Ngưng chuyển nhượng đất đặc khu: Cần thiết nhưng phải đúng luật

Các chuyên gia cho rằng việc yêu cầu ngừng giao dịch, chuyển nhượng đất ở các đặc khu là biện pháp không thể không làm trong thời điểm hiện nay.

Kể từ khi chủ trương thành lập các đặc khu kinh tế Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa), Phú Quốc (Kiên Giang) được chấp thuận, giá đất tại các khu này liên tung tăng chóng mặt. Cơn sốt đất đặc khu vẫn chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.

Trước tình trạng mua bán đất diễn ra phức tạp, sau khi Phú Quốc có “lệnh” tạm dừng chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với các trường hợp phân lô, tách thửa thì đến lượt Quảng Ninh yêu cầu tạm dừng giao dịch, chuyển đổi mục đích sử dụng đất tại Vân Đồn. 

Không "quản" chuyển nhượng đất, đặc khu có thể bị "băm nát"

Liên quan đến vấn đề này, trao đổi với PV, luật sư Trần Tuấn Anh, Giám đốc Công ty luật Minh Bạch cho rằng việc “cấm” chuyển nhượng quyền sử dụng đất ở các đặc khu tại thời điểm này là cần thiết nhưng chính quyền các địa phương phải đưa ra các quy định khác phù hợp hơn chứ không phải "quản không được thì cấm như hiện nay".

“Việc này sẽ tránh được tình trạng đầu cơ, ồ ạt chuyển nhượng tại các đặc khu khi chưa có quy hoạch chi tiết, rõ ràng. Nếu người sở hữu đất, người mua chuyển nhượng tự do, đến lúc triển khai xong chủ trương, quy hoạch đã bị băm nát, gây nên những hậu quả nghiêm trọng, thiệt hại cho Nhà nước, cá nhân. Trường hợp các đặc khu, ban hành văn bản cá biệt vẫn cần thiết”, luật sư Tuấn Anh phân tích.

Luật sư cũng cho rằng nên hạn chế những “văn bản cá biệt” dạng này. Khi áp dụng, cơ quan quản lý cũng nên phân loại cụ thể, người dân nào có nhu cầu thực sự, chính đáng, không nên áp dụng đại trà.

"Cấm" vẫn khó cản được giao dịch “chui”

Phân tích ở góc độ khác, GS. Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên & Môi trường cho rằng việc yêu cầu ngừng giao dịch thời điểm sốt đất chưa phải là một giải pháp hiệu quả.

“Không quản được thì cấm thì rất dễ dàng nhưng không giải quyết được triệt để vấn đề. Có thể sẽ xuất hiện hình thức giao dịch không chính thức dựa vào uy tín, niềm tin dẫn đến rủi ro, thiệt hại cho người mua đất lớn hơn rất nhiều. Thậm chí chúng ta cũng không thể quản lý được những giao dịch chui”, ông Võ nói.

Chuyên gia đất đai này phân tích, khi nhà nước quyết định thành lập đặc khu kinh tế, giá đất tăng là điều tất yếu. Nhưng cũng không ngoại trừ trường hợp “sốt ảo”, “bong bóng” ảnh hưởng đến môi trường đầu tư.

GS Đặng Hùng Võ cho rằng việc cấm mọi giao dịch là không phù hợp. Ông đề xuất giải pháp để tránh tình trạng “sốt ảo” có thể là tạm ngừng chia lô, tách thửa khi chưa có quy hoạch chi tiết.

“Quan trọng nhất vẫn là sự công khai minh bạch cho người dân biết các khu vực đất. Khu đất nông nghiệp ổn định sẽ không được chuyển đổi, khu nào có thể đầu tư chuyển nhượng”, GS Đặng Hùng Võ nhấn mạnh.

Thanh Bình