Mãn nhãn với lối kiến trúc độc đáo của ngôi nhà đá gần trăm tuổi giá chục tỷ đồng ở Ninh Bình

Mặc dù từng được người buôn đồ cổ mua lại với giá hàng chục tỷ đồng nhưng chủ nhân ngôi nhà đá gần trăm tuổi ở Ninh Bình vẫn từ chối bán.

Ngôi nhà gần 100 tuổi ở xã Ninh Vân (Hoa Lư, Ninh Bình) khiến nhiều người ấn tượng bởi  lối kiến trúc đặc trưng của vùng đồng bằng Bắc Bộ, với 3 gian, 2 chái, sân vườn rộng rãi. Gian giữa là nơi thờ tự gia tiên, hai bên là phòng tiếp khách, còn hai chái được gia chủ sử dụng làm nơi nghỉ ngơi.

Ngôi nhà trên được xây dựng tại khu đất rộng khoảng 300m2 với tường vách, cột kèo, sân cổng làm bằng đá xanh nguyên khối.

Được biết, chủ nhân xây dựng ngôi nhà là cụ Lương Văn Xiển - thợ chế tác đá nổi tiếng trong vùng. Năm 1875, cụ Xiển tham gia xây dựng Nhà thờ đá Phát Diệm (huyện Kim Sơn). Sau khi nhà thờ hoàn thiện, cụ Xiển mời nhóm thợ khoảng 30 người về quê xây dựng căn nhà đá này.

Anh Lương Trịnh, cháu cụ Xiển chia sẻ, ngôi nhà được xây dựng trong vòng 15 năm, khởi công từ năm 1919 đến năm 1934 mới hoàn thành. Toàn bộ số đá hoàn thành công trình được cụ Xiển thuê người đào và vận chuyển từ Thanh Hóa về Ninh Bình.

Cũng theo anh Trịnh, thời gian hoàn thành ngôi nhà kéo dài là vì cụ Xiển làm tỉ mỉ, không ưng ý là làm lại. 

Mặc dù không rõ kinh phí xây dựng ngôi nhà đá độc đáo này cụ thể là bao nhiêu, nhưng nhưng anh Trịnh được nghe chú bác kể lại, cụ Xiển đã phải bỏ ra số vàng rất lớn.

Tất cả quá trình xây dựng đều làm thủ công bằng tay. Đặc biệt, các chi tiết ngôi nhà được ghép nối với nhau bằng mộng và không sử dụng chất kết dính.

Khung nhà, tường vách, bình phong, sập… được đục đẽo từ đá xanh. Phần mái với vì, kèo, rui, mè, khóa gian... làm bằng gỗ lim do đó, mặc dù đã tồn tại nhiều năm vẫn còn tốt, không bị mối mọt.

Cổng và tường rào của ngôi nhà cũng được làm bằng đá và được chạm trổ hoa văn đồng tiền âm dương tỷ mỉ, vô cùng bắt mắt. 

Hòn non bộ, cá chép hóa rồng tạc từ đá nguyên khối... được đặt ở phía bên phải sân vườn theo tính toán phong thủy của gia chủ.

Theo anh Trịnh, nhiều người về đây xem, trong đó có một người buôn đồ cổ, mê kiến trúc đặc biệt của ngôi nhà nên hỏi mua với giá lên tới chục tỷ đồng nhưng anh từ chối bán. "Người ta có trả 100 tỷ tôi cũng không bán. Vì đây là kỷ niệm của ông, cha. Nó mang giá trị cả về vật chất, tinh thần và tâm linh. Dòng họ tôi nhiều đời làm nghề chế tác đá, tôi muốn giữ lại, như một truyền thống cho con cháu sau này", anh Trịnh chia sẻ.

Thời chiến tranh, ngôi nhà đá trúng bom, bị hư hại 1 phần. Anh Trịnh từng trùng tu lại vào năm 2014. Hiện nay, ngôi nhà này được dùng làm nơi thờ cúng, gia đình anh Trịnh chuyển sang sinh sống trong một căn nhà gần đó.

Hiện tại, ngôi nhà đá gần trăm tuổi không chỉ là nơi ở, nơi thờ tự của gia chủ mà còn được nhiều đoàn khách đến tham quan, nhiều nhà khoa học đến nghiên cứu và thợ chế tác đá ở khắp nơi đến học hỏi nghệ thuật chế tác đá ở ngôi nhà này.

Bạch Hiền (t/h)