Mối tình đầu và “hành vi độc đoán” của Steve Jobs

(ĐSPL) - Chrisann Brennan, bạn gái đầu tiên của Steve Jobs nhận xét: "Jobs là một sự kết hợp kỳ lạ của một kẻ giác ngộ bên trong những biểu hiện của con người độc ác".

Trong hàng loạt mối quan hệ phức tạp mà Steve Jobs có suốt 56 năm sống trên đời, không có mối quan hệ nào kéo dài và nhiều trục trặc như với Chrisann Brennan, bạn gái đầu tiên và cũng là mẹ của Lisa.

Mùa xuân năm 1972, năm học cuối cấp ở trường Homestead, Jobs bắt đầu hẹn hò với một cô gái. Chrisann Brennan bằng tuổi Jobs nhưng học kém một lớp. Với mái tóc màu nâu nhẹ, đôi mắt xanh, gò má cao cùng dáng dấp mong manh của một cô thiếu nữ, Chrisann quả rất quyến rũ.

Cha mẹ của Chrisann vừa ly dị. Chính sự tan vỡ của gia đình khiến Chrisann rất dễ bị tổn thương. Jobs nhớ lại "Chúng tôi cùng làm chung trong dự án một bộ phim hoạt họa rồi bắt đầu hẹn hò. Cô ấy trở thành người bạn gái thật sự đầu tiên của tôi". Brennan sau này cũng nói rằng: "Steve là một con người điên khùng. Nhưng chính điều đó đã hấp dẫn tôi".

Sự điên khùng của Jobs có lẽ đã được điều chỉnh và trau dồi bởi nhận thức. Ông đã bắt đầu những cuộc thử nghiệm, sẽ duy trì trong suốt cuộc đời, với chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt, chỉ có rau và hoa quả. Chính vì vậy, người ông gầy và mảnh khảnh như một cỗ chiến xa hạng nhẹ. Ông luyện được cách nhìn chằm chằm vào người khác mà không chớp mắt, ông có thể phá vỡ sự im lặng trong một thời gian dài bằng một loạt những câu nói nhanh và ngắn gọn.

Sự pha trộn khác thường giữa những xúc cảm mãnh liệt và sự xa lánh cô độc kết hợp với mái tóc ngắn đến ngang vai và bộ râu lởm chởm mang lại cho Jobs thần thái của một vị pháp sư điên khùng. Ở Steve có sự hòa quyện của một người thuyết phục tài tình đồng thời lại gây ra cho người khác sự ớn lạnh đến nổi da gà. Brennan kể rằng "Steve thường đi đi lại lại, trông như nửa tỉnh nửa mê. Anh ấy có quá nhiều sự lo lắng, cảm giác như xung quanh là một màn đêm rộng lớn bao trùm vậy".

Jobs bắt đầu sử dụng chất kích thích gây ảo giác và sau đó ông cũng kéo cả Brennan vào cuộc chơi này trên một cánh đồng lúa mì ở ngoại ô Sunnyvale. Ông nói "Thật là tuyệt vời. Tôi thường nghe nhạc của Bach, và khi đó đột nhiên, cả cánh đồng lúa mì như ngập tràn những giai điệu của Bach. Giây phút đó đích thực là giây phút tuyệt vời nhất trong cuộc đời tôi. Tôi cảm giác như mình là vị nhạc trưởng của dàn hòa tấu đang đắm mình trong những giai điệu làm mê lòng người".

Mùa hè năm 1972, sau khi tốt nghiệp, ông cùng với Brennan chuyển đến sống trong một nhà xe lưu động ở khu đồi trên Los Altos. Một ngày, Steve thông báo tới cha mẹ mình: "Con với Chrisann sẽ chuyển đến sống ở nhà xe lưu động". Cha của Steve rất tức giận, ông kiên quyết: "Điều đó không thể được, trừ phi bước qua xác ta". Trước đó, họ đã phản đối việc Jobs sử dụng cần sa và giờ một lần nữa chàng thanh niên Jobs lại tiếp tục bị ngăn cản. Steve chào tạm biệt cha mẹ và bỏ đi.

Brennan dành rất nhiều thời gian của mùa hè năm đó để vẽ. Cô khá có tài hội họa, và bức vẽ chú hề cô tặng cho Jobs được treo mãi trên tường. Jobs thì làm thơ và chơi ghi-ta. Đôi lúc, ông có thể là một con người cực kỳ tàn nhẫn và lạnh lùng với Brennan, nhưng ông cũng là người rất cảm xúc và cương quyết với các quyết định của mình. Brennan nhận xét: "Jobs là một sự kết hợp kỳ lạ của một kẻ giác ngộ bên trong những biểu hiện của con người độc ác".

Họ chưa bao giờ kết hôn, nhưng sống chung với nhau trong một khoảng thời gian. Brennan có thai vào năm 18 tuổi, theo sự thỏa thuận giữa hai người, bà ta phá thai, việc này lặp lại một lần nữa vào năm bà 23 tuổi.

