Hạt vải chữa bệnh gì?

Theo thông tin trên báo Sức Khỏe & Đời Sống, hạt vải là vị thuốc được sử dụng trong dân gian và Đông y từ rất lâu đời. Tác dụng chữa bệnh của loại hạt này được ghi chép đầu tiên trong cuốn sách “Bản thảo diễn nghĩa” của danh y Khấu Tông Thích từ năm 1116.

Trong Đông y, hạt vải có tên là lệ chi hạch (còn gọi lệ nhân, đại lệ hạch…). Ở trong sách thuốc Đông y, hạt vải được xếp vào loại Thuốc lý khí (lý = chỉnh lý, lý khí = chữa trị các chứng bệnh liên quan tới chức năng của khí).

Người ta thường dùng hạt vải phơi khô, tán nhỏ để sử dụng dần. Loại hạt này được kết hợp cùng nhiều vị thuốc khác như hương phụ (củ gấu), trần bì (vỏ quít chín để lâu ngày), thanh bì (vỏ quít xanh), mộc hương, chỉ thực, ô dược...

Theo Đông y, hạt vải có vị cam sáp (ngọt chát), không độc, tính ôn (ấm); quy kinh vào 3 kinh can, vị và thận. Loại hạt này có tác dụng hành khí tán kết, tán hàn chỉ thống.

Hạt vải là một vị thuốc được sử dụng trong dân gian và Đông y từ rất lâu đời. Ảnh minh họa

Trong Đông y cổ truyền, hạt vải chủ yếu dùng để chữa “sán khí thống” (thoát vị, đau) do hàn ngưng khí trệ, tinh hoàn sưng đau, đau dạ dày thể can vị bất hòa, thống kinh và sản hậu đau bụng do can uất khí trệ, huyết ứ.

Kết quả nghiên cứu về hóa học và dược lý phát hiện thêm một số tác dụng mới của hạt vải. Theo đó, thuốc chế từ hạt vải có tác dụng ức chế rõ ràng đối với kháng nguyên bề mặt của virus viêm gan B, ngoài ra còn có tác dụng phòng ngừa hình thành sỏi mật, có thể chữa trị một số thể bệnh đau dạ dày.

Đặc biệt, theo kết quả nghiên cứu trên động vật thí nghiệm, tiêm hoạt chất chiết từ hạt vải cho chuột nhắt mang lại tác dụng giảm đường huyết, giúp lượng glycogen ở gan giảm rõ ràng.

Kết quả nghiên cứu lâm sàng đã chứng thực rằng, hạt vải có tác dụng cải thiện quá trình chuyển hóa đường, có thể phòng trị đái tháo đường, đồng thời phòng ngừa các biến chứng thận ở những người bị đái tháo đường. Cơ chế tác động đối với đường huyết của loại hạt này tương tự như tác dụng của biguanide.

VietNamNet dẫn thông tin từ bác sĩ Hoàng Sầm - Viện trưởng Viện Y học Bản địa Việt Nam, cho hay hạt vải sau ăn có thể rửa sạch, thái mỏng và tẩm nước muối sao hoặc là đốt tồn tính, đồ chín rồi phơi hoặc là sấy khô dùng dần.

Loại hạt này chứa saponin, tanine và a-glycin. Theo kinh nghiệm của bác sĩ Sầm, hạt vải được sử dụng trong các bài thuốc sau: 

- Trị đau do khí huyết: Sửu dụng hạt vải đốt tồn tính khoảng 20g, hương phụ 40g tán bột, mỗi lần uống 8g với nước muối và rượu.

-Trị cảm phong răng đau nhức: Lấy một quả vải to bổ ra và cho muối vào đầy vỏ, sau đó sấy khô, tán bột, rồi bôi vào vùng răng đau.

-Trị sưng đau tinh hoàn: Chuẩn bị hạt vải, hạt quýt, tiểu hồi, thanh bì với lượng bằng nhau, đem sao vàng và tán bột uống. Mỗi ngày có thể uống 3 lần với nước hoặc là pha rượu.

- Trị đau ngực bụng, đau dạ dày lâu ngày: Chuẩn bị hạt vải khoảng 4g, mộc hương 3,2g, tán bột rồi dùng 4g mỗi lần, pha với nước uống. 

Lưu ý, người dân nên tham khảo ý kiến bác sĩ khi dùng hạt vải, không nên tự chế bài thuốc từ loại hạt này. Các vị thuốc cần có liều lượng đúng và cách sử dụng theo từng người.