Những vụ án tham nhũng 'chấn động’ tại Nga

Cơ quan công tố Nga đã ước tính thiệt hại kinh tế từ tham nhũng tại nước này là hơn 2,5 tỷ USD trong hai năm qua.

Hãng tin RT của Nga đã liệt kê vụ tham nhũng chấn động nước này liên quan đến các quan chức cấp cao nhất của liên bang và khu vực.

Vụ án của cựu bộ trưởng kinh tế Aleksey Ulyukayev, người bị kết án 8 năm vào tuần trước, là vụ bê bối lớn nhất trong lịch sử Nga, nhưng không chỉ là vụ việc duy nhất.

Nghi án hối lộ quy mô lớn của quan chức chống tham nhũng

Tháng 9/2017, cảnh sát đã bắt đại tá Dmitry Zakharchenko, một quan chức cao cấp của Vụ An ninh Kinh tế và Chống tham nhũng - Bộ Nội vụ. Ông này bị cáo buộc nhận hối lộ, cản trở thực thi pháp luật và lạm dụng quyền lực. Cuộc khám xét trong căn hộ ở Mátxcơva của chị gái Zakharchenko đã tìm thấy hơn 122 triệu USD.

Sau đó, cảnh sát đã phát hiện nhiều người thân của nghi phạm sở hữu hàng trăm triệu euro và USD trong nhiều tài khoản ngân hàng. Các chủ tài khoản không chứng minh được tính hợp pháp của nguồn tiền nên nó đã bị tịch thu cùng các tài sản khác, trong đó có 12 căn hộ đắt tiền ở Moscow.

Các nhà điều tra cho rằng Zakharchenko nhận hối lộ nhằm giúp cảnh báo các doanh nhân về các cuộc điều tra công việc họ đồng thời nhằm dàn xếp với Bộ Nội vụ. Một trong những hối lộ đình đám của Zakharchenko là khi ông này thông tin cho các chủ sở hữu của ngân hàng thương mại Nota-Bank về việc chính phủ Nga đang chuẩn bị thu hồi giấy phép của ngân hàng này. Bên cạnh đóm ông Zakharchenko cũng giúp Nota-Bank đánh cắp 26 tỷ rúp từ các tài khoản đăng ký ở ngân hàng.

Tới thời điểm hiện tại, ông Zakharchenko vẫn tuyên bố mình vô tội.

Cựu Bộ trưởng Kinh tế và số tiền 2 triệu USD

Cựu Bộ trưởng kinh tế Aleksey Ulyukayev bị bắt hồi tháng 11/2016 với cáo buộc nhận 2 triệu USD để đồng ý một hợp đồng cho phép tập đoàn dầu khí nhà nước Rosneft mua lại cổ phần của chính phủ tại một tập đoàn dầu mỏ lớn khác là Bashneft.

Các cáo buộc trên được đưa ra dựa trên lời khai của Giám đốc điều hành tập đoàn Rosneft Igor Sechin, cũng như các bằng chứng sau khi phát hiện chính ông Sechin trao túi đựng hóa đơn đóng dấu cho ông Ulyukayev. Hồi tuần trước, các thẩm phán tòa án Moscow đã kết tội cựu Bộ trưởng Kinh tế Nga 8 năm tù với số tiền phạt lên tới hơn 2,2 triệu USD.

Ngay từ khi bắt đầu quá trình xét xử, ông Ulyukayev đã khẳng định mình vô tội và cho đến nay ông vẫn không nhận tội. Ông này tuyên bố toàn bộ câu chuyện hối lộ này là “vở kịch” do ông Sechin và các đồng minh của ông này trong cơ quan an ninh tạo nên để bẫy ông.

Thống đốc vùng Kirov

Hồi tháng 6/2016, khi Nikita Belykh vẫn còn giữ chức thống đốc vùng Kirov, ông đã bị bắt lúc đang nhận 440.000 USD tiền hối lộ trong một nhà hàng ở Moscow. Các nhà điều tra nghi ngờ vụ hối lộ này nhằm đổi lấy sự ủng hộ cho hai công ty địa phương - một nhà máy sản xuất đồ trượt tuyết và một công ty quản lý rừng, thuộc những dự án ưu tiên của chương trình đầu tư liên bang.

