Theo Báo Pháp luật TP.HCM, ma túy tổng hợp fentanyl là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, do dùng quá liều. Fentanyl được tổng hợp bất hợp pháp và được dùng như một loại ma túy tổng hợp, trộn lẫn với heroin, cocain hoặc ma túy tổng hợp để tăng độ “phê”.
Việc sử dụng “fentanyl” và các chất dẫn xuất của nó không vì mục đích chữa bệnh có thể để lại những hậu quả nghiêm trọng về mặt sức khỏe. Chỉ cần 0,2 miligram, tức chỉ một chấm bằng đầu bút chì, nếu chấm vào da và thẩm thấu vào tĩnh mạch đã có thể gây sốc và chết ngay sau đó”, Phòng Cảnh sát điều tra về tội phạm ma túy Công an Bình Thuận nêu.
Cụ thể, fentanyl được bán dưới dạng viên nén, dạng bột hoặc dung dịch với các tên như “sứ trắng”, heroin tổng hợp… Đôi khi chúng được bán lẻ dưới dạng bột hòa với cocain hoặc heroin hoặc dạng tân dược chứa fentanyl giả. Người sử dụng không có kinh nghiệm rất dễ tử vong vì họ không biết đang dùng loại gì và hàm lượng bao nhiêu.
Fentanyl nếu không dùng để chữa bệnh có thể là loại ma túy tổng hợp cực độc. Ảnh: Báo Bình Thuận
Các tiền chất chính để sản xuất các chất ma túy này như NPP (N-Phenethy-4-Piperidone), 4-ANPP (4-Anilino-N-Phenethylpiperidine)... Các dụng cụ sản xuất dễ kiếm, giá rẻ, quy trình sản xuất các loại ma túy này đơn giản không cần kỹ thuật cao. Tại Việt Nam, fentanyl đã đưa vào danh mục II (các chất ma túy được dùng hạn chế trong phân tích, kiểm nghiệm, nghiên cứu khoa học, điều tra tội phạm hoặc trong lĩnh vực y tế theo quy định của cơ quan có thẩm quyền).
“Để phòng tránh hiểm hoạ fentanyl, trước hết người dân, nhất là thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên nêu cao tinh thần cảnh giác, tìm hiểu và cập nhật thường xuyên về tác hại của hiểm họa ma túy; chú trọng vào các loại ma túy mới; ma túy “núp bóng” dưới dạng thực phẩm, đồ uống, thuốc lá, thảo mộc, “bóng cười”... Vận động quần chúng nhân dân phát hiện, thông báo, tố giác kịp thời cho lực lượng Công an nơi gần nhất”, Công an Bình Thuận khuyến cáo.
Báo Bình Thuận thông tin, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, Bộ Công an mới đây cũng đã có cảnh báo về loại ma túy này và dự đoán sẽ sớm xuất hiện chất ma túy nhóm fentanyl trong khu vực và Việt Nam. Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, hiện nay fentanyl – một loại ma túy cực độc đang bị lạm dụng phổ biến tại Mỹ và một số nước, năm 2023 nước Mỹ đã ghi nhận khoảng 100.000 ca tử vong (từ 18 đến 45 tuổi) do sử dụng Fentanyl quá liều.
Tại Mỹ, fentanyl được bán dưới dạng viên nén, dạng bột hoặc dung dịch với các tên quen thuộc như “sứ trắng”, “heroin tổng hợp”… Đôi khi chúng được bán lẻ dưới dạng bột hòa với cocain hoặc heroin hoặc dưới dạng tân dược chứa fentanyl giả, người sử dụng không có kinh nghiệm rất dễ tử vong vì họ không biết đang dùng loại gì và hàm lượng bao nhiêu.
Theo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy, qua công tác giám định chưa phát hiện fentanyl và các chất dẫn xuất của nó thu giữ tại Việt Nam. Tuy nhiên, trước thu thế mở rộng thị trường của các loại ma túy này từ châu Mỹ sang khu vực châu Đại Dương và lan rộng sang châu Á, việc xuất hiện loại ma túy này tại khu vực và Việt Nam là tất yếu.
Thêm vào đó, Trung Quốc là quốc gia có nguồn cung cấp hóa chất và tiền chất bị tội phạm lợi dụng để sản xuất fentanyl và các chất tương tự fentanyl bất hợp pháp trên thế giới... Vì vậy, dự đoán sẽ sớm xuất hiện chất ma túy nhóm fentanyl trong khu vực và Việt Nam.
Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về ma túy sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng như: Hải quan, Quản lý thị trường, Công Thương, Y tế, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tăng cường công tác kiểm tra, phát hiện, xử lý các loại hàng hóa là thực phẩm, đồ uống, thuốc lá điếu, thuốc lá điện tử không rõ nguồn gốc được nhập vào Việt Nam và việc xuất nhập khẩu, lưu thông, kê đơn, sử dụng thuốc chứa fentanyl trong điều trị.