Lục Tiểu Linh Đồng: Anh trai chết mới được làm Tôn Ngộ Không và nỗi đau đáu cuối đời

"Có người nói tôi đạp lên xương cốt của người thân và những bậc đi trước, mới có được hoa tươi và huy hoàng hôm nay, câu này khó nghe nhưng không phải không đúng", Lục Tiểu Linh Đồng nói.

"Gia tộc của tôi, một trăm năm, bốn đời diễn Hầu Hý. Nhà tôi có mười một anh chị em, đều do một mẹ sinh ra. Mẹ tôi hoài thai, sinh con, rồi nuôi chúng tôi lớn lên.

Nuôi chúng tôi lớn để làm gì ? Là để cha tôi xem trong bầy con của mình, có đứa nào diễn được Hầu Vương hay không. 

Khi ấy, tất cả anh chị em chúng tôi, bất kể là trai hay gái, đều vẽ mặt Tôn Ngộ Không và diễn. Cha tôi dựa vào đó mà tìm ra đứa trẻ có được linh khí của Hầu Vương", Lục Tiểu Linh Đồng kể.

Nhưng  giữa đám trẻ ngày ấy, Lục Tiểu Linh Đồng không phải là người đầu tiên được cha chọn. 

Là Tôn Ngộ Không, nhưng không là người đầu tiên được kế nghiệp Hầu Vương

Lục Tiểu Linh Đồng là Tôn Ngộ Không đầu tiên trên truyền hình, cũng là tượng đài mà các lớp diễn viên về sau không ai có thể vượt qua.

Người ta thậm chí đã quên mất tên thật của Lục Tiểu Linh Đồng, mà gọi ông là Tôn Ngộ Không, bởi cả hai dường như đã hòa làm một, không thể phân định rạch ròi. 

Chương Thị - gia tộc của Lục Tiểu Linh Đồng nổi tiếng với văn hóa "xiếc khỉ" tại Thiệu Hưng, người ta nói rằng gia tộc ông: Một nhà hầu hí ngàn nhà xem, bốn đời hầu vương trăm năm thành truyện. 

Chương Thị bốn đời đều miệt mài nghiên cứu văn hóa mỹ hầu. Từ thời cụ cố, đến cụ, cha và anh Lục Tiểu Linh Đồng đều hóa thân thành Tôn Ngộ Không trên sân khấu. 

Trong gia tộc, Lục Tiểu Linh Đồng không phải là người thừa kế được trông đợi, cha ông đặt nhiều kỳ vọng vào anh hai của ông - Tiểu Lục Linh Đồng.

Ngay từ nhỏ, Tiểu Lục Linh Đồng đã thể hiện là một thần đồng sân khấu. Tài năng của ông được thủ tướng Chu Ân Lai, khen ngợi, hình ảnh của ông thậm chí còn được in thành tem.

Sau này, Lục Tiểu Linh Đồng tâm sự: "Thực ra tôi không phải người đóng vai Mỹ Hầu Vương xuất chúng, mà đó chính là anh hai của tôi. 

Gia tộc nhà tôi cả bốn thế hệ đến nay đều theo diễn xuất Hầu Hý. Trong đó người thể hiện thành công nhất hình tượng Mỹ Hầu Vương chính là anh ấy."

Bước ngoặt cuộc đời sau cái chết của anh trai

Nếu không gặp biến cố ấy, thì có lẽ giờ đây Lục Tiểu Linh Đồng đã đi trên một con đường khác, chứ không phải là con đường Tây Du.

Năm 1966, thần đồng Hầu Hý - Tiểu Lục Linh Đồng qua đời vì căn bệnh máu trắng, khi chưa tròn 16 tuổi. Khi đó, Lục Tiểu Linh Đồng mới lên 7.

"Ngày ấy, tôi vẫn được anh trai chúc mừng sinh nhật. Vậy mà sang hôm sau, anh đã nói lời tạm biệt", Lục Tiểu Linh Đồng rưng rưng.

"Một đứa trẻ 7 tuổi đâu có hiểu  về cái chết. Nhưng tôi biết sẽ không bao giờ được cùng anh trò chuyện, không được nghe kể về Tôn Ngộ Không cùng Trư Bát Giới nữa". 

"Em trai, anh sắp chết rồi".

"Chết là gì hả anh?"

"Chết là em sẽ không bao giờ được gặp anh nữa".

"Nếu em nhớ anh, làm sao có thể gặp lại anh?""

"Một ngày kia, nếu em có thể diễn Tôn Ngộ Không. Em lại có thể nhìn thấy anh".

Một vai diễn là cả cuộc đời

Nhận lại gậy Như Ý từ anh, Lục Tiểu Linh Đồng bước tiếp con đường Tây Du mà anh trai chưa thể đi trọn. Đứa trẻ 7 tuổi khi đó đã thề rằng: "Mình sẽ diễn được, diễn tốt Mỹ Hầu Vương". 

