Được biết đến với tên khoa học Nautilus Pompilus, ốc anh vũ là một loài ốc cực kỳ quý hiếm và đã được đưa vào Sách Đỏ của Việt Nam. Giới khoa học thường ví von loài này là "hóa thạch sống" do tổ tiên của chúng đã xuất hiện cách đây 400-500 triệu năm. Tình trạng suy giảm số lượng trong tự nhiên đang là vấn đề đáng lo ngại, cả ở Việt Nam và trên phạm vi toàn cầu. Vậy đâu là những đặc điểm nổi bật khiến ốc anh vũ trở nên độc đáo đến vậy?
Ốc anh vũ (Nautilus pompilus) được coi là một “hóa thạch sống” vì chúng thay đổi rất ít so với tổ tiên cách đây 400-500 triệu năm, được biết đến thông qua các hóa thạch. Chúng sống dưới đáy biển sâu vài trăm mét vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới. Ảnh: Dân Việt.
Ốc anh vũ, loài động vật chân đầu (Cephalopoda) cổ xưa nhất còn tồn tại, sinh sống ở vùng biển sâu vài trăm mét tại các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới. Chúng sở hữu một chiếc vỏ cứng nổi bật với những vằn lượn sóng màu xám đỏ cùng lớp xà cừ trắng bạc óng ánh, tạo nên vẻ đẹp mê hoặc. Điều đặc biệt là, không như các loài ốc thông thường bò dưới đáy biển, ốc anh vũ có khả năng "bay" trong nước. Chúng di chuyển linh hoạt nhờ cơ chế hút và phun nước theo phản lực, tương tự như mực và bạch tuộc. Cơ chế độc đáo này khiến chúng được ví như "tàu ngầm sống" của đại dương.
Theo Công ước về buôn bán quốc tế những loài động thực vật hoang dã nguy cấp thì tại Việt Nam số lượng ốc anh vũ ước tính còn rất ít, loài động vật này được xếp vào các loài có nguy cơ tuyệt chủng cực kỳ lớn. Ảnh: Dân Việt.
Ốc anh vũ có khẩu vị đặc biệt với cua biển. Chúng thường nằm rình rập dưới đáy biển sâu, ẩn mình trong các rạn san hô hoặc khe đá, chờ đợi con mồi đi qua. Với khả năng di chuyển linh hoạt bằng xúc tu hoặc phun phễu, chúng nhanh chóng phục kích. Vào các buổi chiều sau cơn bão, ốc anh vũ thường nổi lên mặt nước theo đàn để kiếm ăn, sau đó nhanh chóng trở về đáy biển. Ngoài cua, tôm và cá con cũng là những món ăn yêu thích của loài này.
Các tài liệu ghi chép về loài ốc anh vũ tại Việt Nam cho rằng đây là loài thuỷ sinh sống dưới đáy biển sâu vài trăm mét vùng nhiệt đới, cận nhiệt đới. Ảnh: Dân Việt.
Ngày nay, thịt ốc anh vũ không còn là mục đích chính khi khai thác; thay vào đó, loài ốc này được săn lùng chủ yếu để chế tác đồ thủ công mỹ nghệ và trang trí nhà cửa. Giá trị của chúng phụ thuộc vào kích thước, với một số con lớn có thể lên tới hàng trăm triệu đồng. Tuy nhiên, từ năm 2016, ốc anh vũ đã được xếp vào CITES Appendix II, chính thức cấm buôn bán trên phạm vi toàn cầu. Cơ quan quản lý CITES Việt Nam cũng đã cảnh báo về số lượng cá thể ốc anh vũ còn lại rất ít, đứng trước nguy cơ tuyệt chủng từ lâu. Ở Việt Nam, dù được tìm thấy chủ yếu ở Khánh Hòa và Bà Rịa – Vũng Tàu, việc bắt gặp chúng vô cùng hiếm hoi.
Theo Sở hữu trí tuệ, Dân Việt.