Dự thảo Luật BHXH sửa đổi: Nhiều hiệp hội doanh nghiệp kiến nghị giảm mức đóng bảo hiểm

Tờ VnExpress thông tin, trong văn bản góp ý dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) sửa đổi, 13 hiệp hội gồm: Hiệp hội Dệt may Việt Nam (VITAS), Hội Lương thực Thực phẩm TP.HCM, Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản (VASEP), Hiệp hội Sữa (VDA), Hiệp hội Da giày - Túi xách (LEFASO), Hiệp hội Bia – Rượu – Nước giải khát (VBA), Hiệp hội Thực phẩm Minh Bạch (AFT), Hiệp hội các Doanh nghiệp Mỹ tại Việt Nam (AmCham), Hiệp hội Gỗ và lâm sản VFA), Hiệp hội Chè (VITAS), Hiệp hội Nhựa (VPAS), Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM), Hội Mỹ nghệ và Chế biến Gỗ TP HCM, đã đánh giá tỷ lệ đóng BHXH tại Việt Nam rất cao.

Các hiệp hội doanh nghiệp phân tích, dự thảo sửa đổi giữ nguyên tổng mức đóng bắt buộc theo như luật hiện hành vào các Quỹ Bảo hiểm xã hội (gồm 22% vào Quỹ Hưu trí tử tuất; 3% vào Quỹ Ốm đau thai sản và 0,5% vào Quỹ Tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp); Quỹ Bảo hiểm Y tế 4,5%, Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp 2%.

Nhiều doanh nghiệp đồng lòng kiến nghị giảm mức đóng BHXH. Ảnh minh họa.

Như vậy, lao động đóng góp 10,5% tiền lương tháng bình quân làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), chủ sử dụng đóng 21,5%, tổng cộng 32%.

Các hiệp hội tính toán với tỷ lệ đóng như trên và lương tối thiểu vùng điều chỉnh hàng năm, tổng mức đóng vào Quỹ BHXH năm 2022 đã cao gấp 10 lần so với năm 2007. So với khu vực và thế giới, mức đóng BHXH của chủ sử dụng lao động tại Việt Nam cũng cao hơn rất nhiều. Ví dụ, Malaysia là 16,5%, Ấn Độ 15,25%, Indonesia 10,26%, Thái Lan 5%, Bangladesh 0%.

"Hầu hết các nước này đều đóng BHXH trên nền đóng giống Việt Nam. Tại Thái Lan, nguồn quỹ BHXH cũng có sự đóng góp thêm từ Chính phủ", văn bản đóng góp ý kiến nhấn mạnh.

Trên cơ sở đó, các hiệp hội kiến nghị giảm các khoản đóng BHXH xuống cụ thể: 

Với Quỹ BHXH, các hiệp hội đề nghị giảm mức đóng xuống 20%, trong đó lao động 5% và chủ sử dụng 15% so với mức 25,5% như hiện hành. Với đề xuất trên, tổng tiền lương trích đóng vào các quỹ thành phần gồm Hưu trí tử tuất là 16%, Quỹ Ốm đau thai sản 3% và Tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp 0,5%.

Đây là mức đóng của năm 2009 khi Luật BHXH 2006 còn hiệu lực. Luật thời điểm đó quy định từ năm 2010 trở đi, cứ hai năm một lần, lao động đóng thêm 1% mức tiền lương, tiền công vào Quỹ Hưu trí tử tuất cho đến khi đạt tỷ lệ 8% và chủ sử dụng đạt 14%.

Với Quỹ Bảo hiểm y tế (BHYT), luật hiện hành quy định lao động trích đóng 1,5% tiền lương và chủ sử dụng 3%, tổng cộng 4,5% tiền lương bình quân làm căn cứ đóng BHXH. Các đơn vị trên muốn giảm mức đóng xuống còn 3%, gồm lao động 1% và chủ sử dụng 2%.

Với Quỹ Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), liên hiệp hội đề xuất giảm mức đóng của chủ sử dụng lao động xuống 0,5% và người lao động còn 0,5% thay vì mỗi bên đóng góp 1% như hiện hành. Cơ quan soạn thảo đồng thời nghiên cứu lộ trình giảm tiếp cho phù hợp thực tế.

Hiệp hội cho rằng quỹ kết dư khá nhiều, hơn 59.000 tỷ đồng tới cuối năm 2022. Mục đích của chính sách bảo hiểm thất nghiệp là giá đỡ cho lao động khi mất việc, đảm bảo an sinh nên khi kết dư lớn thì cần giảm mức đóng, điều chỉnh quỹ cho phù hợp.

Theo đề xuất của các hiệp hội thì mức đóng BHXH, BHYT, BHTN giảm xuống còn 24% so với 32% như hiện nay.

Từ những bất cập trên, các hiệp hội đề xuất: trong trường hợp người lao động đủ tuổi nghỉ hưu sớm theo quy định và có thời gian đóng BHXH trên 20 năm, được quyền về hưu, mỗi năm về hưu sớm sẽ bị trừ đi một tháng lương hoặc cao nhất bị trừ không quá 1% tương ứng với 1 năm như Luật BHXH 2006. Với người lao động đủ tuổi nghỉ hưu sớm theo quy định và có thời gian đóng Bảo hiểm Xã hội đủ 30 năm đối với nữ và 32 năm đối với nam sẽ được về hưu ngay và hưởng hưu tối đa là 75%.

Thông qua việc đóng góp ý kiến cho Dự thảo luật BHXH sửa đổi, các hiệp hội mong muốn các bộ, ngành, cơ quan xem xét, cân nhắc điều chỉnh và bổ sung mới để Luật BHXHsửa đổi được ban hành không chỉ phù hợp với thực tế của Việt Nam mà còn tạo động lực thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và đảm bảo an sinh xã hội cho người lao động.

Nước ta cần xem xét tổng thể việc quản lý một cách hiệu quả Quỹ BHXH cũng như cách tính trượt giá nói riêng để giảm tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội nhưng vẫn đảm bảo lương hưu thực tế của người lao động, đáp ứng được nhu cầu chi tiêu cho cuộc sống.

Ngoài ra, các hiệp hội cũng đề xuất quy định nền đóng bảo hiểm xã hội và mức hưởng các chế độ căn cứ theo lương tối thiểu vùng, theo VietNamnet.

Bảo An (T/h)