Chúng ta không cảm thấy bất kỳ chuyển động nào trong môi trường xung quanh, nhưng khi nhìn lên bầu trời, mọi người có thể thấy bằng chứng cho thấy Trái Đất đang xoay.
Trong quá khứ, một số nhà thiên văn học đã đề xuất ý tưởng rằng con người đang sống trong một vũ trụ địa tâm, nghĩa là Trái Đất là trung tâm của mọi thứ. Họ nói Mặt Trời xoay quanh Trái Đất, nhờ vậy mà có hiện tượng bình minh và hoàng hôn, tương tự như những chuyển động của Mặt Trăng và các hành tinh khác. Tuy nhiên, quan điểm đó là không chính xác.
Phải mất khoảng 365 ngày để Trái Đất quay quanh Mặt Trời. Nếu chúng ta nhìn vào một ngôi sao (có khoảng cách tương đối gần với Trái Đất) vào mùa Hè, rồi sau đó lại quan sát ngôi sao đó vào mùa Đông, rõ ràng vị trí của nó trên bầu trời đã thay đổi bởi vì chúng ta đang ở các điểm khác nhau trong quỹ đạo.
Con người di chuyển theo vòng quay của Trái Đất như thế nào?
Trái Đất xoay quanh Mặt Trời, con người cũng chuyển động theo vòng xoay của Trái Đất. Ảnh: NASA |
Vòng xoay của Trái Đất không thay đổi, nhưng tốc độ con người di chuyển theo đó phụ thuộc vào vĩ độ mà người đó đang ở. Ví dụ như chu vi (khoảng cách xung quanh phần lớn nhất của Trái Đất) là khoảng 40.070 km - khu vực này còn được gọi là đường xích đạo.
Nếu ước tính rằng một ngày dài 24 giờ, sau đó chia chu vi theo chiều dài của ngày, từ đó có thể xác định tốc độ di chuyển thực tế theo vòng xoay Trái Đất của con người sống tại khu vực tại đường xích đạo lên tới 1.670 km/h.
Tuy nhiên, những người sống tại các vĩ độ khác sẽ không di chuyển nhanh như vậy. Nếu con người ở vĩ độ 45 độ Bắc hoặc Nam, người ta sẽ tính toán tốc độ bằng cách sử dụng hàm lượng giác. Cosin của 45 độ là 0,707 nên tốc độ quay ở vĩ độ 45 độ là khoảng 0,707 x 1.037 = 1.180 km/h. Tốc độ đó tiếp tục giảm nhiều hơn khi người ta xa hơn về phía Bắc hoặc Nam bán cầu. Nếu đến cực Bắc hoặc cực Nam, tốc độ di chuyển sẽ trở nên rất chậm.
Các cơ quan vũ trụ thường tận dụng lợi thế của vòng xoay Trái đất. Ví dụ như khi họ gửi con người đến Trạm vũ trụ quốc tế, vị trí ưa thích để bắt đầu là gần đường xích đạo vì tại đó, tốc độ di chuyển sẽ đạt mức tối đa có thể.
Trái Đất quay quanh Mặt Trời với tốc độ nào?
Vòng xoay của Trái Đất tất nhiên không phải là chuyển động duy nhất mà con người có trong không gian. Tốc độ quỹ đạo của Trái Đất xung quanh Mặt Trời là khoảng 107.000 km/h, theo Cornell.
Trái Đất mất khoảng 365 ngày để quay quanh Mặt Trời. Quỹ đạo là một hình elip, nhưng để thực hiện phép toán dễ dàng hơn, hãy coi đó là một vòng tròn. Vì vậy, quỹ đạo của Trái Đất được xác định là chu vi của một vòng tròn. Khoảng cách từ Trái Đất đến Mặt Trời (gọi là unit) là 149.597.870 km. Chu vi của một vòng tròn bằng 2 x π x r. Vì vậy, trong một năm, Trái Đất di chuyển 940 triệu km.
Tốc độ của Trái Đất được tính bằng cách chia 940 triệu km với 365,25 ngày và tiếp tục chia kết quả với 24 giờ trong ngày để ra kết quả cuối cùng. Trên thực tế, Trái Đất di chuyển khoảng 2,6 triệu km mỗi ngày, tương đương 107.226 km/h.
Mặt Trời và Thiên hà cũng di chuyển
Các hành tinh khác xoay quanh Mặt Trời, nhưng bản thân Mặt Trời cũng di chuyển. Ảnh: Getty |
Mặt Trời có quỹ đạo riêng trong dải Ngân Hà. Mặt Trời cách trung tâm thiên hà khoảng 25.000 năm ánh sáng, và cách dải Ngân Hà ít nhất 100.000 năm ánh sáng. Mặt Trời và hệ Mặt Trời di chuyển ở tốc độ 200 km/giây, hoặc ở tốc độ trung bình 720.000 km/h. Cho dù với tốc độ nhanh như vậy, hệ Mặt Trời vẫn sẽ mất khoảng 230 triệu năm để di chuyển quanh dải Ngân Hà.
Ngoài ra, dải Ngân Hà cũng di chuyển trong không gian quanh với các thiên hà khác. Trong khoảng 4 tỷ năm, dải Ngân Hà sẽ va chạm với “người hàng xóm” gần nhất là Thiên hà Andromeda (Thiên hà Tiên nữ). Hiện cả 2 đang di chuyển về phía nhau với tốc độ lên tới 112 km/giây.
Như vậy, tất cả mọi thứ trong vũ trụ đều chuyển động.
Điều gì sẽ xảy ra nếu Trái Đất ngừng quay?
Con người không bị “bay” ra ngoài không gian bởi vì lực hấp dẫn của Trái Đất mạnh hơn rất nhiều so với chuyển động quay.
NASA cho biết xác suất Trái Đất ngừng quay trên thực tế là “bằng không" trong vài tỷ năm tới. Tuy nhiên, về mặt lý thuyết nếu Trái đất đã ngừng di chuyển đột ngột sẽ gây ra hậu quả khủng khiếp.
Bầu không khí vẫn sẽ di chuyển với tốc độ ban đầu của vòng quay Trái Đất, nghĩa là mọi thứ sẽ bị quét sạch, bao gồm con người, những tòa nhà và thậm chí cả cây cối, đất đá trên bề mặt, các nhà khoa học của NASA tiết lộ.
Vậy điều gì sẽ xảy ra nếu quá trình này diễn ra từ từ? Đây là kịch bản nhiều khả năng sẽ xảy ra sau hàng tỷ năm tới bởi vì Mặt Trời và Mặt Trăng đang có những ảnh hưởng khác nhau đến vòng quay Trái Đất. Mặc dù vậy, nếu quá trình diễn ra chậm, con người và động, thực vật đều có thời gian để làm quen với sự thay đổi.
PHƯƠNG PHƯƠNG (Theo Space)