Mỹ đối mặt nguy cơ bùng phát "lốc xoáy lửa" do cháy rừng ở California

Cảnh báo tình huống đặc biệt nguy hiểm một lần nữa có hiệu lực đối với các khu vực của 2 quận Los Angeles và Ventura, bang California, Mỹ bắt đầu từ 3 giờ sáng ngày 15/1 (giờ địa phương) đến 3 giờ sáng hôm sau.

Tính đến ngày 15/1, tức là chưa đầy một tuần, cháy rừng ở phía Nam bang Califonia đã thiêu rụi hơn 160km2 cây và bụi cỏ, gấp khoảng 3 lần diện tích của Manhattan, làm ít nhất 25 người chết, 13 người mất tích, hơn 180.000 người phải sơ tán, hơn 12.000 công trình đã bị phá hủy hoặc hư hại. Tổng diện tích đám cháy đã được khống chế 35%, tăng so với mức 33% vào sáng 13/1.

Cháy rừng ở California, Mỹ diễn biến phức tạp. Ảnh: Getty Images

Đám cháy Eaton là đám cháy có sức tàn phá cao nhất ở Nam California, thiêu rụi hơn 7.000 công trình làm 17 người thiệt mạng. Đám cháy Palisades có sức tàn phá lớn thứ hai với 5.000 công trình bị thiêu rụi và làm ít nhất 8 người thiệt mạng. Sở Cứu hỏa Los Angeles đã quyết định ngừng triển khai khẩn cấp khoảng 1.000 lính chữa cháy và hàng chục xe chở nước do cảnh báo bất thường về gió mạnh đe dọa tính mạng lính chữa cháy.

Trong khi đó, gió ở Santa Ana tiếp tục mạnh làm dấy lên nỗi sợ về các vụ cháy rừng bùng phát trở lại trên khắp quận Los Angeles. Các quan chức y tế cũng cảnh báo về một mối đe dọa khác do gió gây ra, là tro và bụi từ các khu vực đang cháy và đã cháy gây ô nhiễm không khí trầm trọng. Khu vực 17 triệu dân ở Los Angeles được khuyến cáo đeo khẩu trang phù hợp để hạn chế các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn.

Theo truyền thông Mỹ, lính cứu hỏa ở California có thể phải đối mặt với lốc xoáy lửa, một hiện tượng hiếm gặp nhưng nguy hiểm, trong đó các đám cháy rừng tự tạo ra khi cường độ hỏa hoạn gia tăng. Thuật ngữ "lốc lửa" được định nghĩa là "cột xoáy quay của khí nóng và không khí bốc lên từ một đám cháy, mang theo khói, mảnh vụn và lửa lên cao," và những lốc lửa lớn "có cường độ tương đương với một cơn lốc xoáy nhỏ".

Nhà khí tượng học Todd Hall cho biết chúng có thể xảy ra trong điều kiện cực đoan như hiện nay. Các đám cháy rừng với luồng khí hỗn loạn có thể tạo ra các đám mây, từ đó gây ra sét hoặc một cột xoáy gồm tro, khói và lửa, theo giáo sư khí tượng và khí hậu học Leila Carvalho tại Đại học California, Santa Barbara.

Bà Carvalho cho biết, lốc xoáy lửa có thể làm cho các đám cháy mạnh hơn bằng cách hút không khí vào. Nó tạo ra một đường lốc xoáy, và bất cứ nơi nào nó đi qua, sự tàn phá giống như bất kỳ cơn lốc xoáy nào khác.

Ông James Urban, trợ lý giáo sư tại Khoa Kỹ thuật Phòng cháy tại Viện Bách khoa Worcester, cho biết ghiên cứu cũng cho thấy lốc lửa có thể mang theo các tia lửa bay đi xa. Chúng cũng có thể thay đổi hướng lan của đám cháy.