Mùa đông khắc nghiệt sẽ tác động thế nào tới chiến sự Ukraine?

Cuộc chiến của sức chịu đựng

Thời gian gần đây, các lực lượng Ukraine đã giành được nhiều lợi thế trên các mặt trận. Tuy nhiên, mùa đông sắp tới có nguy cơ khiến cuộc xung đột lâm vào bế tắc và thậm chí còn mang lại cơ hội để lực lượng Nga kìm hãm đà tiến công của họ.

Nhiệt độ giảm xuống thấp sẽ khiến nhu cầu cơ bản của binh sĩ tăng lên, gây thêm áp lực cho các tuyến cung ứng vốn đã quá tải. 

Bên cạnh đó, mưa và tuyết cũng sẽ ảnh hưởng tới các tuyến đường, khiến các phương tiện và thiết bị hạng nặng khó di chuyển. Điều này làm một mối quan tâm đặc biệt ở mặt trận miền Nam, nơi đang diễn ra các cuộc giao tranh ác liệt. 

Các tình nguyện viên của Lực lượng Phòng vệ Lãnh thổ Ukraine di chuyển qua con đường tuyết hồi tháng 2, vài tuần trước khi Nga mở chiến dịch quân sự đặc biệt. Ảnh: Washington Post 

Nhiều người Ukraine dự đoán Nga sẽ tấn công cơ sở hạ tầng dân sự cung cấp nhiệt và điện cho các thành phố lớn, vào đúng thời điểm giá lạnh. Cuộc sống của những người ở các khu vực giao tranh có thể trở nên khó khăn hơn nhiều vào mùa đông.

Các nhà quan sát nhận định, khi thời điểm đó tới, cuộc xung đột sẽ nhanh chóng chuyển hướng thành cuộc chiến về sức chịu đựng.

Tuy nhiên, ông Sam Charap, một chuyên gia về Nga đến từ Rand Corp, nói rằng Nga đã sai lầm khi "đánh cược" rằng mùa đông sẽ mang lại "sự khó khăn" cho Ukraine và các nước châu Âu nhưng "họ sẽ cố gắng hết sức để làm được như vậy".

Mùa đông đến trong thời điểm các lực lượng Ukraine đang giành được nhiều bước tiến đáng kể, họ đã đẩy lùi Nga khỏi các vùng lãnh thổ ở phía Đông, Nam và Bắc đất nước.

Cụ thể, vào tháng 9, Ukraine đã giành lại vùng Kharkiv từ tay Nga. Hiện nay, họ đang đạt được nhiều lợi thế xung quanh vùng Kherson - vùng lãnh thổ duy nhất mà Nga kiểm soát ở phía Tây sông Dnepr. Lực lượng Kiev cũng đã chiếm lại được thành phố Lyman, bàn đạp quan trọng có thể mở đường cho họ tiến sâu hơn vào Donetsk và Lugansk. 

Tác động từ mùa đông khắc nghiệt

Câu hỏi được đặt ra hiện nay là Ukraine sẽ tận dụng đà chiến thắng này thế nào, khi cơ hội nhận thêm các loại vụ khí mới có khả năng "thay đổi cục diện" chiến trường sẽ không xảy ra, ít nhất là tới mùa xuân?

Các binh sĩ ở cả 2 bên đều đã quen thuộc với cách hoạt động trong mùa đông. Trong những tuần đầu tiên của mùa đông, các binh sĩ Nga chưa được trang bị đầy đủ sẽ không tránh khỏi việc bị tê cóng do giá lạnh. Tuy nhiên, điều đó sẽ chỉ làm chậm đà tiến công chứ không cản trở chiến dịch quân sự của họ.

Mặt khác, các đồng minh của Ukraine đã tăng cường viện trợ áo khoác, mũ và trang phục giữ nhiệt để giúp Kiev chuẩn bị tốt hơn cho mùa đông này. Dù vậy, vẫn còn những nỗi lo khác đối với Ukraine. Trong đó, các chỉ huy Kiev lo ngại các thiết bị có thể xuống cấp do thời tiết khắc nghiệt. 

Theo các nhà quan sát, không rõ các hệ thống quân sự của Ukraine có độ bền ra sao bởi họ đang sử dụng chúng với tần suất cao. Ngoài ra, việc vận hành thiết bị như vậy trong thời tiết lạnh sẽ tốn nhiều nhiên liệu hơn. Trong khi đó, tuyết rơi dày đặc cũng sẽ cản trở hoạt động vận chuyển các bộ phận thiết bị và nhiên liệu.

Mùa đông lạnh giá sẽ gây trở ngại cho lực lượng của cả 2 bên. Ảnh: Getty 

Hạ nghị sĩ Ruben Gallego, cựu binh Thủy quân lục chiến từng hoạt động trên vùng núi lạnh, chia sẻ: "Các máy móc cơ bản sẽ bắt đầu hỏng hóc và những thứ vận hành dựa trên chất lỏng sẽ gặp nhiều khó khăn".

Ông chỉ ra nhu cầu nhiên liệu sẽ tăng vọt khi mùa đông tới, cho biết thêm: "Nếu bạn muốn máy móc tiếp tục hoạt động, bạn không thể tắt máy. Việc khởi động lại máy móc trong mùa đông gần như là không thể".

Cái lạnh sắp tới sẽ khiến lực lượng 2 bên đối mặt với những khó khăn về mặt chiến lược. Các chuyên gia cho rằng các đơn vị của họ có thể hoạt động dựa vào nhau để giảm thiểu nhu cầu nhiên liệu nhưng điều đó sẽ khiến lực lượng của họ "mong manh" hơn và dễ bị tấn công.

Sự hỗ trợ địa phương

Đại tá Dave Butler, phát ngôn viên của Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân, cho biết: "Chiến đấu trong mùa đông giá lạnh sẽ là điều tồi tệ với các binh sĩ của cả 2 bên". 

Tuy nhiên, ông Butler cho rằng Ukraine sẽ nhận được lợi thế so với Nga, bởi sự hỗ trợ từ địa phương.

Xuyên suốt cuộc xung đột, các lực lượng Ukraine đã dựa vào những sự hỗ trợ như vậy. Đôi khi, người dân địa phương đã cung cấp sự hỗ trợ cho Ukraine về lương thực và nhiên liệu. Những lần khác, họ thậm chí còn cung cấp cho các binh sĩ nơi trú ẩn hoặc phương tiện di chuyển. Thế nhưng, hiện vẫn chưa rõ liệu sự hỗ trợ này sẽ thế nào khi mùa đông tới. 

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky cáo buộc Nga đã tấn công nhằm vào các mạng lưới điện của Ukraine. Ông Zelensky khẳng định Ukraine "không sợ hãi" và sẽ sống sót qua mùa đông này nhưng những binh sĩ của ông lo ngại điều này sẽ vượt quá sức chịu đựng.

Daria Zubenko, chỉ huy một trung đội của quân đội Ukraine, chia sẻ: "Mọi người thật sự sẽ gặp nguy hiểm nếu bị bỏ lại trong cảnh không có nhiệt, điện và nước".

Theo đó, Ukraine và những người ủng hộ họ đã kêu gọi phương Tây viện trợ thêm những loại vũ khí tiên tiến hơn để đảm bảo giành được thêm nhiều phần lãnh thổ được khi màu đông tới. Tuy nhiên, ở phương Tây, người ta vẫn còn hoài nghi về việc cung cấp cho Ukraine các hệ thống tiên tiến hơn trong ngắn hạn.

Minh Hạnh (Theo Washington Post)