Bí mèo đen hay còn gọi ngắn gọn là bí mèo, có tên khoa học là Cucurbita ficifolia. Đây là giống bí thuần chủng, được người dân tộc Mèo ở các tỉnh miền núi phía Bắc như Hà Giang và Tuyên Quang trồng từ bao đời nay. Loại cây này có khả năng thích nghi tốt với khí hậu lạnh, khô, sống được cả ở vùng đất cằn cỗi, nghèo dinh dưỡng.
Quả bí mèo đen có hình bầu dục, vỏ sọc xanh trắng trông khá giống quả dưa hấu. Phần thịt bên trong màu trắng ngà, dẻo và ngọt, dạng sợi, có thể nấu canh, luộc hay làm mứt. Tuy nhiên, giá trị kinh tế cao nhất của bí mèo đen lại nằm ở phần hạt.
Quả bí mèo
Hạt bí mèo khi còn non có màu trắng, khi già thì chuyển sang màu đen tuyền, đặc điểm hiếm thấy ở các loại bí thông thường. Hạt lớn, đều, mẩy, có mùi thơm đặc trưng và vị ngậy béo rất hấp dẫn. Đặc biệt, hạt bí mèo không gây ho như nhiều loại hạt bí rang công nghiệp khác, nhờ phương pháp rang thủ công không chất phụ gia, không phẩm màu.
Theo Tri thức & Cuộc sống, trên thị trường hiện nay có hai loại hạt bí mèo đen chính: hạt sống và hạt rang sẵn. Trong đó, hạt rang sẵn thường có giá dao động từ 200.000 – 250.000 đồng/kg, có thời điểm Tết còn lên tới 300.000 đồng/kg mà vẫn luôn trong tình trạng "cháy hàng".
Bí mèo đen cũng như các loại hạt bí thông thường, có nhiều dưỡng chất có lợi sức khỏe. Theo đó, hạt bí chứa nhiều vitamin và các khoáng chất cần thiết như vitamin A, B1, B2, C, sắt, magie, kẽm…
Hạt bí mèo khi còn non có màu trắng, khi già thì chuyển sang màu đen tuyền, đặc điểm hiếm thấy ở các loại bí thông thường.
Báo Lao động dẫn lời các chuyên gia tại chuyên trang sức khỏe Health, hạt bí chứa nhiều vitamin và các khoáng chất cần thiết như vitamin A, B1, B2, C, sắt, magie, kẽm…
Đây là những chất dinh dưỡng có tác dụng khi được hấp thụ vào cơ thể thường xuyên và liên tục. Một số công dụng dưới đây mà hạt bí mang lại không ai cũng biết đến.
Tốt cho tim mạch
Việc ăn hạt bí sẽ giúp cơ thể được bổ sung các loại chất dinh dưỡng, đặc biệt là magie. Đây là loại dinh dưỡng có khả năng tạo ra ATP đồng thời tổng hợp RNA và DNA cho cơ thể.
Vì vậy, ăn hạt bí thường xuyên sẽ giúp cơ thể tránh được việc bị tăng hoặc giảm huyết áp bất thường, ngăn ngừa được các vấn đề về tim mạch như đau tim, suy tim, ngừng tim đột ngột… - những tình trạng thường thấy ở lứa tuổi trung niên.
Ngăn ngừa giun sán
Ít người biết rằng, ăn hạt bí cũng có thể ngăn ngừa và giúp tẩy giun sán. Theo đó, trong hạt bí có chứa nhiều protein đặc biệt có khả năng kháng khuẩn rất tốt như lariciresinol, medioresinol, pinoresinol...
Các loại protein này khi được cơ thể tiếp nhận sẽ giúp loại trừ các loại vi khuẩn, virus làm mầm mống gây bệnh, từ đó giúp phòng tránh được giun sán cũng như các bệnh về truyền nhiễm hay bệnh cảm cúm.
Chỉ nên ăn hạt bí rang hoặc hạt bí khô và không nên chế biến hạt bí trong các món ăn sẽ làm mất đi giá trị dinh dưỡng vốn có.
Giảm stress
Bên cạnh những hữu ích trên, hạt bí cũng giúp người ăn giảm stress và có giấc ngủ ngon. Lý do là bởi bên trong hạt bí có chứa Tryptophan – một loại hợp chất tốt cho cơ thể và được chuyển đổi thành Serotonin và Niacin giúp hạn chế các cảm giác tiêu cực về mặt tâm lý, giúp tinh thần luôn được thoải mái.
Bên cạnh đó, trong hạt bí cũng chứa lượng lớn Glutamate có khả năng tạo GABA giúp não hoạt động hiệu quả, giảm stress và tránh lo âu. Vì thế, hạt bí cũng là loại hạt được nhiều chuyên gia khuyên những người đang mắc trầm cảm, tự kỷ dùng đều đặn nhằm hạn chế phần nào những tiêu cực trong tâm trí.
Tuy nhiên, cần lưu ý tốt nhất chỉ nên ăn hạt bí rang hoặc hạt bí khô và không nên chế biến hạt bí trong các món ăn sẽ làm mất đi giá trị dinh dưỡng vốn có.