Ông Trump tạo 'tiền lệ nguy hiểm" nếu can thiệp vụ bắt giữ giám đốc Huawei

Tổng thống Donald Trump ngày 11/12 tuyên bố ông có thể sẽ can thiệp trong vụ việc bà Mạnh Vãn Chu nếu điều này có lợi cho các thỏa thuận của Mỹ với Trung Quốc. 

Khi phiên điều trần tại ngoại của bà Mạnh Vãn Chu tại Canada hôm 11/12 chưa có kết quả, Tổng thống Donald Trump nói với Reuters rằng, ông có thể sẽ can thiệp vào vụ bắt giữ Giám đốc tài chính của Huawei nếu điều đó có lợi cho các thỏa thuận của Mỹ với Trung Quốc. 

"Tôi sẽ làm bất cứ điều gì mang lại lợi ích cho Mỹ. Nếu điều đó có lợi cho những gì chắc chắn trở thành thỏa thuận thương mại lớn nhất từ trước tới nay, một điều hết sức quan trọng và tốt cho an ninh quốc gia. Tôi chắc chắn sẽ can thiệp nếu cho rằng điều đó là cần thiết", nhà lãnh đạo Mỹ nói, tiết lộ thêm rằng ông đã nói chuyện với Bộ Tư pháp và các quan chức Mỹ về trường hợp của bà Mạnh. 

Theo ông Brian Michael, chuyên gia tại công ty luật King & Spalding LLP, sẽ có thể phát sinh các vấn đề liên quan tới hệ thống luật pháp Mỹ, công dân Mỹ và Quốc hội nước này nếu ông Trump đưa ra quyết định can thiệp.

Ông Micheal cho rằng, nếu muốn can thiệp thì ông Trump sẽ yêu cầu Bộ Ngoại giao sẽ dừng việc dẫn độ. Một khi quá trình dẫn độ diễn ra, việc can thiệp sẽ trở nên phức tạp hơn rất nhiều vì khi đó Nhà Trắng sẽ tác động vào công việc của Bộ Tư pháp.

Tuyên bố của ông Trump cũng khiến các nhà làm luật Mỹ quan ngại. Thượng nghị sĩ Chris Van Hollen cho rằng sẽ là rủi ro nếu ông Trump gộp sự việc bà Mạnh và đàm phán thương mại vào làm một vì điều này vô hình chung sẽ tạo nên một tiền lệ không tốt cho luật pháp Mỹ. Thượng nghị sĩ Marco Rubio cho rằng nếu ông Trump quyết định can thiệp, động thái này sẽ trở nên lạc lõng với chính sách thương mại của Mỹ.

Ngoài ra, giới chuyên gia luật và giới chức Canada cho rằng, bình luận này của của ông Trump có thể cho phép các luật sư của bà Mạnh vin vào đó để nói rằng vụ việc nhằm vào bà Mạnh mang động cơ chính trị và các thẩm phán Canada có thể lo ngại có sự lạm dụng hệ thống tòa án ở đây.

"Ông ấy (Tổng thống Trump) đã tạo cho các luật sư của bà Mạnh Vãn Chu cơ hội để lập luận rằng vụ khởi tố nhằm vào bà ấy đã bị chính trị hóa và quy trình dẫn độ sẽ bị chấm dứt”, Robert Currie, một giáo sư về luật quốc tế tại Đại học Dalhousie nhận định.

Đã từng có tiền lệ về sự can thiệp của Nhà Trắng vào các vụ án hình sự vì chính sách đối ngoại. Chính quyền Obama năm 2016 đã xóa bỏ các cáo buộc đối với một người đàn ông vì "lợi ích lớn về chính sách đối ngoại" liên quan đến chương trình hạt nhân của Iran và đồng ý trao đổi tù nhân với Iran.

NGUYỄN QUỲNH (T/h)