Hà Tĩnh: Vụ án đòi bò và hy hữu phương án giám định AND

Nuôi thả 9 con bò ở khu vực Đá Dóc, sau khi lùa bò về, ông H. thấy thiếu mất 3 con. Thời gian sau đó, phát hiện trong đàn bò của ông C. có nhiều điểm tương đồng với 3 con đã mất của mình, ông H. đòi lại nhưng bất thành. Để phân định thắng thua, hai bên đã giám định ADN cho bò để tìm huyết thống.

Mất bò, làm đơn khởi kiện ra tòa

Một vụ án "tranh chấp quyền sở hữu tài sản" kỳ lạ, hi hữu trong lịch sử tố tụng tại Hà Tĩnh vừa được TAND huyện Thạch Hà mở phiên xét xử sơ thẩm. Nguyên đơn là ông Dương Đình H. (SN 1977, trú thôn Kim Sơn, xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh). Bị đơn là ông Hồ Sỹ Ch.(SN 1951, trú thôn Đồng Sơn, xã Thạch Xuân, huyện Thạch Hà, tỉnh Hà Tĩnh).

Theo bản án, gia đình ông H. có tất cả 9 con bò, được nuôi thả ở khu vực Đá Dóc (thôn Xuân Sơn, xã Lưu Vĩnh Sơn, huyện Thạch Hà). Chiều tối 7/5/2020, sau khi lùa bò về, ông H. thấy thiếu mất 3 con (2 bò cái và 1 con bê/con me). Thời điểm bị mất, một con bò đã mang thai gần 9 tháng.

Đến ngày 12/5/2020, con trai ông H. tìm thấy 3 con trong số đàn bò của ông C. có nhiều điểm tương đồng với những con bò gia đình mình đã mất nên gọi điện báo cho gia đình. Quá trình hòa giải sau đó không thành, ông H. làm đơn khởi kiện lên TAND huyện Thạch Hà, buộc ông C. trả lại 4 con bò gồm: 2 con bò cái, 1 me đực và 1 me cái (được sinh ra trong thời gian ông C. nuôi giữ, khoảng đầu tháng 6/2020). Tổng giá trị 4 con vật được định giá gần 39,9 triệu đồng.

Tại phiên xét xử sơ thẩm, ông H. trình bày đặc điểm nhận dạng lỗ tai bên phải của 1 trong 2 con bò cái có bấm một lỗ tròn và cắt thẳng xuống theo chiều tai dài 4-5cm. Vết tích này do ông H. dùng ghim sách vở gắn với ống kim loại bấm để đánh dấu. Điều này hoàn toàn trùng khớp với đặc điểm của con bò bên phía gia đình ông C. đang nuôi giữ.

Phản pháo lại, ông C. cho hay, do con trai ông lấy dao lam cạo sạch ổ giòi trên tai khiến bò quật mạnh, bị vấp lưỡi lam dẫn đến rách tai. Song, qua đối chiếu với các biên bản và tham vấn cơ quan chuyên môn về thú y cho thấy, cơ chế hình thành lỗ tròn do chủ động bấm lỗ và cắt tai. Đặc điểm này hoàn toàn trùng khớp với lời khai của ông H..

ADN không biết nói dối

Phương án giám định ADN để xác định huyết thống cho bò được hai bên thống nhất triển khai. Để xác định "chính chủ" của đàn bò, cơ quan chức năng đã tiến hành lấy mẫu từ bò cái được ông C. nuôi giữ (ký hiệu M1) và con me của nhà ông H. (ký hiệu M2) để giám định.

Theo chủ tọa phiên tòa, kết luận số 17 ngày 16/7/2020 của Phòng thí nghiệm trọng điểm công nghệ tế bào động vật thuộc viện Chăn nuôi (bộ NN&PTNT Việt Nam) đã khẳng định: Mẫu bò M1 có quan hệ huyết thống mẹ con với mẫu bò M2 với xác suất hơn 99%. Kết thúc phiên sơ thẩm, HĐXX TAND huyện Thạch Hà công nhận con bò thuộc quyền sở hữu hợp pháp của ông H., buộc bị đơn phải trả lại tài sản cho ông H..

Trường hợp bị đơn làm mất hoặc gây thiệt hại đối với 1 trong 4 vật nuôi, phải đền bù bằng tiền trị giá tương ứng với mỗi con bị mất. Nguyên đơn có nghĩa vụ trả cho bị đơn hơn 2,4 triệu đồng tiền công chăn dắt. Ngược lại, ông C. đưa cho ông H. 7,5 triệu đồng chi phí giám định. Ngay sau khi Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân huyện Thạch Hà tuyên thắng cuộc, ông Nguyên đơn Dương Đình H. vô cùng vui mừng.

Nhiều người dân tham dự phiên tòa phía dưới cũng chạy đến bắt, chia vui với ông H. Vậy là từ nay, 4 con bò "bị lạc" của gia đình ông đã được về với chủ nhân. Gia đình ông đã tìm được vật nuôi, không mất đi khối tài sản có giá trị đối với gia đình nông dân như ông.

Nhưng trái ngược với niềm vui thắng kiện của ông H, phía bên bị đơn là ông Hồ Sỹ Ch. lại buồn bã, không nói câu nào khi thua kiện. Bò mất, tiền án phí mất, ông Ch. lầm lũi, không nói câu nào đi 1 mạch ra khỏi phòng xử án. N.H

Ngân Hà

Bài viết đăng trên ấn phẩm báo in Đời sống & Pháp luật số 140