Ông Belykh không nhận tội và khai rằng, toàn bộ số tiền ông nhận được không phải tiền hối lộ mà do đóng góp cho một dự án từ thiện. Cuộc điều tra liên quan đến vụ hối lộ của ông Belykh vẫn đang tiếp diễn, trong khi đó cựu Thống đốc đã bị miễn nhiệm từ tháng 1/2009.

Vụ án của Belykh dính dáng đến một vụ bế bối lớn khác được gọi là 'vụ án Kirovles' - liên quan đến nhà hoạt động chống tham nhũng nổi tiếng, Aleksey Navalny. Vào giữa năm 2013, Navalny đã chịu bản án treo 5 năm sau khi tòa tuyên án ông ta và hai doanh nhân địa phương phạm tội tham ô quỹ từ một công ty gỗ nhà nước.

Thống đốc tại Viễn Đông

Một thống đốc khác của Nga phải đối mặt với cáo buộc tham nhũng là cựu lãnh đạo vùng Sakhalin Viễn Đông Aleksandr Khoroshavin. Sau khi bị bắt giữ ở chính nơi làm việc hồi tháng 3/2015 cùng một số trợ lý, ông Khoroshavin được đưa khẩn cấp về Moscow để phục vụ quá trình điều tra. Khám xét tại nhà riêng và các căn hộ của ông Khoroshavin, cơ quan điều tra đã tìm thấy khoảng 17 triệu USD tiền mặt (trong đó gồm nhiều loại tiền tệ khác nhau) và nhiều trang sức đắt tiền và bộ sưu tập đồng hồ với giá trị lên tới hơn 10 triệu USD.

Ông Khoroshavin đã bị sa thải khỏi chức thống đốc, đồng thời đối mặt với cáo buộc nhận khoản tiền hối lộ trị giá 5,6 triệu USD nhằm đưa một tập đoàn năng lượng địa phương vào một chương trình đầu tư liên bang. Các nhà điều tra tiết lộ họ đã thu giữ được khoảng 2 tỷ USD trong số các tài sản thuộc quyền sở hữu của cựu lãnh đạo vùng Sakhalin Viễn Đông.

Bên cạnh đó, 3 quan chức khác thuộc chính quyền khu vực, trong đó có một trợ lý thống đốc, một phụ tá của ông Khoroshavin và một cựu bộ trưởng nông nghiệp, cũng bị cáo buộc nhận hối lộ và rửa tiền. Tất cả các nghi phạm này đều không nhận tội, nhưng ông Khoroshavin được cho là đồng ý hợp tác với cơ quan điều tra.

Vyacheslav Gayzer

Hôm 19/12, một tòa án ở Moscow đã bắt đầu các phiên họp lấy lời khai vụ án của cựu lãnh đạo Cộng hòa Komi thuộc Nga, Vyacheslav Gayzer và 13 cựu quan chức của chính quyền này. Các nghi phạm bị cáo buộc liên quan đến những tội hối lộ, rửa tiền, biển thủ và tổ chức đường dây tham nhũng.

Các nhà điều tra xác nhận ông Gayzer và một cựu lãnh đạo khác của Cộng hòa Komi là ông Vladimir Torlopov đã lập nên một băng nhóm tội phạm vào năm 2006. Tiếp đó, họ tìm đến các công ty thành công tại khu vực và lợi dụng nhiều hoạt động bất hợp pháp nhằm biến các công ty này thành tài sản riêng của các thành viên trong băng nhóm. Băng nhóm này bao gồm Alexey Chernov, cựu chủ tịch cơ quan lập pháp vùng Komi là Igor Kovel, cựu nghị sĩ Evgeniy Samoilov cùng một số quan chức và doanh nhân chủ chốt khác.

Hồi tháng 9/2015, ông Vyacheslav Gayzer và các nghi phạm liên quan vụ việc bị bắt. Khám nhà riêng, cảnh sát tịch thu số tiền lớn và các tài sản khác, trong đó có đồng hồ đeo tay trị giá 1 triệu USD. Sau đó, cơ quan điều tra cũng tịch thu được khối tài sản trị giá khoảng 4,5 tỷ rúp của các nghi phạm. Ông Gayzer bị sa thải sau 2 ngày bắt giữ.

Đến thời điểm hiện nay, ông Gayzer này cho đến nay vẫn phủ nhận mọi cáo trạng.

GIA BẢO (Theo RT)