Khám phá nền văn hóa 'phi giới tính' ở Nhật Bản

Những năm gần đây, ngày càng có nhiều người đàn ông Nhật Bản muốn thể hiện cá tính và sở thích thông qua việc trang điểm và ăn mặc giống phụ nữ.

Những con hẻm nhỏ hẹp của quận Harajuku (Tokyo) vực kỳ thời thượng, ngày càng có nhiều người đàn ông Nhật Bản tự nhận mình là "phi giới tính" mạnh dạn lựa chọn mĩ phẩm. Đa số họ đều khuôn mặt được trang điểm một cách chuyên nghiệp, tóc nhuộm màu và được tạo kiểu chỉn chu, lông mày tỉa tót và vẽ sắc nét.

Harajuku đã trở thành một sàn catwalk cho phong cách jendaresu-kei (phong cách phi giới tính). Mặc dù phụ nữ ăn mặc theo kiểu đàn ông cũng được gọi là "phi giới tính", nhưng ở Nhật Bản, thuật ngữ jendaresu-kei thường dùng để chỉ những nam giới không quan tâm và cũng chẳng đầu tư vào vẻ ngoài, cụ thể là quần áo.

Một số người, điển hình như người mẫu nổi tiếng Ryuchell, không thích giả trang thành nữ giới và tất nhiên họ cũng chẳng phải đồng tính. Họ không cảm nhận được trong họ còn một giới tính về mặt tinh thần khác so với giới tính sinh học sẵn có từ khi mới sinh ra.

Người ta không rõ Ryuchell và vợ anh - dù vô tình hay hữu ý - có phân chia giới tính sinh học hay giới tính tinh thần rạch ròi hay không. Nhưng đối với họ, cơ thể của một người nam giới không nhất thiết phải phù hợp với một khuôn mặt đàn ông kiểu mẫu. Sở thích của họ là kết hợp những mẫu vải hoa văn và móng tay màu mè phối cùng mũ và ví “dễ thương”. Họ đang đại diện cho phong cách nam tính mới mẻ đầy sức sống. Đồng thời, họ còn đại diện cho những thay đổi lớn về vai trò của nam giới đang được nhìn nhận rõ nét hơn trong xã hội Nhật Bản.

Ngày nay, khoa học đã đạt được những tiến bộ đáng kinh ngạc trong ngành phẫu thuật thẩm mỹ. Giới tính đã được xác định rõ ràng hơn và xu hướng giới tính lại trở nên đa dạng hơn bao giờ hết. Những quy ước chung về văn hoá có khuynh hướng giới hạn cơ thể sinh học vào hai loại giới tính riêng biệt: nữ tính và nam tính. Tuy nhiên, Nhật Bản có một lịch sử lâu dài về sự đa dạng của giới tính và việc áp dụng sự đối lập về giới tính trong cách ăn mặc cũng gần giống như khái niệm "phi giới tính" hiện nay.

Nam giới nữ tính và nữ giới nam tính đã là những khái niệm rất phổ biến trong văn hóa Nhật Bản. Ví dụ như Onnagata (chỉ nam diễn viên đóng vai nữ trong những vở kịch Kabuki cổ điển) và otokoyaku (chỉ nữ diễn viên đóng vai nam giới trong đoàn kịch Takarazuka Revue) rất nổi tiếng ở nước ngoài nhờ khả năng biểu diễn giới tính của họ.

Ngày nay, Nhật Bản là nơi tồn tại nhiều câu lạc bộ cross-dressing (như câu lạc bộ Elizabeth nổi tiếng của Tokyo) hướng đến nam giới trung niên, nhân viên văn phòng có vẻ bề ngoài như một người đàn ông thực thụ. Các thành viên sẽ tham gia vào một môi trường giúp họ chuyển từ vị trí các doanh nhân sang những con người nữ tính nhằm mục đích giải toả căng thẳng và nhiều lý do khác.

Từ xưa đến nay, con người thường xuyên bị hấp dẫn bởi vẻ ngoài quyến rũ hơn là bởi giới tính sinh học của người đối diện.

Những câu lạc bộ cross-dressing và rạp hát truyền thống vẫn còn lưu giữ khái niệm chủ đạo về nữ tính và nam tính. Nhưng lịch sử Nhật Bản cũng chứa đựng không ít ví dụ về những người đi tiên phong trong việc xóa mờ ranh giới này.

Cụ thể hơn, cách đây 1 thế kỷ, những cô gái hiện đại phương Tây ("moga") đã xuất hiện ở Tokyo và để lại hình ảnh của những mái tóc ngắn, quần sooc rộng và những bộ trang phục giống như flapper. Trong khi đó, vào cùng thời điểm, hầu hết phụ nữ Nhật đều mặc kimono ở những nơi công cộng.

Các moga thường bị chê bai trên đường phố với danh xưng "garçons" (nam giới) và bị bác bỏ vì thiếu đi nét nữ tính vốn có của người phụ nữ. Những người phản đối cho rằng: "Nếu phụ nữ trở nên nam tính hơn, điều đó có nghĩa là nam giới đã không còn là đàn ông nữa rồi". Tuy nhiên, những người thành thị có tư tưởng phóng khoáng hơn cho rằng các cô gái hiện đại dám khác biệt là những người tiên phong.

Dù vào thời đại nào thì những người "phi giới tính" cũng đều rất chú trọng vẻ bề ngoài của mình, thể hiện qua lớp trang điểm tỉ mỉ và chiếc khăn tay tẩm nước hoa. Có vẻ như, những người "phi giới tính" dành nhiều thời gian làm đẹp cho chính bản thân hơn cả phụ nữ. Gần đây hơn, thuật ngữ "trai ăn cỏ" ("soshoku danshi") được dùng để mô tả những người đàn ông trẻ tuổi không có xu hướng bạo lực, luôn tỉ mỉ về diện mạo và đối xử với phụ nữ như bạn bè chứ không phải đối tượng tình dục.

PHƯƠNG PHƯƠNG (Theo CNN)