Ngoài Delta, thêm những biến thể COVID-19 mới đang được các nhà khoa học chú ý

Thông tin được đăng tải trên trang Reuters cho biết, trong khi virus SARS-CoV-2 vẫn tiếp tục lây lan, thêm nhiều biến thể mới xuất hiện và được đặt tên theo bảng chữ cái Hy Lạp, hiện đang được Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) sử dụng.

Một số biến thể này đã được trang bị "vũ khí" mạnh hơn để có thể lây nhiễm sang người hoặc tránh được sự bảo vệ của vaccine.

Hiện nay, các nhà khoa học vẫn tập trung vào Delta, biến thể đang thống trị và phát triển nhanh chóng trên khắp thế giới, tuy nhiên họ đang theo dõi những biến thể khác để biết rằng liệu chúng có thể thay thế vị trí của Delta trong tương lai hay không.

Một người đàn ông đeo khẩu trang đi ngang qua hình ảnh minh họa của virus, bên ngoài một trung tâm khoa học khu vực, trong bối cảnh bùng phát dịch bệnh COVID-19 ở Oldham, Anh vào ngày 3/8/2020. Ảnh: Reuters.

Biến thể Delta với "siêu năng lực" lan truyền bệnh

Delta được phát hiện lần đầu tiên ở Ấn Độ hiện vẫn đang là biến thể đáng lo ngại nhất. Nó tấn công mạnh mẽ vào những người chưa được tiêm vaccine ở nhiều quốc gia và đã được chứng minh là có khả năng lây nhiễm cao hơn so với những người đã được tiêm chủng trước đó.

WHO phân loại Delta là một biến thể cần quan tâm, nghĩa là nó đã được chứng minh có khả năng làm tăng khả năng lây truyền, gây ra bệnh nặng hơn hoặc làm giảm hiệu quả của vaccine và phương pháp điều trị.

Theo Shane Crotty, một nhà virus học tại Viện Miễn dịch học La Jolla ở San Diego, "siêu năng lực" của Delta là khả năng truyền bệnh. Các nhà nghiên cứu Trung Quốc phát hiện ra rằng những người bị nhiễm Delta mang virus trong mũi của họ nhiều hơn 1.260 lần so với chủng ban đầu của virus corona. Một số nghiên cứu của Mỹ cho thấy rằng "tải lượng virus" ở những người đã được tiêm vaccine, bị nhiễm Delta ngang bằng với những người chưa được tiêm, nhưng vấn đề này vẫn cần phải nghiên cứu thêm.

Trong khi virus corona ban đầu mất đến 7 ngày để xuất hiện các triệu chứng, biến thể Delta có thể gây ra các triệu chứng nhanh hơn từ 2 đến 3 ngày, khiến hệ thống miễn dịch có ít thời gian hơn để phản ứng và tăng cường phòng vệ. Delta dường như cũng đang đột biến nhanh hơn, với các báo cáo xuất hiện về một biến thể mới "Delta Plus", một dòng phụ của biến thể này, mang đột biến bổ sung đã được chứng minh là có thể thoát khỏi sự bảo vệ của hệ miễn dịch.

Ấn Độ đã liệt kê Delta Plus là một biến thể cần quan tâm vào tháng 6 vừa qua, nhưng cả Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ cũng như WHO đều chưa làm như vậy. Theo Outbreak.info, một cơ sở dữ liệu COVID-19 công khai, Delta Plus đã được phát hiện ở ít nhất 32 quốc gia. Các chuyên gia cho biết vẫn chưa rõ liệu biến thể này có dễ lây nhiễm hơn không.

Ảnh minh họa. Nguồn: The Economic Times.

Lambda - biến thể đang suy yếu dần

Biến thể COVID-19 Lambda đã thu hút đông đảo sự chú ý khi được biết đến như một mối đe dọa mới. Biến thể của virus corona này lần đầu tiên được phát hiện ở Peru vào tháng 12/2020. Tuy nhiên, một số chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nói với Reuters rằng biến thể này có lẽ đang suy yếu dần.

WHO phân loại Lambda là một biến thể được quan tâm, nó mang các đột biến có thể gây ra sự thay đổi khả năng lây truyền hoặc gây ra nhiều triệu chứng nặng hơn, biến thể Lambda hiện vẫn đang trong quá trình theo dõi. Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho biết nó có các đột biến chống lại các kháng thể do vaccine tạo ra.

Tiến sĩ Eric Topol, giáo sư y học phân tử và giám đốc Viện Nghiên cứu Scripps Research Translational Institute ở La Jolla, California, cho biết tỷ lệ các trường hợp nhiễm biến thể Lambda mới được báo cáo cho GISAID, một cơ sở dữ liệu theo dõi các biến thể SARS-CoV-2, đang giảm xuống, đây là dấu hiệu cho thấy biến thể này đang suy yếu.

Trong một cuộc gọi gần đây với CDC, các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm cho biết Lambda dường như không gia tăng khả năng lây nhiễm và vaccine dường như vẫn đang chống lại nó một cách hiệu quả, Tiến sĩ William Schaffner, một chuyên gia về bệnh truyền nhiễm tại Trung tâm Y tế Đại học Vanderbilt, người đã tham dự chương trình thảo luận.

B.1.621 - biến thể cần được theo dõi

Biến thể B.1.621, lần đầu tiên xuất hiện ở Colombia vào tháng 1 năm nay, nơi nó gây ra một đợt bùng phát COVID-19 lớn.

Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát Dịch bệnh châu Âu đã liệt kê B.1.621 là một biến thể cần được chú ý, trong khi Cơ quan Y tế Công cộng Anh mô tả B.1.621 là biến thể cần theo dõi. Nó mang một số đột biến chính, bao gồm E484K, N501Y và D614G, có liên quan đến việc tăng khả năng lây nhiễm và giảm khả năng bảo vệ miễn dịch. Cho đến nay, đã có 37 trường hợp nhiễm biến thể B.1.621 ở Anh, theo một báo cáo gần đây của chính phủ, và một số bệnh nhân ở Florida Mỹ cũng được xác nhận đã nhiễm biến thể này.

Khả năng cần một thế hệ vaccine mới

Tiến sĩ Anthony Fauci, cố vấn y tế chính của Nhà Trắng, gần đây đã cảnh báo rằng Mỹ có thể gặp khó khăn trừ khi nhiều người Mỹ đi tiêm vaccine hơn, vì số lượng lớn những người chưa được tiêm vaccine đang tạo cơ hội cho virus lây lan và đột biến thành các biến thể mới.

Tiến sĩ Gregory Poland, một nhà khoa học về vaccine tại Mayo Clinic, cho biết vấn đề mấu chốt là vaccine hiện tại ngăn chặn được bệnh nặng nhưng không ngăn được sự lây nhiễm. Ông nói, để đánh bại SARS-CoV-2, nhiều khả năng sẽ cần đến một thế hệ vaccine mới có khả năng ngăn chặn sự lây nhiễm.

Bích Thảo (Theo Reuters)