Tôm là một trong những loại hải sản được yêu thích nhất trong bữa cơm của gia đình Việt nhờ hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao. Tuy nhiên, giữa vô vàn lựa chọn tại chợ, không phải con tôm nào cũng đảm bảo chất lượng. Việc lựa chọn sai lầm không chỉ khiến món ăn mất ngon mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe. Dưới đây là 5 loại tôm mà các bà nội trợ thông thái nên “quay lưng” dù giá có rẻ đến mấy.
Đây là dấu hiệu rõ ràng nhất của tôm đã chết lâu và bắt đầu quá trình phân hủy. Ở những con tôm tươi, phần đầu và thân phải dính chặt vào nhau một cách tự nhiên. Khi vi khuẩn bắt đầu sinh sôi, các enzyme trong tôm sẽ phá vỡ các mô liên kết, khiến phần đầu dễ dàng tách rời khỏi thân.
Nhiều người bán hàng thường cố gắng che đậy bằng cách nói rằng đây là tôm "ngộp" mới chết. Tuy nhiên, việc tiêu thụ loại tôm này không chỉ làm giảm hương vị món ăn mà còn có thể gây ra các vấn đề về tiêu hóa như đau bụng, tiêu chảy do sự hiện diện của vi khuẩn và các độc tố do chúng sinh ra. Khi mua, hãy cầm con tôm lên và lắc nhẹ, nếu cảm thấy phần nối giữa đầu và thân lỏng lẻo, tốt nhất bạn không nên lựa chọn.
Tôm là một trong những loại hải sản được yêu thích nhất trong bữa cơm của gia đình Việt nhờ hương vị thơm ngon và giá trị dinh dưỡng cao.
Màu sắc là một chỉ báo quan trọng về độ tươi ngon của tôm. Tôm tươi thường có màu xám xanh tự nhiên (đối với tôm thẻ, tôm sú) hoặc hồng nhạt, vỏ bóng và trong. Khi thấy tôm có những dấu hiệu màu sắc sau, bạn nên cảnh giác:
Trắng bệch: Đây có thể là tôm đã được để đông lạnh quá lâu, mất hết chất dinh dưỡng và độ ẩm tự nhiên.
Thâm đen: Đặc biệt là ở phần đầu và chân, màu đen là dấu hiệu của quá trình oxy hóa và phân hủy mạnh mẽ. Polyphenol oxidase, một loại enzyme trong tôm, sẽ tạo ra sắc tố melanin khi tôm chết và tiếp xúc với không khí, gây ra hiện tượng này.
Ngả vàng: Vỏ tôm ngả sang màu vàng hoặc có những đốm màu lạ thường là dấu hiệu của tôm đã ươn, hỏng.
Những con tôm này không chỉ có thịt bở, không còn độ ngọt mà còn tiềm ẩn nguy cơ chứa vi khuẩn gây hại.
Một trong những cách đơn giản nhất để kiểm tra độ tươi của hải sản là dùng khứu giác. Tôm tươi chỉ có mùi tanh nhẹ đặc trưng của sông nước hoặc mùi biển. Nếu bạn ngửi thấy bất kỳ mùi nào khác thường, đó là một lời cảnh báo:
Mùi hôi, tanh nồng: Đây là dấu hiệu rõ ràng của tôm đã ươn. Vi khuẩn đã bắt đầu phân hủy protein trong thịt tôm, tạo ra các hợp chất có mùi khó chịu.
Mùi khai (giống mùi amoniac): Khi tôm bị hỏng nặng, quá trình phân hủy sẽ tạo ra amoniac. Việc ăn phải loại tôm này có thể dẫn đến ngộ độc thực phẩm.
Mùi hóa chất: Một số gian thương có thể sử dụng ure hoặc các hóa chất bảo quản khác để giữ cho tôm nhìn có vẻ tươi lâu hơn. Nếu ngửi thấy mùi lạ, hắc, không tự nhiên, tuyệt đối không nên mua.
Việc lựa chọn sai lầm không chỉ khiến món ăn mất ngon mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ cho sức khỏe.
Vì lợi nhuận, một số người bán hàng đã không ngần ngại bơm các loại tạp chất như agar (rau câu), tinh bột biến tính hoặc thậm chí là hóa chất vào tôm để tăng trọng lượng. Loại tôm này cực kỳ nguy hại cho sức khỏe. Dấu hiệu nhận biết bao gồm:
Thân tôm căng tròn bất thường: Tôm trông mập mạp, căng cứng, đặc biệt là ở phần lưng.
Các đốt khớp trên vỏ giãn ra: Các khớp nối giữa các đốt vỏ tôm bị phồng lên, gần như tách rời nhau.
Đuôi xòe rộng: Tôm bị bơm tạp chất thường có phần đuôi xòe ra thiếu tự nhiên.
Cảm giác khi chạm vào: Khi ấn tay vào, tôm có cảm giác cứng, không có độ đàn hồi tự nhiên như tôm tươi.
Khi nấu, loại tôm này sẽ ra rất nhiều nước, thịt teo lại, ăn rất bở và nhạt, đồng thời bạn có thể đưa vào cơ thể những chất không rõ nguồn gốc.
Tôm đông lạnh là một lựa chọn tiện lợi, nhưng cần phải lựa chọn cẩn thận. Hãy tránh xa các loại tôm đông lạnh có đặc điểm sau:
Không có bao bì, nhãn mác: Sản phẩm không rõ nguồn gốc, ngày sản xuất và hạn sử dụng sẽ không đảm bảo về quy trình cấp đông và an toàn vệ sinh.
Thân tôm thẳng đơ: Tôm còn sống khi được cấp đông nhanh thường giữ được dáng hơi cong tự nhiên. Những con tôm có thân thẳng tắp thường là tôm đã chết trước khi được đem đi đông lạnh, chất lượng thịt sẽ kém hơn rất nhiều.
Lớp tuyết dày đặc bất thường: Lớp tuyết dày có thể cho thấy tôm đã bị đông đi đông lại nhiều lần, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng thịt.
Việc lựa chọn thực phẩm tươi ngon, an toàn là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe cho cả gia đình. Đối với tôm, một chút quan sát và kiểm tra kỹ lưỡng sẽ giúp các bà nội trợ tránh được những sản phẩm kém chất lượng, dù chúng có được bày bán với mức giá hấp dẫn đến đâu. Đừng vì ham rẻ mà "rước họa vào thân", hãy là người tiêu dùng thông thái để mỗi bữa ăn đều thực sự bổ dưỡng và an toàn.