"Mỗi ngày, tôi dậy từ sáng sớm để luyện hỏa nhãn kim tinh, sống cùng khỉ để bắt chước từng động tác", Lục Tiểu Linh Đồng hồi tưởng.

Một vai diễn, ấy vậy mà cả cuộc đời. Năm 1982, Lục Tiểu Linh Đồng may mắn được đạo diễn Dương Khiết chọn vào vai Tôn Ngộ Không và thành công. Để rồi hơn ba chục năm qua, ông vẫn miệt mài với các sân khấu về Mỹ Hầu. 

Ở tuổi lục tuần, Lục Tiểu Lục Linh Đồng tâm sự ông vẫn luôn khắc ghi lời căn dặn của anh trai, đó là kim chỉ nam dẫn đường cho ông. "Cứ diễn Tôn Ngộ Không, tôi lại như được gặp lại anh trai.

Mỗi khi tôi mệt mỏi, tôi thường nhớ tới anh, nhớ tới ngày năm đó anh ở giường bệnh. Quá khứ lại ùa về rõ ràng. Tôi tưởng tượng có chiếc thuyền nhỏ đang đưa tôi đến nơi gặp anh. 

Anh vẫn như ngày ấy, một chàng thanh niên 16 tuổi. Tôi muốn hỏi anh ở nơi xa xôi đó phải chăng vẫn có sân khấu, có những niềm vui nhỏ nhặt, có sông nước như quê nhà. Tôi cũng muốn hỏi anh ở một mình có cô đơn không?".

Cuối đời trăn trở tìm người nối nghiệp 

Lục Tiểu Linh Đổng bảo ông là diễn viên hạnh phúc nhất Trung Quốc, vì nhiều thế hệ đều xem Tôn Ngộ Không của ông.

Song, trong tâm khảm Lục Tiểu Linh Đồng tâm niệm rằng ông diễn Tôn Ngộ Không thành công được như vậy, là nhờ được anh trai ở trên trời phù hộ. 

"Có người nói thế này về tôi: Ông đạp lên xương cốt của người thân và những bậc đi trước, mới có được hoa tươi và huy hoàng của hôm nay. Câu này tuy khó nghe, nhưng không phải không đúng.

Nếu như anh hai không sớm qua đời, thì người diễn Tây du ký nhất định là anh ấy, không phải tôi. Còn tôi, cuộc đời có lẽ đã rẽ sang một hướng khác", Lục Tiểu Linh Đồng nói.

Để tiếp nối truyền thống của gia đình, cũng là để không phụ ý nguyện của anh trai, điều duy nhất Lục Tiểu Linh Đồng có thể làm là lan tỏa văn hóa Hầu Hý đến khắp muôn nơi, để tinh thần Hầu Vương luôn sống mãi.

"Gia tộc tôi bốn đời đều diễn Hầu Vương. Đời sau nhận lại gậy Như Ý từ đời trước, đưa Hầu Vương sống dậy, đem niềm vui đến nhà nhà".

Nhưng ở thời điểm hiện tại, Lục Tiểu Linh Đồng là người trẻ nhất trong gia tộc còn đam mê diễn khỉ.  Gia đình họ Chương có quy định "Hầu Hý chỉ truyền cho con trai, không để lại cho con gái"". Ngặt một nỗi, Lục Tiểu Linh Đồng hỉ có độc nhất một mụn con gái.

Hầu Hý Chương Thị đối diện với nguy cơ thất truyền. 

Nhưng, Lục Tiểu Linh Đồng cho rằng Hầu Hý không thuộc về nhà họ Chương, mà thuộc về cả thế giới. 

"Chỉ cần ai đó phù hợp, tôi có thể truyền đạt lại mọi kinh nghiệm, bất kể dân tộc hay văn hóa khác biệt. Tôi mong rằng tinh túy văn hóa Tây du không bị hủy hoại trong tay nhà họ Chương", ông tâm sự.

Nhưng Lục Tiểu Linh Đông cũng nhấn mạnh: "Diễn Khỉ không phải đeo mặt nạ lông, múa gậy là trở thành Tôn Ngộ Không. Cái đó là hủy hoại văn hóa. 

Tôn Ngộ Không nếu mất đi tinh thần Đại thánh sẽ không còn là Ngộ Không, có khác gì yêu quái. Xiếc khỉ cùng truyền thống cũng không thể vội vàng".

Vậy nên nhiều năm qua, Lục Tiểu Linh Đồng vẫn miệt mài tìm người kế nghiệp. Dù đến nay vẫn chưa có kết quả, song ông chưa từng bỏ cuộc. 

"Mỗi người chúng ta đều là hành giả đến Tây Trúc thỉnh kinh, đều phải trải qua chín chín tam mươi mốt kiếp nạn, vậy nên chỉ có kiên trì đến cùng, mới tìm được chân kinh, hoàn thành ước nguyện của mình", Lục Tiểu Linh Đồng bảo.