Lisa sinh ra vào tháng 5 năm 1978. Jobs, khi đó đã thành lập Apple và trở nên giàu có, có thể đã đặt tên chiếc máy tính cá nhân đầu tiên theo tên con gái mình.

Tuy nhiên, ông phủ nhận đứa con trong suốt hơn 2 năm, trong khi đó Brennan phải làm đủ nghề như lau nhà, bồi bàn và sống nhờ vào trợ cấp xã hội.

Có một dạo, Jobs thậm chí còn thề trong một đơn gửi tòa án là ông không thể là cha của Lisa vì ông “đã thắt ống dẫn tinh và vô sinh” và thiếu “khả năng sinh lý để sinh con” (sau này ông có thêm 3 đứa con khi cưới Powell vào năm 1991).

Kết quả xét nghiệm di truyền chứng tỏ Jobs là bố của Lisa, tòa án ra quyết định yêu cầu Jobs phải phụ giúp tiền nuôi đứa con và hoàn trả lại cho nhà nước chi phí phúc lợi đã bỏ ra, Jobs bắt đầu chi 500 USD mỗi tháng theo quyết định này.

Apple lên sàn chứng khoán một tháng sau đó và Jobs sở hữu khối tài sản trị giá hơn 225 triệu USD.

Jobs hiếm khi viếng thăm đứa con trong nhiều năm, ông mua một căn biệt thự, lái xe Mercedes, còn Brennan phải vất vả sống lây lất qua ngày.

Trong một bài viết được đăng báo sau này, Lisa, người sau này trở thành nhà văn đã nhớ lại cha mình “thỉnh thoảng ghé lại nơi mẹ con tôi sống vài ngày, bỏ ra vài giờ trong thời gian quý báu của ông với chúng tôi”.

Brennan nói rằng sau này Jobs đã xin lỗi vì hành vi tệ bạc với bà và Lisa.

Sau khi cải thiện quan hệ với con gái mình (Lisa đã đổi tên thành Lisa Brennan – Jobs khi 9 tuổi), Jobs tăng tiền chu cấp lên một khoản nhỏ, 4.000 USD một tháng, theo lời Brennan.

“Ông ta vẫn keo kiệt hết mức có thể. Mọi thứ ông ta chu cấp đều không đầy đủ. Tôi phải phùng mang trợn má để bắt ông ta chi tiền”.

Nhiều năm sau khi con gái chào đời, Jobs mới mua cho Brennan hai chiếc xe và một ngôi nhà trị giá 400.000 USD, trả tiền học phí cho Lisa và thỉnh thoảng giúp đỡ tiền bạc. Mặc dù vậy, Brennan vẫn phải tuyên bố phá sản vào năm 1996.

Khi học trung học, Lisa sống với cha mình (và gia đình ông ta) lần đầu trong đời. Trong bài viết thứ hai, Lisa kể: “Trong quãng thời gian trưởng thành của mình, tôi đã từng rất nghèo, rất giàu và thỉnh thoảng thì thuộc giới trung lưu.”

Tiền của Jobs cũng như tính tình của ông rất thất thường. Sau khi gây gổ với Lisa khi Lisa đang nghỉ hè tại nhà sau học kỳ tại Havard, Jobs ngừng chu cấp tiền cho cô và từ chối trả học phí đại học.

Lisa chuyển sang sống với vợ chồng nhà hàng xóm, người giúp cô trả tiền học phí, Jobs đã không hoàn lại khoản tiền này cho vợ chồng kia trong nhiều năm.

Trong quyển sách tiểu sử của Jobs, ấn bản điện tử do Walter Isaacson viết, Jobs nói rằng ông đã không dự lễ tốt nghiệp đại học vào năm 2000 của con gái vì ông không được mời.

Sự thực, theo như lời Brennan và hai nguồn khác, con gái ông đã mời ông và ông có đến dự.

(Theo như một bài báo viết vào thời điểm đó, Jobs dùng buổi lễ tốt nghiệp của con gái để vớt vát lại danh dự sau vụ kiện chu cấp.)

Sau khi Brennan nói cho Jobs biết rằng Lisa đã rất buồn khi đọc tiểu sử chính thức của Jobs do Apple soạn thảo rằng ông sống với vợ và 3 đứa con tại Silicon Valley, ông ta đã sửa lại vào tháng 7 năm 2001 là « ba trong số bốn đứa con ».

Tuy nhiên vào tháng 12 năm 2004, những dòng này lại được đổi thành “3 đứa con”.

Vào năm 2005, Brennan môt lần nữa lại lâm vào cảnh túng quẫn. Mặc dù bà và Jobs hiếm khi nói chuyện với nhau vào thời điểm đó, bà lại viết thư cho Jobs, cầu xin một “món quà” đủ để giúp bà thoát khỏi ám ảnh tiền bạc mãi mãi.

