Loài động vật hiếm có, giá trị vượt xa vàng, chỉ còn 50 cá thể

Mặc dù sừng tê giác đã được sử dụng từ lâu trong y học phương Đông truyền thống, nhưng ngày nay, nó ngày càng được ưa chuộng như một biểu tượng địa vị, phô trương sự thành công và giàu có vượt trội

Nhu cầu tiêu thụ sừng tê giác ngày càng gia tăng ở khu vực Đông Nam Á, nơi mặt hàng này được định giá rất cao, đã đẩy giá chợ đen lên tới khoảng 60.000 USD/kg, vượt xa giá trị của kim cương và vàng. Chính nhu cầu này đã thúc đẩy hoạt động săn trộm tê giác, đe dọa nghiêm trọng đến sự tồn vong của các loài tê giác.

Tê giác Sumatra là loài tê giác đứng trước bờ vực tuyệt chủng cao nhất trong số năm loài còn sót lại trên Trái đất, với số lượng cá thể vô cùng ít ỏi, chưa đến 50 con trên toàn thế giới.

Dựa trên dữ liệu của Worldwildlife, tê giác Sumatra (Dicerorhinus sumatrensis) không chỉ là loài tê giác nhỏ nhất còn tồn tại mà còn là đại diện duy nhất của châu Á sở hữu hai sừng. Điều đáng chú ý, chúng cũng là hậu duệ cuối cùng của nhóm tê giác lông mịn đã tuyệt chủng.

Theo Quỹ Tê giác Quốc tế (IRF), một đặc điểm dễ nhận thấy của tê giác Sumatra là cặp sừng có kích thước khác biệt rõ rệt. Sừng trước thường lớn hơn, với chiều dài dao động từ 25 đến 79 cm, trong khi sừng sau nhỏ hơn đáng kể, chỉ khoảng 10 cm.

Tê giác Sumatra ưa thích môi trường sống là những khu rừng nhiệt đới rậm rạp, từ vùng đất thấp ẩm ướt đến các vùng núi cao.

Tê giác Sumatra có tuổi thọ từ 35 đến 40 năm trong tự nhiên. Lối sống của chúng thường là đơn độc, đặc biệt là đối với con đực, ngoại trừ thời kỳ sinh sản. Tê giác Sumatra từng lang thang xa đến tận chân đồi phía Đông dãy Himalaya ở Bhutan, Bangladesh, miền Đông Ấn Độ, đến Myanmar, Thái Lan, Việt Nam, Campuchia, Lào, xuống phía nam của Malaysia.

Đáng tiếc thay, cả 9 quốc gia từng là nơi sinh sống của tê giác Sumatra đều đã tuyên bố loài này tuyệt chủng. Hiện nay, Indonesia là quốc gia duy nhất còn ghi nhận sự tồn tại của chúng, giới hạn trên đảo Sumatra. 

Các mối đe dọa chính đối với tê giác Sumatra bao gồm: quy mô quần thể quá nhỏ, sự xâm lấn và quấy nhiễu môi trường sống bởi con người, và đặc biệt là nạn săn trộm sừng tê giác. Mặc dù sừng tê giác có khả năng tái sinh, hoạt động săn trộm vẫn diễn ra với mức độ tàn bạo và quy mô đáng báo động.

Vào cuối năm 2018, một dự án hợp tác giữa Bộ Môi trường và Lâm nghiệp Indonesia và các tổ chức bảo tồn động vật quốc tế đã được khởi động nhằm bảo vệ tê giác Sumatra. Trong khuôn khổ dự án, Khu bảo tồn tê giác Sumatra Way Kambas đã được mở rộng và các trung tâm nhân giống nuôi nhốt mới được thành lập tại Leuser và Kalimantan. Đến nay, dự án đã ghi nhận thành công với năm cá thể non được sinh ra và phát triển khỏe mạnh, thắp lên hy vọng cho tương lai của loài. Nỗ lực quốc tế trong việc bảo vệ và nhân giống tê giác Sumatra đã mang lại những kết quả tích cực, nhưng vẫn cần nhiều biện pháp hơn nữa để đảm bảo sự tồn tại của loài động vật quý hiếm này.