"Đế chế" cho vay qua app, thu lợi hơn 700 tỷ đồng sàng lọc khách hàng thế nào?

Theo báo Dân Trí, chiều 23/8, HĐXX TAND TP Hà Nội tiến hành xét hỏi 135 bị cáo trong vụ án cho vay lãi nặng xuyên quốc gia với mức lãi suất lên tới 2.190%/năm và đòi nợ kiểu xã hội đen.

135 bị cáo trong vụ án liên quan ông trùm Li Zhao Qiang, đang bị TAND Hà Nội xét xử. Ảnh: VnExpres

Đối tượng cầm đầu đường dây này là Li Zhao Qiang (36 tuổi, quốc tịch Trung Quốc).

Trước bục khai báo, bị cáo Nguyễn Quang Vũ (37 tuổi, trú quận Ba Đình, Hà Nội) khai, hoạt động cho vay nặng lãi của đường dây do Li Zhao Qiang điều hành, thông qua việc chỉ đạo trực tiếp tại Việt Nam hoặc điều khiển từ xa.

Thời điểm đầu hoạt động (cuối năm 2017 đến đầu năm 2018) Li Zhao Qiang điều hành trực tiếp tại Việt Nam.

Đến năm 2020, khi Li Zhao Qiang về nước, việc điều hành được thực hiện trên các nhóm trực tuyến.

Vũ khai, khi mới về làm việc đường dây này đã thành lập hàng loạt công ty. Việc lập các công ty này mục đích để cho các app vay tiền như CashVn, Vaynhanhpro,... hoạt động.

Việc vận hành các app cho vay tiền chia làm 2 văn phòng riêng biệt tại quận Cầu Giấy, và quận Ba Đình (Hà Nội).

Trong đó, văn phòng tại quận Cầu Giấy là nơi hoạt động của bộ phận kế toán, hành chính nhân sự, thẩm định còn văn phòng ở quận Ba Đình là nơi hoạt động của bộ phận nhắc nợ, thu hồi nợ,...

Vũ cho biết, được Li Zhao Qiang ủy quyền cho làm Phó giám đốc của Công ty Ngôi Sao Việt để ký tên các giấy tờ, giám sát hoạt động của các bộ phận, nếu phát sinh công việc báo cáo cho Qiang.

Mức lương Vũ được trả từ 40 đến 50 triệu đồng/tháng. Đến khi bị bắt, Vũ được Li Zhao Qiang trả lương tổng cộng 1,2 tỷ đồng.

Tại tòa, Nguyễn Quang Vũ trình bày, để một khách hàng có thể vay tiền cần phải tải app CashVn, Vaynhanhpro,... về máy tính hoặc điện thoại.

Sau đó, khách hàng đăng ký tài khoản bằng số điện thoại cá nhân. Khi đăng nhập lần đầu, khách hàng sẽ được hướng dẫn đăng ký hồ sơ như: Họ tên; ngày tháng năm sinh; quê quán; chụp ảnh căn cước công dân 2 mặt; ảnh khách hàng.

Ngoài ra, khách hàng cần cung cấp 2 số điện thoại của người thân để tham chiếu trong trường hợp không liên lạc được với khách hàng. Sau đó, bộ phận thẩm định sẽ gọi điện ngẫu nhiên vào 1 trong 2 số điện thoại mà khách hàng đã cung cấp để kiểm tra.

Sau khi kiểm tra, khách hàng chờ đợi được giải ngân hay không.

Khi khách hàng được duyệt khoản vay sẽ được cung cấp hạn mức vay và khi có nhu cầu sẽ vay trong hạn mức đã duyệt.

Sau đó, khách hàng sẽ kết nối tài khoản ngân hàng vào tài khoản vay. Đến khi khách hàng đăng ký vay chỉ cần thao tác trên app, hệ thống sẽ tự động giải ngân theo số tiền đã đăng ký.

Khi được HĐXX truy vấn về việc "Cho vay nhưng không có tài sản đảm bảo làm thế nào để thu hồi được?"  Vũ khai: "Đường dây có cách quản trị rủi ro mới, nên sẽ hạn chế rủi ro".

Vũ trình bày: Với cách quản trị mới này sẽ thông qua các dữ liệu về hành vi như khách hàng có sử dụng số điện thoại để kết nối Zalo hay không, số điện thoại đã dùng lâu chưa, thiết bị khách hàng sử dụng để đăng nhập vào app là gì, khách hàng đã tải, sử dụng app gì trên điện thoại,... để chấm điểm khách hàng có được vay hay không cũng như đánh giá độ rủi ro sau này. 

