Đề xuất bỏ bằng tốt nghiệp THCS, quy định 1 bộ SGK thống nhất toàn quốc

Sáng 22/10, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 10, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Kim Sơn, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ trình bày Tờ trình dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục.

Nội dung cơ bản của dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Giáo dục tập trung vào 4 nhóm.

Thứ nhất, thể chế hóa một số nội dung quan trọng của Đảng, đặc biệt là Nghị quyết 71 như quy định giáo dục trung học cơ sở là giáo dục bắt buộc, phổ cập giáo dục mầm non cho trẻ em từ 3 đến 5 tuổi; bổ sung quy định có tính nguyên tắc về chính sách của Nhà nước trong khoa học công nghệ và chuyển đổi số, đặc biệt là ứng dụng trí tuệ nhân tạo có kiểm soát, xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia về giáo dục và đào tạo.

Quy định một bộ sách giáo khoa thống nhất toàn quốc; không tổ chức hội đồng trường trong cơ sở giáo dục công lập; hoàn thiện các quy định về học bổng cho người học, bổ sung quỹ học bổng quốc gia.

Đổi mới mô hình trường năng khiếu, bổ sung loại hình trường phổ thông nội trú; nhà giáo đồng cơ hữu giữa tổ chức khoa học và công nghệ với cơ sở giáo dục đại học; quy định cụ thể cơ cấu chi ngân sách cho đầu tư và giáo dục đại học; quy định mang tính nguyên tắc về chính sách ưu đãi về thuế, đất đai cho cơ sở giáo dục...

Thứ hai, tháo gỡ những vướng mắc trong thực tiễn, bảo đảm quản lý nhà nước và sự thống nhất của hệ thống pháp luật: bổ sung cấp trung học nghề cùng bậc học với trung học phổ thông vào hệ thống giáo dục quốc dân; làm rõ hướng phân luồng sau THCS phù hợp với năng lực, sở trường và năng khiếu của người học, đồng thời tháo gỡ các vướng mắc, khó khăn trong thực tiễn đào tạo các ngành, nghề đặc thù thuộc lĩnh vực nghệ thuật;

Quy định văn bằng, chứng chỉ có thể được cấp dưới dạng giấy, điện tử hoặc số; tách tài liệu giáo dục địa phương khỏi sách giáo khoa và giao thẩm quyền biên soạn, thẩm định, phê duyệt cho địa phương;....

Thứ ba, thể hiện rõ tinh thần phân quyền, phân cấp trong quản lý giáo dục, tăng quyền chủ động và tự chủ cho Bộ GDĐT, chính quyền địa phương và cơ sở giáo dục, vừa đáp ứng yêu cầu phát triển hiện đại, hiệu lực, hiệu quả, vừa phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước về đẩy mạnh phân quyền, phân cấp,...

Thứ tư, Điều chỉnh 69 trên tổng số 126 thủ tục hành chính hiện hành (chiếm 54,76%), theo hướng không quy định trực tiếp thủ tục hành chính tại Luật mà chuyển xuống quy định tại Nghị định của Chính phủ.

Đồng thời, cắt giảm, số hóa và phân cấp mạnh cho địa phương cũng như cơ sở giáo dục, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý và tạo thuận lợi cho người học, nhà trường.

Cụ thể như bỏ thủ tục cấp bằng tốt nghiệp THCS, giao hiệu trưởng nhà trường, người đứng đầu cơ sở thực hiện chương trình giáo dục THCS xác nhận học bạ việc hoàn thành chương trình trung học cơ sở; việc quy định văn bằng, chứng chỉ có thể cấp dưới dạng giấy, điện tử, số tạo cơ sở pháp lý cho việc số hóa, tích hợp và chia sẻ dữ liệu văn bằng, chứng chỉ.

Chỉ quy định nguyên tắc chung về việc thành lập, cho phép thành lập, cho phép hoạt động, đình chỉ hoạt động, sáp nhập, chia, tách, giải thể và giao thẩm quyền cho Chính phủ quy định các điều kiện chi tiết, cụ thể; đồng thời, sửa đổi thẩm quyền thành lập, cho phép thành lập theo hướng phân cấp mạnh cho địa phương;...

Thẩm tra, Chủ nhiệm Uỷ ban Văn hóa và Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cho biết ủy ban tán thành việc bỏ quy định cấp bằng tốt nghiệp trung học cơ sở, chỉ quy định xác nhận học bạ hoàn thành chương trình trung học cơ sở do hiệu trưởng trường trung học cơ sở thực hiện.

"Đề nghị làm rõ tiêu chuẩn và cách thức cấp bằng tốt nghiệp trung học nghề để khẳng định cơ sở xác định tương đương với bằng tốt nghiệp trung học phổ thông", ông Vinh nói.

Đồng thời, đề nghị bổ sung, làm rõ nguyên tắc, cơ chế quản lý, chia sẻ, bảo mật dữ liệu; nghiên cứu quy định về thẩm định, công nhận các chứng chỉ khác được sử dụng trong hệ thống giáo dục quốc dân.

Bên cạnh đó, cơ quan thẩm tra cũng cho biết, Ủy ban tán thành với quy định Nhà nước cung cấp một bộ sách giáo khoa sử dụng thống nhất toàn quốc, nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về sách giáo khoa giáo dục phổ thông.

Đối với tài liệu giáo dục địa phương, Ủy ban tán thành quy định theo hướng giao thẩm quyền tổ chức biên soạn cho cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, hội đồng thẩm định cấp tỉnh thẩm định, chuyển thẩm quyền phê duyệt tài liệu giáo dục địa phương cho Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để bảo đảm quyền chủ động cho các địa phương.