Trong thư, Brennan đã giải thích tại sao bà xứng đáng nhận tiền:

“Vì tôi đã nuôi nấng con gái chúng ta rất tốt, tôi đã cho ông một cơ hội để hàn gắn với nó hiện tại, tôi sẽ không bao giờ làm con bé chống lại ông. Tôi nghĩ ông phải ghi nhận điều này, nó có ý nghĩa quan trọng với ông…”

“Tôi nghĩ ông đã làm ra rất nhiều tiền cho nhiều người trong ngần ấy năm nhưng tôi tự hỏi là có ai vẫn dành tình thương cho ông nhiều như Lisa trong khi không được chu cấp đều đặn, việc mà theo luân lý ông phải làm”.

Brennan nói rằng bà yêu cầu Jobs bồi thường “25 triệu USD” sau nhiều năm cân nhắc. Bà cũng đòi 5 triệu USD cho Lisa và bà dự tính cho Lisa 5 triệu USD nữa trong phần của bà.

“Việc này là hợp tình hợp lý vì khi trải qua những khổ đau quá nhiều năm, một người luôn muốn sự thật và sự đền bù. Lá thư này là sự thật và tiền là sự đền bù.

Tôi lẽ ra đã được hưởng những tháng ngày yên bình, sung túc để được nuôi dạy Lisa… Đối với tôi, sự đền bù này là thỏa đáng cho những gì tôi đã làm cho ông.”

“Tôi muốn chuyện này phải được chấm dứt mãi mãi. Tiền là thứ duy nhất có ý nghĩa vào lúc này.

Tôi đã mất mát quá nhiều trong ngần ấy năm do kết quả của những hành vi tệ bạc không thể tha thứ và chữa lành.”

Brennan nói Jobs đã không bao giờ hồi âm thư của bà.

Tuy nhiên, trong yêu cầu năm 2009 của bà, Jobs đã trả lời một cách giận dữ ngay tức thì, sau khi nhận được lời đề nghị hoặc là trả tiền hoặc là cuốn sách sẽ xuất bản.

Brennan đã trả lời Jobs “Tôi không tống tiền ông. Tôi chỉ muốn ông thấy là tôi đang có thu xếp mọi thứ êm đẹp và tôi đã yêu cầu ông giúp đỡ trong hoàn cảnh tội nghiệp trước hết.

Tôi thậm chí đã không có nhà để ở trong hơn một năm, tôi ốm, tôi túng quẫn. Tôi nên chết đi thì tốt hơn sau những khổ đau mà tôi nhận. Tôi cảm thấy bị gò bó trong cuộc đời này và tôi phải làm gì đó.”

Mối quan hệ giữa Lisa và Jobs vẫn thất thường khi cô trưởng thành, có những khoảng thời gian dài họ không nói chuyện với nhau.

Nhưng Lisa vẫn có mặt bên cạnh Jobs khi ông mất tại nhà riêng ở Palo Alto vào ngày 5 tháng 10 năm 2011, khi ông 56 tuổi.

Brenna cũng có hiềm khích tiếp diễn với vợ góa của Jobs. Vài ngày sau khi Jobs mất do ung thư tuyến tụy, Brennan viết một bài đăng trên tạp chí Rolling Stone, hồi tưởng lại mối tình đầu của họ - cũng như “Jobs đã trở thành con người độc đoán khi ông vào đời”.

Bài báo này, làm cho Brennan bị cấm tham gia buổi lễ tưởng niệm Jobs tổ chức tại khuôn viên đại học Stanford.

Vào tháng 1 năm 2014, bà lại viết cho Laurene Powell Jobs một lá thư, hối thúc Laurene làm việc mà Jobs lẽ ra phải làm, bồi thường cho bà một khoản tiền lớn từ tài sản thừa kế.

Brennan viết: “Lòng chung thủy của bà với Jobs không có nghĩa là bà chung thủy với những thành kiến của ông ta.

Tôi nghĩ đơn giản là tôi không đáng phải chịu nhiều năm đau khổ và cam chịu mà ông ta đã mang lại cho tôi.”

“Bà đang ở trong vị thế có thể giúp tôi mà không tổn hại tới cuộc đời bà và con bà…

Nếu bà có thể giúp tôi, mẹ của Lisa, sống nốt quãng đời còn lại trong thanh thản và yên bình, chúng ta sẽ không phải bới tung chuyện này cho người khác nghe… mọi chuyện sẽ được giải quyết êm thấm và hợp pháp.”

Trong di chúc thừa kế, Jobs để lại cho con gái họ một khoản thừa kế hàng triệu USD, mà Lisa đã dùng một phần để giúp đỡ Brennan. Nhưng Brennan nói rằng bà đã không nhận được hồi âm từ Powell Jobs.

Bà đã ngừng cầu xin vợ góa của Steve Jobs bằng lời kết như sau:

“Việc này rất là lố bịch cho cả hai chúng ta, nhưng tôi muốn bà biết rằng tôi rất cảm kích bà đã trải qua nhiều năm chung sống với Steve khi ông ấy mắc bệnh cho tới khi chết.
Tôi biết bà yêu ông ta rất nhiều. Và thực tế, tôi cũng thế.”

Ngọc Anh (Tổng hợp)