Mưa bão, lũ lụt năm 2015 vô cùng phức tạp

Theo tin tức từ Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, tình hình thời tiết, thủy văn trên phạm vi cả nước trong năm 2015.

Cụ thể: Số cơn bão, áp thấp nhiệt đới nhiều hơn về số lượng, lũ xuất hiện nhiều hơn ở Bắc Bộ, Trung Bộ và Tây Nguyên. Tình hình khô hạn, thiếu nước ở các tỉnh Nam Trung Bộ đến khoảng tháng 9/2015 mới dần được cải thiện.

Ngoài ra, xâm nhập mặn sâu, độ mặn tăng cao, và kéo dài từ tháng 3 đến tháng 5/2015 ở Nam Bộ.

Hiện nay, hiện tượng ENSO đang ở trạng thái pha nóng và có khả năng xuất hiện El Nino trong mùa mưa bão năm 2015, nếu xuất hiện sẽ có cường độ yếu đến trung bình.

Trên cơ sở các sản phẩm của mô hình thống kê, động lực cho thấy hoạt động của bão, áp thấp nhiệt đới trên Biển Đông sẽ yếu hơn so với Trung bình năm ngoái về cả tần số và cường độ. Dự báo sẽ có khoảng 9-10 cơn bão, áp thấp nhiệt đới hoạt động trên Biển Đông (trung bình năm ngoái là khoảng 12 cơn). Trong đó, khoảng 4-5 cơn bão, áp thấp nhiệt đới sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền nước ta (trung bình năm ngoái là 5-6 cơn).

Từ cuối tháng 3 đến tháng 4/2015: nền nhiệt phía Bắc cao hơn trung bình năm ngoái , phía Nam ở mức xấp xỉ trung bình năm ngoái.

Từ tháng 5 đến tháng 10/2015: nền nhiệt độ trên phạm vi toàn quốc phổ biến cao hơn trung bình năm ngoái  từ khoảng 0.5-1.0 độ C, riêng Nam Bộ và Tây Nguyên nhiệt độ dao động ở mức xấp xỉ trung bình năm ngoái.

Nắng nóng ở Bắc Bộ và Trung Bộ sẽ xuất hiện nhiều hơn nhưng ít gay gắt và ít có khả năng kéo dài như năm 2014.

Lượng mưa tháng 4/2015: ở Trung Bộ và Nam Bộ thấp hơn trung bình năm ngoái , các tỉnh Bắc Bộ ở mức xấp xỉ trung bình năm ngoái , khả năng xuất hiện dông mạnh kèm theo tố, lốc, mưa đá trong thời kỳ chuyển tiếp ở Bắc Bộ (tháng 4-5/2015).

Mùa mưa ở Bắc Bộ có khả năng xảy ra phù hợp theo quy luật hàng năm, lượng mưa các tháng nửa đầu mùa mưa (từ tháng 5-7/2015) ở mức xấp xỉ trung bình năm ngoái , các tháng cuối mùa (từ tháng 8-10/2015) ở mức thấp hơn trung bình năm ngoái. Các đợt mưa lớn ở Bắc Bộ sẽ tập trung từ tháng 6 đến tháng 8/2015.

Lượng mưa tháng 4 đến tháng 10/2015 ở các tỉnh ven biển Trung Bộ phổ biến ở mức thấp hơn trung bình năm ngoái (TBNN). Tình trạng thiếu nước, khô hạn ở Trung Bộ, đặc biệt là ở các tỉnh Trung và Nam Trung Bộ sẽ kéo dài đến khoảng giữa và cuối tháng 9/2015.

Mùa mưa ở Tây Nguyên, Nam Bộ và Bình Thuận đến muộn hơn so với TBNN; tình trạng thiếu mưa và khô hạn tiếp tục kéo dài cho đến khoảng cuối tháng 5 đầu tháng 6/2015 mới dần được cải thiện. Lượng mưa ở Nam Bộ và Tây Nguyên các tháng nửa đầu mùa mưa (từ tháng 5-7/2015) ở mức thấp hơn TBNN, các tháng cuối mùa (từ tháng 8-10/2015) ở mức xấp xỉ TBNN.

Khu vực Bắc Bộ: Trong các tháng 3-4/2015, dòng chảy trên các sông Bắc Bộ sẽ ở mức nhỏ hơn TBNN từ 5-20\%, riêng hạ lưu sông Lô lớn hơn TBNN từ 5 đến 10\%. Trong các tháng cuối mùa khô năm 2015, tình trạng khó khăn trong giao thông đường thủy, cấp nước và phát điện sẽ ít căng thẳng hơn cùng kỳ mùa khô năm 2014.

Khu vực Bắc Bộ có khả năng diễn ra 2-3 đợt lũ lớn. Lũ tiểu mãn xuất hiện đúng thời kỳ và lớn hơn năm 2014. Đỉnh lũ năm 2015 sẽ xuất hiện theo quy luật chung (khoảng cuối tháng 7 đến đầu tháng 8) và tương đương đỉnh lũ năm 2014:  trên các sông chính ở thượng lưu hệ thống sông Hồng, sông Hoàng Long và thượng lưu sông Thái Bình ở mức BĐ2 - BĐ3; hạ lưu sông Hồng tại Hà Nội dưới mức BĐ1; hạ lưu sông Thái Bình tại Phả Lại trên mức BĐ1.

