Hé lộ thủ đoạn tinh vi trong vụ chôn lấp 1.600 tấn chất thải công nghiệp trái phép ở Hà Nội

Theo thông tin từ báo Tiền phong, ngày 27/6, Công an TP Hà Nội cho biết, qua quá trình thực hiện tổng rà soát, trao đổi thông tin nghiệp vụ với Cục Cảnh sát môi trường (Bộ Công an), Phòng Cảnh sát kinh tế (Công an TP Hà Nội) phát hiện cơ sở sản xuất, tái chế kim loại chì tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội có dấu hiệu gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng (đổ, chôn, lấp chất thải phát sinh trong sản xuất ra môi trường).

Cụ thể, ngày 12/6, Cơ quan CSĐT (Phòng Cảnh sát kinh tế) chủ trì, phối hợp với Phòng 2, Cục Cảnh sát môi trường và các đơn vị liên quan gồm: Công an xã Phù Lỗ, UBND xã Phù Lỗ, Viện Hàn lâm khoa học và công nghệ môi trường Việt Nam, tiến hành kiểm tra công tác chấp hành pháp luật bảo vệ môi trường của cơ sở nêu trên.

Cơ quan CSĐT đã tiến hành triệu tập, ghi lời khai nhiều đối tượng liên quan đến hoạt động sản xuất và đổ chất thải phát sinh trái phép ra môi trường; khám xét khẩn cấp 9 địa điểm, trong đó phối hợp Phòng 2, Cục Cảnh sát môi trường và Công an tỉnh Hưng Yên khám xét mở rộng 2 địa điểm tại xã Lạc Đạo, huyện Văn Lâm, tỉnh Hưng Yên, thu giữ nhiều tài liệu, điện thoại di động, máy tính cá nhân…

Cơ quan điều tra xác định, cơ sở tái chế kim loại trên hoạt động từ tháng 7/2024, không được các cơ quan chức năng cấp phép theo quy định, diện tích nhà xưởng khoảng 6.000m2. Quá trình hoạt động, cơ sở có phát sinh các loại chất thải xỉ, bùn thải... được tập kết trong khu vực xưởng sản xuất. Sau đó, toàn bộ chất thải trên đã được các đối tượng liên quan tự ý chôn, lấp tại các khu vực trũng ngay phía trước và phía sau xưởng trái quy định.

Theo Công an TP Hà Nội, toàn bộ khu xưởng sản xuất và các điểm chôn lấp chất thải có nguồn gốc đất là đất nông nghiệp do đối tượng Nguyễn Phương Hưng (tức Hưng "beo", SN 1969, trú tại Phù Lỗ, Sóc Sơn, Hà Nội) quản lý.

Sau quá trình điều tra, tiến hành khám nghiệm hiện trường đến nay xác định các đối tượng đã chôn lấp 1.623 tấn chất thải (xỉ chì thải) ra môi trường. Đây được xác định là chất thải công nghiệp gây nguy hại lâu dài tới môi trường và sức khỏe con người nếu không được xử lý đúng cách.

Thủ đoạn tinh vi

Báo Lao động cho biết, theo tài liệu điều tra, toàn bộ khu xưởng sản xuất và các điểm chôn lấp chất thải có nguồn gốc đất là đất nông nghiệp do đối tượng Nguyễn Phương Hưng (SN 1969, HKTT tại Phù Lỗ, Sóc Sơn, Hà Nội) quản lý.

Từ tháng 5/2019, Vũ Xuân Đồng (SN1987, HKTT tại xã Tân Phong, Bình Xuyên, tỉnh Vĩnh Phúc) được Hưng giao quản lý việc thuê nhà xưởng với tổng diện tích khoảng 15.000m2 gồm 6 xưởng, trong đó có xưởng tái chế kim loại trái phép nêu trên.

Từ tháng 7/2024 đến nay, nhóm đối tượng người Trung Quốc là A Thao (đã về nước từ tháng 12/2024), sau đó từ tháng 1/2025 đến nay là nhóm đối tượng A Mao (Mao Xin Song) cầm đầu, đã thoả thuận với Vũ Xuân Đồng thuê xưởng để lắp đặt dây chuyền sản xuất trái phép kim loại (thép, chì).

Vũ Xuân Đồng là thông dịch viên kiêm người quản lý xưởng sản xuất, tìm mua nguyên liệu đầu vào và được trả lương 35 triệu đồng/thang. Đồng đã thuê khoảng 40 công nhân phối hợp cùng nhóm kỹ sư người Trung Quốc để vận hành máy móc.

Qua điều tra, từ tháng 7/2024 đến tháng 12/2024, xưởng tái chế kim loại do đối tượng A Thao quản lý, đã sản xuất được khoảng 500 tấn kim loại, phát sinh 1.000 tấn chất thải.

Khi chất thải chì đã đầy xưởng, Đồng chỉ đạo công nhân múc chất thải đổ vào khu vực trũng phía sau xưởng rộng khoảng 4.000m2. Sau khi đổ đầy khu đất, các đối tượng tiến hành đổ bê tông dầy 20 - 25 cm phủ kín lên trên.

Giữa tháng 12/2024, A Thao về nước, ngừng hoạt động tái chế và để lại toàn bộ dây chuyền lò nung cho Nguyễn Phương Hưng. Ngay sau đó, Mao Xin Song (tức A Mao) sang Việt Nam gặp Đồng thỏa thuận để thuê xưởng và dây chuyền máy móc trên để tinh luyện chì.

Đến khoảng tháng 3/2025, khi lượng phế thải chì phát sinh lớn không có chỗ chứa, Đồng liên hệ với Nguyễn Phương Hoan (SN 1989, trú tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội, là con trai Nguyễn Phương Hưng) để tìm người vận chuyển, đổ chất thải.

Hoan đã liên hệ người thu gom, vận chuyển cho Đồng với giá 1 triệu đồng/xe (loại xe 4 tấn). Đồng là người trực tiếp trả tiền đổ thải cho Hoan, trả tiền bằng hình thức chuyển khoản.

Đồng thống nhất với A Mao chi phí xử lý chất thải chì với giá 90 tệ/1 tấn (tương đương 320 nghìn đồng). Toàn bộ số chất thải phát sinh từ xưởng sản xuất chì được đổ vào khu vực trũng và ao nước phía trước nhà xưởng, có diện tích khoảng 1.000m2. Sau khi đổ thải xong Đồng thuê người đổ đất lấp lên trên để che giấu việc kiểm tra của cơ quan chức năng.

Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an TP Hà Nội đã ra Quyết định khởi tố vụ án hình sự “Gây ô nhiễm môi trường xảy ra tại xã Phù Lỗ, huyện Sóc Sơn, TP Hà Nội”.

Đến ngày 26/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra đã ra Quyết định khởi tố bị can đối với Vũ Xuân Đồng, Mao Xin Song, Nguyễn Phương Hoan, Nguyễn Phương Hưng về tội “Gây ô nhiễm môi trường”.

Hiện Công an TP Hà Nội đang tiếp tục mở rộng điều tra vụ án, xử lý nghiêm các đối tượng theo quy định pháp luật.