Thông tin trên báo Tuổi trẻ, ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) cho biết, EVN đang báo cáo Bộ Công Thương để sớm triển khai các cơ chế giá điện hai thành phần nhằm có thể thực hiện thí điểm sớm trong năm nay, từ đó có thể triển khai diện rộng trong năm 2025 và các năm tiếp theo.
“Đây là cách chúng ta tạo ra sân chơi minh bạch hơn, công bằng hơn và hiệu quả hơn cho tất cả các bên, kể cả phía nhà máy điện, nguồn điện cũng như doanh nghiệp sử dụng điện và người dân, để tiến tới thị trường điện trong thời gian tới”, ông Lâm nói.
Ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN). Ảnh: VNN
Việc xây dựng biểu giá điện hai thành phần thay cho cơ cấu biểu giá hiện nay cũng là nhiệm vụ được Chính phủ giao cho Bộ Công Thương thực hiện, nhằm tiến tới việc hoàn thiện và vận hành thị trường điện cạnh tranh.
Giải thích về giá điện hai thành phần, ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia pháp chế, nói giá điện này sẽ gồm giá công suất và giá điện năng.
“Nôm na khá giống với giá cước điện thoại cố định. Tức là người dùng phải chi trả một số tiền cố định gọi là tiền thuê bao hằng tháng, dù không nghe gọi gì, gọi là giá công suất. Phần thứ hai được tính trên lượng điện năng tiêu thụ, gọi là giá điện năng”, ông Đức giải thích.
Theo ông Đức, đây không phải là đề xuất mới khi năm 2013 Chính phủ đã yêu cầu nghiên cứu, áp dụng cơ chế này, giao cho Bộ Công Thương xây dựng.
Vì vậy, có thể tính toán đến việc áp dụng cơ chế giá điện này cho đối tượng hộ sinh hoạt, nhưng cần thực hiện theo cơ chế thí điểm đối với khách hàng mới ở một vài nơi trong một khoảng thời gian để ghi nhận ý kiến từ khách hàng.
Ông Đức cũng đồng tình cho rằng cơ chế này tạo sự công bằng hơn. Bởi việc tính giá điện hai thành phần sẽ phản ánh chính xác chi phí mà ngành điện phải bỏ ra để phục vụ mỗi khách hàng.
Vị chuyên gia pháp chế cũng so sánh với những trường hợp sử dụng công suất như nhau, nhưng chi phí phải thanh toán có thể được tính khác nhau.
Ví dụ với một nhà máy hoạt động liên tục 24/24 giờ, có lượng điện năng tiêu thụ ổn định. Trong khi đó với một nhà hàng, lượng điện tiêu thụ mạnh vào buổi trưa và buổi tối.
Mặc dù sản lượng điện hai đối tượng này là như nhau, nhưng chi phí tiền điện sẽ khác nhau nếu áp dụng theo cơ chế giá điện hai thành phần.
Lý do là bởi chi phí để phục vụ tiêu thụ điện năng cho đối tượng nhà hàng có thể nhiều hơn do tiêu dùng điện vào giờ cao điểm.
Theo báo VnExpress, chuyên gia Nguyễn Tiến Thỏa cho biết nhiều nước đã áp dụng giá điện hai thành phần, chủ yếu cho khách hàng sản xuất kinh doanh, có nơi áp dụng cho điện sinh hoạt. "Như Thái Lan, Trung Quốc, khi người ta điều chỉnh giá điện, hầu như khách hàng họ không kêu bởi chi phí cố định giữ nguyên và minh bạch", ông nói.
V.A (T/h)