Trên một số sông suối nhỏ thuộc miền núi phía Bắc có thể xuất hiện đỉnh lũ vượt mức BĐ3. Lũ quét, sạt lở đất có khả năng xuất hiện nhiều hơn so với năm 2014. Các vùng có nguy cơ cao về lũ quét và sạt lở đất là các tỉnh Lai Châu, Điện Biên, Sơn La,  Lào Cai, Yên Bái, Hà Giang, Tuyên Quang, Bắc Cạn.

Trong các tháng tiếp theo của mùa khô năm 2015 (từ cuối tháng 3-8/2015), dòng chảy trên các sông ở Trung Bộ và khu vực Tây Nguyên tiếp tục giảm mạnh; các sông từ Thanh Hóa đến Hà Tĩnh có khả năng thấp hơn TBNN từ 30-80\%; các sông từ Quảng Bình đến Bình Thuận thấp hơn từ 60-80\%, riêng các sông ở Khánh Hòa và Ninh Thuận thấp hơn 80-90\%; khu vực Tây Nguyên đầu mùa thấp hơn từ 30-40\%, cuối mùa thấp hơn khoảng 20\%. Nhiều khả năng ở hạ lưu các sông sẽ xuất hiện mực nước thấp nhất trong chuỗi số liệu quan trắc cùng thời kỳ hoặc thấp nhất lịch sử.

Tình trạng khô hạn, thiếu nước sẽ xảy ra trên diện rộng ở khu vực từ Nghệ An đến Bắc Bình Thuận và có khả năng kéo dài tới tháng 8-9/2015; ở khu vực Nam Bình Thuận và Tây Nguyên kéo dài đến đầu tháng 5. Xâm nhập mặn tiếp tục lấn sâu vào vùng cửa sông, ven biển khu vực Trung Bộ.

Mùa lũ năm 2015 trên các sông ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên có khả năng xuất hiện muộn hơn so với TBNN. Đỉnh lũ năm 2015 trên hầu hết các sông đều cao hơn đỉnh lũ năm 2014 và có khả năng như sau: các sông ở Bắc Trung Bộ ở mức BĐ1 - BĐ2, thấp hơn và xấp xỉ TBNN; các sông từ Quảng Bình đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên ở mức BĐ2 - BĐ3, có nơi cao hơn BĐ3 và ở mức TBNN.

Đỉnh lũ cao nhất năm 2015 trên các sông chính ở Thanh Hóa, Bình Thuận xuất hiện vào tháng 8 và 9, trên các sông từ Nghệ An đến Quảng Bình và Tây Nguyên vào tháng 9 và 10, trên các sông từ Quảng Trị đến Ninh Thuận vào tháng 10 và 11.

Lũ lớn, lũ quét, sạt lở đất trên một số sông suối nhỏ vùng núi các tỉnh Trung Bộ và Tây Nguyên so với năm 2014 có khả năng xuất hiện nhiều hơn.

Khu vực Nam Bộ: Từ cuối tháng 3 đến đầu tháng 5/2015, dòng chảy hạ lưu sông Mê Kông tiếp tục giảm; mực nước đầu nguồn sông Cửu Long chịu ảnh hưởng mạnh của thủy triều. Mực nước từ tháng 3-4/2015 có khả năng thấp hơn TBNN từ 0,1-0,2m, từ tháng 5-6/2015 ở mức xấp xỉ TBNN.

Xâm nhập mặn tiếp tục lấn sâu ở vùng cửa sông, nội đồng các sông Nam Bộ với độ mặn cao hơn, xuất hiện sớm hơn so với năm 2014 và TBNN, tương đương với đầu năm 2013 (năm có độ mặn xâm nhập sớm và sâu). Độ mặn 4g/l có thể xâm nhập sâu khoảng 40- 60km tính từ cửa sông, có thời kỳ sâu tới 70km. Độ mặn sẽ tăng cao và kéo dài từ tháng 3 đến tháng 5/2015.

Đỉnh lũ trên sông Tiền tại Tân Châu và sông Hậu tại Châu Đốc có khả năng ở mức BĐ2-BĐ3, cao hơn năm 2014 và ở mức TBNN.

Đỉnh lũ cao nhất năm 2015 trên sông Tiền và sông Hậu có khả năng xuất hiện vào đầu tháng 10.

Thời tiết trên biển, vùng ven bờ có khả năng diễn biến phức tạp hơn so với năm 2014. Bão đổ bộ vào vùng ven bờ vẫn có nguy cơ gây ngập lụt và xói lở bờ biển. Ngoài ra các đợt gió mùa mạnh kết hợp với triều cường, sóng lớn sẽ tiếp tục là nguy cơ gây ngập lụt tại các khu vực trũng ven bờ và cửa sông.