Giải mã sức hút của ngành học "đắt xắt ra miếng": Học phí gần 300 triệu toàn khóa, tỷ lệ chọi khốc liệt

Những năm gần đây, nhóm ngành Khoa học Máy tính, Kỹ thuật máy tính, Trí tuệ nhân tạo và Công nghệ thông tin đã liên tục thống trị bảng xếp hạng điểm chuẩn, xác lập một vị thế mới trong bản đồ tuyển sinh đại học. Sức nóng của các ngành này đã vượt qua cả những lĩnh vực từng được xem là "đỉnh" như Y Dược, Sư phạm hay Ngân hàng, thu hút sự quan tâm đặc biệt của những thí sinh xuất sắc nhất.

Sự trỗi dậy mạnh mẽ này bắt nguồn từ chính sự phát triển vượt bậc của lĩnh vực công nghệ. Nếu trong giai đoạn hình thành, Khoa học Máy tính chủ yếu xoay quanh các nền tảng cốt lõi như thuật toán, cấu trúc dữ liệu với các ngôn ngữ lập trình truyền thống như C, C++, Java trên hệ thống cục bộ, thì ngày nay, lĩnh vực này đã mở rộng ra một không gian vô tận.

Sinh viên không chỉ học lập trình mà còn được tiếp cận sâu với trí tuệ nhân tạo (AI), học máy (machine learning), điện toán đám mây, an ninh mạng, và dữ liệu lớn. Các ngôn ngữ hiện đại như Python, R, Go cùng những nền tảng công nghệ tiên tiến như blockchain, AI, và ứng dụng đa nền tảng đã trở thành một phần không thể thiếu trong chương trình đào tạo, đáp ứng chính xác nhu cầu nhân lực toàn cầu.

Sức hút kỷ lục và cuộc cạnh tranh khốc liệt

Minh chứng rõ nét nhất cho sức hút của ngành Khoa học Máy tính đến từ cuộc đua điểm chuẩn và tỷ lệ cạnh tranh tại các trường đại học hàng đầu như Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Bách khoa TP.HCM, Đại học Khoa học Tự nhiên TP.HCM hay Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội). Mức độ cạnh tranh khốc liệt đến mức đã có năm, hai thí sinh đồng thủ khoa toàn quốc khối A00 với 29,35 điểm vẫn không thể trúng tuyển vào ngành Khoa học Máy tính của Đại học Bách khoa Hà Nội.

Câu chuyện tuyển sinh tại Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia TP.HCM) năm nay càng cho thấy sức nóng chưa từng có. PGS.TS Nguyễn Văn Vũ, Phó trưởng khoa Công nghệ thông tin, cho biết nhà trường nhận được hơn 100 hồ sơ đăng ký tuyển thẳng từ các học sinh đạt giải quốc gia và quốc tế vào chương trình tiên tiến ngành Khoa học Máy tính, trong khi chỉ tiêu cho phương thức này chỉ khoảng 15 suất.

"Năm nay, số lượng đăng ký tuyển thẳng ở chương trình này có lẽ là nhiều nhất từ trước đến nay. Trong khi tổng chỉ tiêu cho tất cả phương thức xét tuyển chỉ có 90," ông Vũ chia sẻ trên VnExpress.

Trong số các thí sinh xuất sắc, có hai học sinh đạt giải quốc tế là Lê Kiến Thành (Huy chương Vàng Olympic Tin học) và Lê Phan Đức Mân (Huy chương Bạc Olympic Toán học) đã xác nhận đặt nguyện vọng 1 vào trường. Cả hai em sẽ được trao học bổng 100% học phí toàn khóa, trị giá khoảng 300 triệu đồng. Với số lượng hồ sơ quá lớn, ông Vũ nhìn nhận rằng ngay cả các học sinh đạt giải Ba quốc gia cũng gần như không có cơ hội trúng tuyển bằng phương thức này.

Dù có mức học phí cao nhất trường (67 triệu đồng/năm), chương trình tiên tiến ngành Khoa học Máy tính vẫn có sức hút cực lớn nhờ chất lượng đào tạo vượt trội. Sinh viên được học hoàn toàn bằng tiếng Anh với đội ngũ giảng viên trình độ tiến sĩ trở lên, từng tu nghiệp ở nước ngoài. "Các môn học sẽ được mở rộng, đào sâu, tiếp cận với xu hướng quốc tế nhiều hơn so với hệ đại trà," ông Vũ cho hay. Nhờ nền tảng vững chắc, khoảng 10% sinh viên tốt nghiệp ngành này có cơ hội du học bậc thạc sĩ, tiến sĩ tại các trường hàng đầu thế giới ngay trong năm đầu tiên sau khi ra trường.

Dự báo điểm chuẩn năm 2025 có thể "hạ nhiệt"?

Trong bối cảnh cuộc đua vào các ngành "hot" ngày càng căng thẳng, những dự báo về điểm chuẩn năm 2025 đang thu hút sự quan tâm lớn. Trao đổi trên báo VietNamnet, TS Nguyễn Thanh Bình, Trưởng Phòng Công tác sinh viên và Truyền thông của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên (Đại học Quốc gia Hà Nội), đã đưa ra những nhận định ban đầu.

Theo ông Bình, phổ điểm thi tốt nghiệp THPT các môn liên quan năm nay có xu hướng giảm nhẹ, và điều này có thể tác động đến điểm chuẩn một số ngành của trường. Cụ thể, ông phân tích: “Kết quả phổ điểm môn Toán năm 2025 giảm hơn so với năm 2024. Ngoài ra, ở một số tổ hợp, môn Tiếng Anh cũng là môn có kết quả phân hóa tốt và điểm thấp hơn so với mọi năm. Do vậy, dự đoán điểm chuẩn vào một số ngành của Trường ĐH Khoa học Tự nhiên năm 2025 có thể giảm một chút so năm ngoái”.

TS Nguyễn Thanh Bình dự báo, một số ngành có thể giảm khoảng 2 điểm, tuy nhiên, mức giảm phổ biến được nhận định sẽ nhẹ nhàng hơn, dao động từ 0,5 điểm so với năm trước.

Song, ông cũng nhấn mạnh rằng sự biến động của điểm chuẩn trên thực tế còn phụ thuộc rất nhiều vào số lượng thí sinh đăng ký vào từng ngành cụ thể. Đối với những ngành đang có nhu cầu xã hội cao, nhận được sự quan tâm lớn từ doanh nghiệp hoặc nằm trong nhóm được nhà nước ưu tiên phát triển, điểm chuẩn hoàn toàn có thể giữ ở mức gần tương đương năm ngoái do sức cạnh tranh vẫn rất lớn.