Liên quan đến vụ án này, để truy thu tiền của khách vay chậm trả, ông trùm Qiang chỉ đạo, phân công Trương Mẫn và "tay sai" Nghiêm Đức Giang (37 tuổi, trú quận Cầu Giấy, Hà Nội) và Phạm Quang Yên (40 tuổi, trú huyện Yên Lạc, Vĩnh Phúc) phân chia khách vay thành 5 nhóm theo 5 cấp độ thời gian quá hạn trả nợ, để có biện pháp đòi nợ tương ứng như sau:

Để thuận tiện cho việc truy thu nợ, các bị cáo chia làm 5 nhóm và được Nguyễn Quang Vũ, Zhang Min chỉ đạo Nghiêm Đức Giang (SN 1987, trú tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội), Phạm Quang Yên (SN 1984, trú tại xã Tiến Thịnh, huyện Mê Linh, Hà Nội) và các Tổ trưởng phổ biến, hướng dẫn cách truy thu nợ như sau: Nhóm thu hồi nợ quá hạn từ 1 đến 3 ngày (M0), các đối tượng sẽ gọi điện trực tiếp cho khách để yêu cầu trả nợ;

Nhóm thu hồi nợ quá hạn từ 4 đến 9 ngày (M1), các đối tượng sẽ gọi điện chửi bới, lăng mạ, đe dọa yêu cầu khách hàng phải trả tiền. Đồng thời, gọi điện cho số người thân của khách (như bố, mẹ, vợ hoặc chồng ... có trong danh bạ điện thoại của khách vay) để yêu cầu thông báo cho khách trả nợ;

Nhóm thu hồi nợ quá hạn từ 10 đến 17 ngày (M2), các đối tượng sẽ dùng ảnh của khách hàng comment vào các bài đăng có liên quan đến tài khoản facebook của khách hàng kèm nội dung nhắc trả nợ, hoặc ghép ảnh mặt khách hàng với các hình ảnh phản cảm như khỏa thân, quan tài, làm tình, truy nã… Sau đó, gửi cho khách hàng để đe dọa sẽ phát tán các hình ảnh kèm thông tin của khách lên các mạng xã hội, tại khu vực khách hàng đang sinh sống, mục đích nhằm bôi xấu danh dự của khách, gây áp lực buộc khách hàng phải trả tiền;

Nhóm thu hồi nợ quá hạn từ 18 đến 25 ngày (M3) và nhóm thu hồi nợ quá hạn trên 26 ngày (M4), các đối tượng sẽ đăng ảnh đã cắt ghép của khách hàng lên các trang mạng xã hội, tại khu vực quanh nhà của khách hàng. Đồng thời, trực tiếp đến địa chỉ nhà riêng của khách hàng để đe dọa gây thương tích buộc khách hàng phải trả tiền vay cùng tiền phạt do nợ quá hạn.

Quá trình làm việc, các đối tượng làm công tác quản lý, trưởng nhóm thường xuyên gây áp lực, yêu cầu các nhân viên truy thu nợ phải làm việc có hiệu quả, đòi được nhiều tiền của khách vay nợ, khuyến khích việc sử dụng phương thức truy thu nợ nêu trên với khách hàng.

Bằng phương thức và thủ đoạn nêu trên, trong khoảng thời gian từ tháng 5/2020 đến ngày 24/5/2022, Li Zhao Qiang cùng đồng phạm đã cho 120.780 khách vay với tổng số tiền hơn 1.608 tỉ đồng, thu lời bất chính hơn 732,8 tỷ đồng.

Quá trình điều tra còn xác định, Li Zhao Qiang cùng đồng phạm còn có hành vi cưỡng đoạt tài sản của 31 bị hại với tổng số tiền bị cưỡng đoạt là hơn 218,5 triệu đồng.

Đối với hành vi trốn thuế, theo chỉ đạo của Liu Dan Yang, Lê Thu Trang (SN 1987, trú tại phường Hoàng Liệt, quận Hoàng Mai, Hà Nội), Kế toán trưởng Công ty Yoopay Việt Nam đã sử dụng bất hợp pháp 2 hóa đơn, kê khai thuế và hạch toán kế toán đối với số tiền thuế đã được khẩu trừ 124,8 triệu đồng và chi phí hợp lý hơn 1,2 tỷ đồng. Từ đó, Công ty Yoopay Việt Nam đã trốn thuế với tổng số tiền hơn 139,9 triệu đồng, báo Bảo Vệ Pháp luật thông tin.