Bộ Xây dựng cho biết, việc thực hiện lựa chọn chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội là theo quy định tại Điều 84 Luật Nhà ở 2023. Việc đấu thầu để lựa chọn chủ đầu tư, mặc dù đã được sửa đổi, bổ sung nhằm đảm bảo sự đồng bộ và thống nhất với pháp luật về đấu thầu, nhưng doanh nghiệp vẫn phải thực hiện các thủ tục hành chính và mất nhiều thời gian.
Bên cạnh đó, dự án nhà ở xã hội phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư như các dự án nhà ở thương mại, với sự tham gia góp ý của nhiều cơ quan như Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Sở Tài chính, Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Xây dựng,... cũng gây tốn kém thời gian của doanh nghiệp.
Bộ Xây dựng đề xuất dự án nhà ở xã hội không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và thủ tục thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi của cơ quan chuyên môn về xây dựng. Ảnh minh hoạ
Thực tế, tại nhiều hội thảo, hội nghị, Bộ Xây dựng nhận được nhiều phản ánh, kiến nghị của các doanh nghiệp lớn, cho rằng quy định về trình tự thủ tục, thời gian để phát triển một dự án nhà ở xã hội là khá lớn.
Theo ước tính, trường hợp dự án nhà ở xã hội đã có quy hoạch xây dựng được duyệt, đã có chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở và được đưa vào danh mục, kế hoạch sử dụng đất của địa phương thì thời gian thực hiện theo tuần tự - từ bước chấp thuận chủ trương đến khi lựa chọn, ký kết được hợp đồng dự án với nhà đầu tư là gần 300 ngày.
Tại một số địa phương, như TP.HCM, nếu triển khai linh hoạt các thủ tục song song và áp dụng thời gian thực hiện tối thiểu theo quy định thì tổng thời gian thực hiện đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư (trường hợp có từ 2 nhà đầu tư đáp ứng yêu cầu) cũng là trên 200 ngày.
Do đó, Bộ Xây dựng đề xuất dự án nhà ở xã hội không phải thực hiện thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư và thủ tục thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi của cơ quan chuyên môn về xây dựng.
Dự thảo cũng đề xuất tăng lợi nhuận chủ đầu tư nhà ở xã hội từ 10% lên 13%. Theo đó, căn cứ mức lợi nhuận 13% trên tổng chi phí xây dựng dự án, chủ đầu tư sẽ xây dựng biểu giá bán, giá thuê mua và thuê nhà ở xã hội .
Hiện nay, chủ đầu tư xây dựng dự án nhà ở xã hội bị khống chế lợi nhuận định mức là 10%. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp, chuyên gia đánh giá con số đó không đủ hấp dẫn.
Trước đó, tại hội nghị thúc đẩy phát triển nhà ở xã hội diễn ra vào ngày 6/3 do Thủ tướng Phạm Minh Chính chủ trì, lãnh đạo Tổng Công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị (UDIC) cũng cho biết, hiện doanh nghiệp phát triển nhà ở xã hội bị khống chế lợi nhuận không quá 10%.
Trong điều kiện hiện nay, vật tư, nguyên vật liệu và nhân công thường xuyên biến động, thủ tục kéo dài, dẫn đến chi phí tăng do việc thực hiện các dự án bị kéo dài, dẫn đến lợi nhuận không được đảm bảo. Chính vì vậy, đại diện này kiến nghị Thủ tướng cần phải xem xét, điều chỉnh cơ chế ưu đãi như nâng lợi nhuận định mức từ 10% lên 15-20%.
Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) cũng đã đề xuất Chính phủ xem xét tăng thêm lợi nhuận định mức với chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội lên 15%.