Đối tượng và điều kiện hưởng lương hưu từ 1/7
Theo quy định mới tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025), người lao động đóng BHXH từ đủ 15 năm trở nên sẽ được hưởng lương hưu khi đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định.
Năm 2025, tuổi nghỉ hưu với nam là 61 tuổi 3 tháng, nữ là 56 tuổi 8 tháng và tăng theo lộ trình cho đến khi đạt 62 tuổi với nam vào năm 2028 và nữ 60 tuổi vào năm 2035. Thời gian đóng BHXH làm điều kiện rút ngắn 5 năm so với hiện hành.
Theo quy định, với người bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm; làm việc ở vùng đặc biệt khó khăn được nghỉ hưu sớm hơn nhưng không quá 5 năm. Điều kiện là có tổng thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên khi làm các công việc trên, hoặc công tác ở vùng đặc biệt khó khăn kể cả nơi có phụ cấp khu vực 0,7 trở lên trước ngày 1/1/2021.
Tuổi nghỉ hưu thấp hơn tối đa 5 năm còn áp dụng với ba nhóm đóng BHXH bắt buộc từ đủ 15 năm trở lên gồm sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân; hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí; dân quân thường trực, trừ trường hợp quy định khác tại các luật chuyên ngành.
Người thuộc ba nhóm này được nghỉ hưu sớm tối đa 10 tuổi so với quy định nếu làm việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm, công tác tại vùng đặc biệt khó khăn, nơi phụ cấp khu vực hệ số 0,7 trước ngày 1/1/2021; người nhiễm HIV/AIDS do tai nạn khi làm nhiệm vụ.
Luật Bảo hiểm xã hội 2024 quy định rõ, tuổi nghỉ hưu sớm tối đa 10 năm còn áp dụng với lao động khai thác than trong hầm lò, nhiễm HIV/AIDS do tai nạn khi làm nhiệm vụ mà đóng từ đủ 15 năm BHXH trở lên.
Người suy giảm khả năng lao động đóng BHXH bắt buộc từ đủ 20 năm trở lên được hưởng lương hưu mức thấp hơn nếu thuộc một trong các trường hợp: thấp hơn tối đa 5 tuổi so với quy định và suy giảm khả năng lao động từ 61 đến dưới 81%; thấp hơn tối đa 10 tuổi và suy giảm 81% trở lên; làm nghề nặng nhọc, độc hại từ đủ 15 năm trở lên và suy giảm 61% trở lên.
Ảnh minh họa
Cách tính mức hưởng lương hưu mới theo Luật BHXH năm 2024
Đối với lao động nữ: Mức lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng với 15 năm đóng BHXH.
Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, tỷ lệ hưởng sẽ được tính thêm 2%, mức tối đa là 75% tương ứng với 30 năm đóng BHXH.
Đối với lao động nam: Mức lương hưu hằng tháng được tính bằng 45% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng với 20 năm đóng BHXH.
Sau đó, cứ thêm mỗi năm đóng BHXH, tỷ lệ hưởng sẽ được tính thêm 2%, mức tối đa là 75% tương ứng với 35 năm đóng BHXH.
Điểm đáng chú ý so với Luật BHXH năm 2014 là quy định đối với trường hợp lao động nam có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm đến dưới 20 năm: Mức lương hưu hằng tháng sẽ được tính bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng với 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng sẽ được tính thêm 1%. Đây là một thay đổi quan trọng, tạo điều kiện cho nhiều lao động nam có thời gian đóng BHXH ngắn hơn vẫn có cơ hội hưởng lương hưu.
Việc Luật BHXH năm 2024 điều chỉnh cách tính mức hưởng lương hưu, đặc biệt là việc giảm điều kiện thời gian đóng BHXH tối thiểu xuống 15 năm, mang lại cơ hội lớn cho những người tham gia BHXH muộn hoặc có thời gian tham gia không liên tục. Thay vì phải nhận BHXH một lần do không đủ điều kiện về thời gian đóng để hưởng lương hưu hằng tháng, người lao động giờ đây có thêm cơ hội tích lũy đủ 15 năm đóng để có thể hưởng lương hưu và đảm bảo cuộc sống khi về già.