Món “ghiền” của nhiều người nhưng lại là thực phẩm “siêu hại gan”

Dân Trí dẫn lời GS.TSKH Bùi Quốc Châu, giám đốc Trung tâm Diện chẩn liệu pháp cho biết, theo dõi trên nhiều bệnh nhân thì thấy có mối liên quan giữa bệnh sỏi túi mật, bệnh viêm gan vàng da vàng mắt, viêm gan siêu vi, nặng hơn là xơ gan với món cà phê sữa, cùng với cà phê sữa đá và món trứng sữa.

Trước năm 1975, có một cuốn sách viết về dinh dưỡng của DS Trương Kế An, có đoạn viết rằng: “Cà phê sữa là một thức uống rất khó tiêu đối với gan”. Hợp chất cà phê và sữa phá hoại hoạt động của gan khiến gan không xử lý và phân hóa nổi nên tạo cho người uống cảm giác no giả, không thấy đói, chán ăn, nghĩa là rất giống triệu chứng của bệnh đau gan.

Cà phê sữa là một thức uống rất khó tiêu đối với gan. Ảnh minh họa

BS Phùng Hoàng Nam, Bệnh viện Nhi TƯ, cho biết, chất cafein có tác dụng kích thích rõ rệt đối với hệ thống thần kinh nên sử dụng thường xuyên sẽ không chỉ gây nghiện, gây ngộ độc, dễ bị kích thích, bồn chồn, sợ hãi. 

Cơ chế gây độc là chất cafein hấp thu rất nhanh và phân bố toàn cơ thể, đặc biệt là ở gan thành chất hoạt tính là methylxanthine có tác dụng dược lý trên não gây sảng khoái, làm tăng sự tỉnh táo và tăng hoạt tính tâm thần.

Ở người lớn, tác dụng của cafein kéo dài  6-12 giờ với thời gian bán hủy là 6-8 giờ. Ở trẻ nhỏ, thời gian chuyển hóa chậm hơn tùy theo lứa tuổi và thời gian bán hủy kéo dài hơn 24 giờ. Cơ thể nhậy cảm hơn với cafein nên cũng dễ nhiễm độc.

Đặc biệt hơn nữa, theo GS.TSKH Châu là thói quen uống cà phê sữa ở Việt Nam không giống như nước ngoài là uống với sữa gầy hoặc sữa tươi... mà uống với sữa đặc có đường. Yêu cầu bảo quản sữa đặc là không quá 10oC và hạn sữa không quá 2 năm.

Tuy nhiên, dù được bảo quản kỹ thì sau 12 tháng thường là sữa có hiện tượng sẫm màu, đặc hơn, có khi đóng thành bánh và khi pha nước nóng sữa không tan hoàn toàn vì có cặn, phốt pho, can-xi...

Cà phê có độc, sữa khó tiêu cộng với đá lạnh gây xáo trộn nhiệt độ cơ thể một cách vô ích và làm cơ thể càng lúc càng suy yếu, đặc biệt mang nặng sức cản đối với các hoạt động của gan, khiến gan phải gồng mình ra xử lý, dẫn tới bị bệnh. Vì vậy, các chuyên gia đều khuyên, nên hạn chế uống cà phê đá với sữa đặc.

Nghiện cà phê, phải làm sao?

Chuyển sang đồ uống khác: Trà, đặc biệt là trà xanh thảo mộc tốt cho sức khỏe hơn cà phê. Bởi trà có lợi cho tim mạch, chứa chất chống oxy hóa và có khả năng hỗ trợ ngăn ngừa ung thư. Vì vậy, nếu muốn cai nghiện cà phê, bạn nên chuyển sang uống trà hoặc đồ uống khác.

Để cai nghiện cà phê, bạn hãy thử thay thế bằng việc uống nhiều nước hơn. Ảnh minh họa

Uống nhiều nước hơn: Cà phê gây mất nước và là nguyên nhân khiến bạn đau đầu. Theo các chuyên gia, để cai nghiện cà phê, bạn hãy thử thay thế bằng việc uống nhiều nước hơn. Dần dần, thói quen uống nước sẽ giúp bạn giảm lượng cà phê tiêu thụ.

Cai dần dần: Bình thường mỗi ngày bạn có thể uống 5-6 cốc cà phê nên chứng nghiện caffeine sẽ rất mạnh, rất khó để cai đột ngột cà phê ngay. Thay vào đó, bạn nên giảm dần lượng sử dụng cà phê cho đến ngưỡng hợp lý để dễ thực hiện.

Ngủ nhiều hơn: Cà phê khiến bạn khó ngủ ngon gây mệt mỏi và đau đầu. Vì vậy, song song với việc giảm lưu lượng cà phê tiêu thụ trong ngày, bạn hãy cố ngủ nhiều hơn để dần cai được loại đồ uống này.

Tập thể dục nhiều hơn: Tập thể dục giúp cải thiện lưu thông máu trong cơ thể. Khi não nhận được nhiều máu và oxy hơn, bạn sẽ tự nhiên ít đau đầu. Đây cũng là tiền đề cho việc cai được cà phê của bạn.

Ăn uống đầy đủ, đúng giờ: Nếu bạn muốn cai cà phê thì hãy tập cho mình thói quen ăn uống đầy đủ, đúng giờ và đừng nên kiêng bỏ thực phẩm nào. Một bữa ăn đầy đủ dưỡng chất và năng lượng sẽ giúp bạn quên đi cảm giác thèm caffeine.

Bổ sung vitamin C: Các loại quả mọng, chanh, cam rất giàu vitamin C, chất chống oxy hóa giúp cải thiện hệ thống miễn dịch và làm sạch cơ thể. Ăn nhiều thực phẩm giàu vitamin C cũng là cách để bạn giảm dần lượng cà phê thường tiêu thụ mỗi ngày.

Hít thở sâu, thư giãn: Uống nhiều cà phê gây đau đầu và căng thẳng. Vì vậy, thay vì uống cà phê, bạn nên tập cho mình thói quen hít thở sâu, thư giãn tinh thần và các cơ. Cách làm này sẽ giúp bạn cai được tình trạng thèm và uống cà phê liên tục.

Tiếp xúc với ánh nắng mặt trời: Nếu bạn đang rất thèm cà phê, thì việc cần làm đó là đi dạo và để cơ thể tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Theo các chuyên gia, ngồi trong văn phòng thời gian dài với máy lạnh sẽ khiến bạn đau đầu, gây khó khăn cho việc cai nghiện cà phê. Vì vậy, nếu muốn hạn chế sử dụng đồ uống này, bạn hãy tính tới chuyện đi dạo ngoài trời thường xuyên hơn, thông tin trên VTC News.