Phát hiện sai phạm cả nghìn tỷ đồng sau kiểm toán các dự án BOT, BT

Kiểm toán kiến nghị xử lý 925 tỷ đồng, trong đó thu hồi và giảm thanh toán 288,3 tỷ đồng, xử lý khác 618 tỷ đồng, các khoản thuế phải thu và thu hồi khác 19.428 tỷ đồng.

Kiểm toán Nhà nước vừa chỉ ra hàng loạt các sai phạm của các dự án BOT và BT, gây thất thoát ngân sách hàng nghìn tỷ đồng.

Cụ thể, kết quả kiểm toán 9 dự án BOT trong năm 2019 cho thấy: Bộ GTVT cho phép lập dự án BOT trước khi Chính phủ chấp thuận chủ trương dự án, không thực hiện quy trình lập, phê duyệt và công bố danh mục dự án BOT, phê duyệt dự án trước khi có Báo cáo đánh giá tác động môi trường; không công bố danh mục dự án, không tổ chức đấu thầu rộng rãi để lựa chọn nhà đầu tư và hầu hết chỉ định nhà thầu thi công.

Các dự án BOT cũng được xác định sai tăng tổng mức đầu tư, cụ thể dự án đầu tư xây dựng tuyến đường bộ ven biển đoạn qua địa bàn thành phố Hải Phòng và 9 km trên địa bàn tỉnh Thái Bình theo hình thức đối tác công tư 45,4 tỷ đồng, dự án Đường cao tốc Trung Lương - Mỹ Thuận giai đoạn 1 theo hình thức BOT (kiểm toán đợt 2) 61,9 tỷ đồng,…

Bên cạnh đó, có dự án thi công một số gói thầu trước khi lựa chọn nhà thầu; công tác thu xếp vốn tín dụng của nhà đầu tư chưa đảm bảo quy định hợp đồng BOT hoặc chưa đảm bảo tiến độ thực hiện dự án; góp vốn chủ sở hữu chậm, xác định chi phí sửa chữa, duy tu trong Phương án tài chính chưa đủ cơ sở và căn cứ pháp lý.

Kết quả kiểm toán 29 dự án BT tại các địa phương, trong đó, Thành phố Hà Nội có 5 dự án, Bắc Ninh và TP.HCM mỗi địa phương 4 dự án, kiểm toán phát hiện hầu hết các dự án đều chỉ định nhà đầu tư; có dự án chỉ định nhà đầu tư sau khi triển khai thi công.

Các dự án chủ yếu do nhà đầu tư đề xuất và đưa vào danh mục đầu tư, chuyển đổi hình thức đầu tư từ sử dụng vốn ngân sách nhà nước sang hình thức đối tác công tư (PPP).

Liên quan đến việc xác định tổng mức đầu tư, trên địa bàn Hà Nội, hầu hết các dự án xác định tổng mức đầu tư ban đầu lớn hơn nhiều so với giá trị thực tế triển khai. Điển hình là dự án xây dựng tuyến đường từ đê Ngọc Thụy đến khu đô thị mới Thượng Thanh; dự án xây dựng đường 2,5 đoạn Đầm Hồng - QL1A; dự án cải tạo và xây dựng hệ thống cống nối thông hồ Vục, hồ Đầu Băng và hồ Tư Đình, quận Long Biên.

Đáng lưu ý còn tình trạng phê duyệt diện tích và giá đất tạm tính vượt giá trị dự án BT.

Cụ thể tại Thanh Hóa, phê duyệt diện tích và giá đất tạm tính vượt giá trị dự án BT 875,5 tỷ đồng. Tại Khánh Hòa, để xảy ra việc triển khai dự án hệ thống tuyến đường nhánh (GĐ2) khu du lịch bắc bán đảo Cam Ranh trước khi cấp giấy chứng nhận đầu tư.

Kiểm toán cũng khẳng định, hầu hết các dự án BT và các dự án đối ứng đều chậm tiến độ so với hợp đồng…

Vũ Đậu (T/h)