinh tế, việc chuyển trung tâm quyền lực chính trị của Hàn Quốc sang Yongsan sẽ đẩy nhanh quá trình tái phát triển của khu vực lâu nay là một phần bị bỏ quên của Seoul. Đồng thời, động thái này sẽ tạo ra một trung tâm mới cho thủ đô.

Tuy nhiên, nhiều người Hàn Quốc không hài lòng với việc chuyển văn phòng tổng thống đến Yongsan. Một cuộc thăm dò gần đây cho thấy hơn một nửa số người được hỏi muốn ông Yoon xem xét lại quyết định chuyển đi, trong khi đó, khoảng 40% người ủng hộ việc này. Cựu Tổng thống sắp Moon Jae-in cũng bày tỏ sự không hài lòng với quyết định trên của người kế nhiệm, nói rằng động thái này sẽ ảnh hưởng đến khả năng sẵn sàng chiến đấu vì nó sẽ buộc các cơ quan quân sự hàng đầu cũng phải di chuyển.

Ông Yoon nhậm chức trong bối cảnh các cử tri Hàn Quốc đang bị chia rẽ sâu sắc. Một số phương tiện truyền thông địa phương đã suy đoán rằng việc chuyển văn phòng tổng thống khỏi Nhà Xanh có thể tạo ra một khoảng cách nào đó giữa tổng thống đối với các cuộc biểu tình có xảy ra trong nhiệm kỳ của ông. Trước đây, đã từng có các cuộc biểu tình lớn ở Jongno để phản đối hai người tiền nhiệm của ông, bao gồm cả cựu Tổng thống Park Geun-hye, người đã bị luận tội vào năm 2017 vì bê bối lạm dụng quyền lực. 

Ông Hong Sung-gul, giáo sư tại Khoa Hành chính Công của Đại học Kookmin, cho biết Tổng thống Yoon khó có thể tránh được hoàn toàn đám đông phản đối  vì các cuộc biểu tình có thể tiếp tục ở Yongsan một khi căn cứ của Mỹ chuyển đi.

Tuy nhiên, thách thức thực sự đầu tiên về tính hiệu quả của khu phức hợp Yongsan mới sẽ đến rất sớm sau khi ông Yoon lên nắm quyền, với chuyến thăm được lên kế hoạch trước của Tổng thống Mỹ Joe Biden vào cuối tháng 5. Được biết, Nhà Xanh vốn là nơi đã tổ chức các chức năng ngoại giao cấp cao như vậy trong nhiều thập kỷ và các quan chức rất thành thạo trong việc kết hợp bố cục của Nhà Xanh với các giao thức cần thiết cho các thủ tục như vậy.

Ông Shin Yul, giáo sư khoa học chính trị tại Đại học Myongji, nhận xét: "Nhà Xanh có thể trở thành một điểm thu hút khách du lịch lớn một khi nó mở cửa và cung cấp một điểm nhấn cho xếp hạng của ông Yoon trong ngắn hạn. Nhưng bài thách thức thực sự đối với ông là nền kinh tế sẽ hoạt động như thế nào về lâu dài. Ông ấy cần chứng tỏ mình có khả năng tiến bộ vượt ra ngoài tầm nhìn chính trị."

Minh Hạnh (Theo CNA)