Loại rau mọc đầy ngoài vườn hỗ trợ phục hồi gan

Rau ngót chứa nhiều vitamin A, C, B1, B2 và chất xơ. Đặc biệt, rau ngót có hàm lượng cao polyphenol và flavonoid – những hợp chất chống oxy hóa mạnh, giúp bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do gốc tự do.

Theo một nghiên cứu công bố trên Tạp chí Dinh dưỡng và Chuyển hóa lâm sàng (2023), flavonoid trong rau ngót giúp giảm men gan ALT và AST, hai chỉ số quan trọng phản ánh tình trạng tổn thương gan.

Rau ngót còn có khả năng:

Hỗ trợ thải độc ammoniac, giúp giảm gánh nặng cho gan.

Cải thiện lưu thông mật, từ đó tăng hiệu quả tiêu hóa chất béo.

Trong quá trình phục hồi, gan cần một lượng lớn acid amin thiết yếu để sửa chữa mô bị tổn thương và tạo ra enzyme. Thịt nạc - như thịt heo nạc, thịt gà - là nguồn cung cấp protein chất lượng cao, ít chất béo bão hòa.

Theo NIH, người bệnh gan nên dùng từ 1-1,2g protein/kg cân nặng/ngày, ưu tiên từ nguồn động vật ít mỡ như thịt nạc, cá trắng hoặc trứng. Món canh rau ngót thịt nạc đáp ứng hoàn hảo tiêu chí này.

Các món canh thanh đạm, ít dầu mỡ giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng hơn, từ đó giảm tải công việc cho gan.

Đặc biệt, khi ăn dạng canh, lượng nước cung cấp cũng giúp cơ thể thải độc tốt hơn qua đường nước tiểu, hỗ trợ gan đào thải chất cặn nhanh chóng.

Một nghiên cứu của Đại học Mahidol (Thái Lan, 2023) đã theo dõi 80 người có men gan cao trong 8 tuần. Nhóm sử dụng rau ngót 4 lần/tuần cho thấy:

Men gan ALT giảm trung bình 22%.

Cảm giác mệt mỏi, khó tiêu cải thiện rõ rệt.

Không ghi nhận tác dụng phụ nào, ngay cả ở người lớn tuổi.

WHO cũng khuyến nghị nên kết hợp các món canh từ rau lá xanh như rau ngót, mồng tơi, rau dền vào thực đơn hằng ngày cho người có nguy cơ bệnh lý gan, thông tin trên báo Lao Động.

Ai không nên ăn rau ngót?

Phụ nữ đang mang thai

Bởi tính hàn, rau ngót được xem là đại kỵ cho phụ nữ đang mang thai vì có thể làm sẩy thai. Đặc biệt với những thai phụ có tiền sử các bệnh liên quan tới sẩy thai, sinh non, thụ tinh trong ống nghiệm lại càng nên tránh xa loại rau này. Nước rau ngót sống còn độc hơn rau ngót nấu chín rất nhiều lần.

Trong rau ngót có một hàm lượng chất papaverin (được tìm thấy trong cây thuốc phiện), là chất có tác dụng làm giảm đau, hạ huyết áp do giãn cơ trơn của mạch máu. Khi sử dụng nhiều rau ngót, papaverin có thể gây tăng co thắt tử cung và dẫn tới sẩy thai. 

Tuy nhiên, với phụ nữ mới sinh con, rau ngót lại là thực phẩm hàng đầu được khuyến khích sử dụng. Theo kinh nghiệm dân gian, phụ nữ sau sinh còn chứa một lượng lớn "máu bẩn" trong tử cung, ăn rau ngót sẽ giúp đào thải lượng máu bẩn này và cung cấp chất xơ, canxi, sắt cần thiết cho cơ thể mẹ mau chóng phục hồi. Ngoài ra còn giúp ngừa táo bón, thanh nhiệt, giải độc rất tốt, đặc biệt là tác dụng lợi sữa và giảm cân giúp mẹ mới sinh vừa có sữa cho con bú vừa nhanh về dáng sau sinh.

Người kén ăn, mất ngủ và cao tuổi

Dù tốt cho sức khỏe nhưng các nghiên cứu lại chỉ ra rằng rau ngót có các tác dụng phụ không mong muốn là gây ra khó thở, kém ăn uống và khó ngủ ở một số người, đặc biệt là người lớn tuổi, thể chất yếu. Những tác dụng phụ này có thể được giảm thiểu trong quá trình nấu ăn, vì thế với những người có tiền sử mất ngủ, kén ăn và người cao tuổi nên tuyệt đối tránh uống nước rau ngót sống và chỉ nên ăn một lượng nhỏ rau ngót nấu chín.

Người còi xương, thiếu canxi

Dù chứa nhiều canxi nhưng chất glucocorticoid có trong rau ngót lại là hoạt chất làm cản trở quá trình hấp thu phốt pho và canxi của cơ thể. Do đó, những người bị còi xương, thiếu canxi (vốn càng nhạy cảm với chất này) thì không nên ăn nhiều rau ngót, thông tin trên báo VOV.