Món quà "xa xỉ" chưa từng có
Kênh CNN dẫn hai nguồn thạo tin cho biết, chính quyền Tổng thống Mỹ Donal Trump có ý định tiếp nhận món quà là một máy bay hạng sang từ hoàng gia Qatar, để cải tạo và sử dụng làm chuyên cơ Không lực Một.
Thông tin này xuất hiện ngay khi ông Donald Trump bắt đầu chuyến công du nước ngoài lớn đầu tiên trong nhiệm kỳ mới, với một điểm dừng chân tại Doha, Qatar.
Với một chiếc Boeing 747-8 thương mại mới có giá khoảng 400 triệu USD, máy bay này có khả năng trở thành món quà có giá trị nhất mà một chính phủ nước ngoài từng trao tặng cho Mỹ.
Máy bay Boeing 747-8. Ảnh: Getty
Một quan chức Qatar cho biết, chiếc máy bay về mặt kỹ thuật là món quà từ Bộ Quốc phòng Qatar gửi đến Lầu Năm Góc, mô tả đây là một giao dịch chính phủ với chính phủ chứ không phải tặng cá nhân. Bộ Quốc phòng Mỹ sẽ chịu trách nhiệm cải tạo máy bay, lắp đặt các tính năng an ninh để phục vụ tổng thống.
Theo một nguồn tin thân cận, kế hoạch là sau khi ông Trump rời nhiệm sở, chiếc máy bay này sẽ được trao cho thư viện tổng thống của ông.
Nguồn tin của ABC News cho biết, món quà được lên kế hoạch đã được các luật sư của văn phòng cố vấn Nhà Trắng và Bộ Tư pháp đánh giá là hợp pháp và không vi phạm luật hối lộ hoặc lệnh cấm của hiến pháp đối với các quan chức chính phủ Mỹ nhận quà tặng "từ bất kỳ Vua, Hoàng tử hay chính phủ nước ngoài nào".
Bộ trưởng Tư pháp Mỹ Pam Bondi và luật sư Nhà Trắng hàng đầu của ông Trump, ông David Warrington, kết luận rằng máy bay sẽ được chấp nhận với điều kiện nó sẽ được tặng cho thư viện tổng thống của Tổng thống trước khi ông kết thúc nhiệm kỳ.
Xuất hiện tranh cãi
Tuy nhiên, một nguồn tin từ cơ quan thực thi pháp luật nói với CNN rằng trong nội bộ Mật vụ Mỹ, việc một chính phủ nước ngoài tặng máy bay để tổng thống sử dụng đang bị coi là “cơn ác mộng về an ninh”.
“Không quân Mỹ sẽ phải tháo tung chiếc máy bay ra để kiểm tra thiết bị gián điệp và đánh giá toàn bộ cấu trúc”, nguồn tin này nói.
Một nguồn khác quen thuộc với quy trình này nói rằng bước đầu tiên sẽ do Cơ quan Truyền thông Nhà Trắng thực hiện, sau đó sẽ yêu cầu CIA và Cơ quan An ninh Quốc gia (NSA) tiến hành quét kiểm tra kỹ thuật chống theo dõi.
Trong khi đó, ông Jordan Libowitz – người phát ngôn của tổ chức Công dân vì Trách nhiệm và Đạo đức ở Washington (CREW) – nói rằng động thái này là một bước đi cực đoan, đi ngược hoàn toàn với cách các đời tổng thống trước hành xử để tránh vi phạm Điều khoản Lợi tức Ngoại quốc trong Hiến pháp Mỹ, vốn cấm tổng thống nhận tiền hoặc quà từ chính phủ nước ngoài.
“Chưa từng có món gì lớn như một chiếc máy bay trị giá 400 triệu USD”, ông Jordan Libowitz nói. “Đây là quy mô vượt xa mọi tiền lệ".
Tổng thống Donald Trump bước xuống chiếc Không lực Một tại Căn cứ quân sự Andrews. Ảnh tư liệu: Getty Images
Tổng thống Mỹ từ lâu không hài lòng với các máy bay Boeing VC-25A được sử dụng làm chuyên cơ Không lực Một. Đầu năm nay, ông cho biết chính quyền đang xem xét phương án thay thế Boeing sau khi hãng chậm trễ bàn giao hai mẫu máy bay mới.
Tập đoàn Boeing hồi năm 2018 nhận hợp đồng trị giá 3,9 tỷ USD để chế tạo hai máy bay VC-25B, dựa trên dòng phi cơ chở khách 747-8I, nhằm thay thế hai chiếc VC-25A. Kế hoạch giao hàng dự kiến diễn ra vào tháng 12/2024, nhưng đã bị hoãn đến ít nhất năm 2027 hoặc 2028.
Dự án đã tiêu tốn hàng tỷ USD do chi phí tăng cao, chuỗi cung ứng gặp khó khăn và mức độ phức tạp trong quá trình hoán cải máy bay thành chuyên cơ cho Tổng thống Mỹ.
Hồi tháng 2, ông Trump đã tham quan chiếc máy bay 747-8 thuộc sở hữu Qatar khi nó đỗ tại sân bay quốc tế Palm Beach, gần khu nghỉ dưỡng Mar-a-Lago. Theo Nhà Trắng, mục đích của chuyến tham quan là để ông nắm rõ hơn về thiết kế tiềm năng cho phiên bản Air Force One mới.