Nâng cao năng lực tư vấn pháp lý cho Luật gia

Hội nghị có sự tham gia của Luật gia Nguyễn Khánh Ngọc, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam; Luật gia Dương Đình Khuyến, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tư vấn pháp luật và Trợ giúp pháp lý Hội Luật gia Việt Nam, các Luật gia đến từ các trung tâm, chi hội của 8 tỉnh, thành khu vực phía Nam, bao gồm Tp.HCM và các tỉnh Tây Nam bộ.

Phát biểu khai mạc hội nghị, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam Nguyễn Khánh Ngọc cho biết, thời gian qua, đội ngũ Luật gia đã tích cực tư vấn pháp luật cho người dân và doanh nghiệp, tuyên truyền về các lĩnh vực mới như bảo vệ dữ liệu cá nhân, an ninh mạng hay giao dịch xuyên biên giới. Tuy nhiên, công tác này vẫn gặp nhiều hạn chế do thiếu nguồn lực, cơ chế hoạt động chưa đồng bộ và quá trình sắp xếp lại tổ chức bộ máy ở địa phương.

Theo Chủ tịch Nguyễn Khánh Ngọc, trong bối cảnh nhu cầu hỗ trợ pháp lý ngày càng cao, nhất là khi đất nước đẩy mạnh chuyển đổi số và hội nhập quốc tế, công tác tư vấn pháp luật cần được đổi mới mạnh mẽ hơn.

"Mỗi Luật gia phải chủ động cập nhật kiến thức, nâng cao kỹ năng để trở thành người tư vấn tin cậy, đồng hành cùng người dân và doanh nghiệp.

Tư vấn pháp luật không chỉ là chuyên môn nghề nghiệp mà còn là trách nhiệm xã hội, góp phần củng cố niềm tin của người dân vào pháp luật và công lý", ông Nguyễn Khánh Ngọc nhấn mạnh.

Luật gia Lê Văn Hợp, Ủy viên BCH, Phó Trưởng ban Tư vấn pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Hội Luật gia Việt Nam trình bày chuyên đề thẩm quyền, trình tự, thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất hiện nay.

Trong phần trình bày, Luật gia Lê Văn Hợp đưa ra thẩm quyền và trình tự, thủ tục đăng ký đất đai, tài sản gắn liền với đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất cấp tỉnh; cấp xã.

Về tham luận với chủ đề Bất cập trong tố tụng hành chính sau ngày 1/7/2025, Luật gia Đặng Đình Thịnh, Ủy viên BCH Trung ương Hội Luật gia Việt Nam, Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật Hội Luật gia Việt Nam tại Tp.HCM đã có báo cáo về vấn đề trên. 

Theo Luật gia  Đặng Đình Thịnh, việc giải quyết các vụ án hành chính nên được giao cho tòa án cấp tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương, thay vì trải rộng khắp các khu vực. Việc này giúp xác lập rõ vị thế và thẩm quyền của tòa án, đảm bảo sự mạnh mẽ, phù hợp với tính chất nghiêm trọng của nhiều vụ án hiện nay.

Bên cạnh đó, Luật gia Thịnh cũng nhấn mạnh cần có cơ chế thi hành án hành chính thật mạnh mẽ và dứt khoát. Khi đã có bản án thì phải thi hành ngay để đảm bảo quyền lợi cho người dân, tránh tình trạng kéo dài nhiều tháng, nhiều năm khiến niềm tin của người dân bị suy giảm. Luật sư Nguyễn Đặng Minh, Trung tâm trọng tài thương mại Việt Nam trình bày về Những điều đội ngũ Luật gia cần lưu ý khi tham gia giải quyết các vụ việc hành chính.

Trong hoạt động quản lý hành chính, không chỉ cơ quan nhà nước mà cả các tổ chức, cá nhân được giao thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước như ban quản lý khu công nghiệp, khu chế xuất khi ban hành quyết định hoặc chỉ đạo mang tính quản lý đều được xem là quyết định hành chính và có thể trở thành đối tượng khởi kiện.

Thực tế, nhiều vụ việc phát sinh trong quá trình cấp phép đầu tư, đăng ký doanh nghiệp, quản lý lao động… không do cơ quan hành chính truyền thống ban hành, khiến luật sư và đương sự gặp lúng túng khi xác định tư cách bị kiện. 

Luật sư Nguyễn Đặng Minh lưu ý thêm, các vụ kiện hành chính, cần xác định rõ đối tượng khởi kiện gồm quyết định hành chính hoặc hành vi hành chính, trừ các trường hợp luật quy định loại trừ như quyết định liên quan đến bí mật nhà nước, hoạt động tư pháp hoặc nội bộ cơ quan. 

Phát biểu kết thúc hội nghị, Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam Nguyễn Khánh Ngọc đánh giá cao không khí hội nghị sôi nổi, thẳng thắn, thể hiện sự trăn trở và mong muốn nâng cao chất lượng công tác tư vấn pháp luật.

"Tôi ghi nhận những ý kiến đóng góp, kiến nghị cụ thể và đề xuất sau hội nghị cần rà soát, tổng kết toàn bộ hoạt động tư vấn pháp luật, từ đó có giải pháp nâng cao hiệu quả, đáp ứng yêu cầu tình hình mới", Chủ tịch Hội Luật gia Việt Nam phát biểu.

Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chia sẻ kỹ năng, kinh nghiệm thực tiễn, xây dựng các chuyên đề trao đổi chuyên sâu để cộng hưởng trí tuệ tập thể, tạo sức mạnh chung cho Hội. Bên cạnh đó, cũng cần bảo đảm các điều kiện, tiêu chuẩn pháp lý theo quy định, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động tư vấn pháp luật vừa phục vụ người dân, vừa phản ánh đúng vai trò chính trị, xã hội và nghề nghiệp của tổ chức.