Nhiều căn nhà ở xã hội (NƠXH) tại Hà Nội đang liên tục tăng giá so với thời điểm mở bán. Theo tin tức trên Lao động, dự án NƠXH NHS Trung Văn (quận Nam Từ Liêm) được mở bán vào giữa năm 2023 với mức giá 19,5 triệu đồng/m2. Đến nay, mặc dù dự án sắp bàn giao trong quý I/2025 nhưng nhiều căn hộ đang được chủ sở hữu "úp mở" rao giá lên tới hơn 50 triệu đồng/m2.
Riêng những căn thương mại rộng 88m2, 3 phòng ngủ đang có giá rao bán 5,7 tỷ đồng, tương đương 65 triệu đồng/m2.
Dự án NƠXH Đồng Mô Đại Kim (quận Hoàng Mai) được mở bán từ năm 2016 có giá chỉ khoảng 14 triệu đồng/m2. Đến nay, nhiều căn hộ đang được rao bán hơn 60 triệu đồng/m2 trên mạng xã hội. Những căn hộ 2 phòng ngủ được các môi giới rao bán phổ biến từ 3,3 - 4,2 tỷ đồng/căn.
Đáng chú ý, tại dự án NƠXH 987 Tam Trinh (phường Yên Sở, quận Hoàng Mai) cuối năm 2017 có giá bán khoảng 14,2 triệu đồng/m2 (chưa bao gồm thuế VAT). Căn hộ thương mại tại đây có giá khoảng 18 triệu đồng/m2. Đến nay, nhiều căn NƠXH này cũng được chào bán từ 55 - 60 triệu đồng/m2.
Theo báo Lao Động, nhiều chuyên gia bất động sản cũng nhận định, việc giá NƠXH đã qua sử dụng bị đẩy lên quá cao không chỉ đi ngược lại mục tiêu ban đầu của chính sách mà còn tạo áp lực lớn cho người dân có thu nhập thấp.
Nếu không có các biện pháp can thiệp kịp thời, NƠXH sẽ khó tránh khỏi xu hướng thương mại hóa, khiến giấc mơ an cư của nhiều người ngày càng xa vời.
Nhà ở xã hội tại Thủ đô tăng giá gấp 3-4 lần, có nơi bán 4 tỷ đồng/căn. (Ảnh: Nhịp sống thị trường)
Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam (VARS) cho biết trên Nhịp sống thị trường, nguyên nhân đầu tiên dẫn đến việc tăng giá nhà ở xã hội là do mất cân đối cung – cầu kéo dài. Nguồn cung nhà cao cấp dư thừa trong khi phân khúc bình dân lại quá ít. Thống kê cho thấy, 60% nguồn cung mới bán trong quý II/2024 thuộc phân khúc cao cấp và hạng sang, tập trung ở một đại đô thị tại Hà Nội. Trong khi đó, phân khúc bình dân chỉ chiếm 7%.
Mặt khác, giá chung cư nói chung cũng đã thiết lập mặt bằng giá mới, khi những dự án chào bán dưới dưới 50 triệu đồng/m2 đang dần khan hiếm. Nhiều dự án mở bán nửa đầu năm nay có giá khoảng 60 – 80 triệu đồng/m2.
Trước bối cảnh nhu cầu nhà ở vẫn rất lớn, ước tính đến năm 2025 Thủ đô cần 185.200 nhà, trong đó gần 90% là căn hộ chung cư. Như vậy, bình quân mỗi năm Hà Nội vẫn thiếu khoảng 50.000 căn để đáp ứng nhu cầu này.
Để giá NƠXH hạ nhiệt, ông Nguyễn Thế Điệp - Phó Chủ tịch Câu lạc bộ bất động sản Hà Nội - đề xuất trên báo Lao động, cần có những chính sách thúc đẩy doanh nghiệp tham gia phát triển dự án NƠXH.
Qua đó, khắc phục bất cập trong quy trình xử lý thủ tục, đảm bảo quyền lợi cho doanh nghiệp tham gia, đẩy nhanh tiến độ dự án, gia tăng nguồn cung NƠXH ra thị trường.
Thời gian qua, Hà Nội đã khởi công một số dự án NOXH như: NOXH Uy Nỗ (huyện Đông Anh) với 466 căn hộ; dự án tại Hạ Đình (huyện Thanh Trì) với 440 căn hộ; Thượng Thanh (quận Long Biên)... Thành phố Hà Nội dự kiến hoàn thành 4.670 căn nhà ở xã hội trong năm 2025.
Cố tình rao bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện bị xử lý thế nào?
Trường hợp cố tình rao bán nhà ở xã hội chưa đủ điều kiện theo quy định tại Điều 64 Nghị định 16/2022/NĐ-CP cũng sẽ bị phạt như sau: Phạt tiền từ 40 - 60 triệu đồng khi bán/cho thuê/cho thuê mua nhà ở xã hội không đúng đối tượng hoặc không đảm bảo được các điều kiện theo quy định của Luật Nhà ở. Phạt tiền từ 100 - 120 triệu đồng khi bên thuê/thuê mua/mua nhà ở xã hội bán/cho thuê lại/cho mượn nhà không đúng quy định. Buộc thu hồi lại nhà ở xã hội hoặc phải hoàn trả lại tiền cho bên mua, thuê mua.
Mua nhà ở xã hội xong có được bán lại không?
Theo quy định tại Điểm d Khoản 1 Điều 89 Luật Nhà ở 2023, nhà ở xã hội chỉ được phép chuyển nhượng lại khi đạt thời hạn tối thiểu là 5 năm kể từ thời điểm tất toán toàn bộ khoản tiền mua nhà ở đó.
Nếu mua nhà ở xã hội chưa đủ 5 năm mà muốn bán lại thì bên mua chỉ có thể bán lại cho 2 đối tượng sau:
Chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội
Đối tượng thuộc trường hợp đủ điều kiện mua nhà ở xã hội.
Như vậy, nếu không phải 2 đối tượng trên mà vẫn cố tình thực hiện mua bán nhà ở xã hội khi chưa đủ thời hạn 5 năm thì hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, cho thuê sẽ bị vô hiệu.
Bên mua sẽ bị buộc phải bàn giao lại nhà ở xã hội cho đơn vị quản lý. Trường hợp cố tình không bàn giao thì Ủy ban nhân dân (UBND) cấp tỉnh sẽ thực hiện cưỡng chế thu hồi nhà ở.