(ĐSPL) - Nh?ều vụ ta? nạn g?ao thông lỗ? hoàn toàn thuộc về lá? xe nhưng tòa xử chưa đúng tộ?, thậm chí gây hậu quả ngh?êm trọng vẫn được hưởng án treo.
Trong khuôn khổ bà? v?ết này, tác g?ả chỉ x?n nó? đến một chế tà? có thể góp phần hạn chế bớt rủ? ro, nhưng có lẽ chế tà? này nh?ều nơ?, nh?ều chỗ chưa được thực h?ện ngh?êm túc nên hầu như không có tác dụng răn đe cũng như h?ệu quả th?ết thực.
Đó là một bản án ngh?êm m?nh, đúng tộ?, đúng pháp luật, một mức án tương xứng vớ? hành v? mà các bị cáo đã gây ra…
Thứ nhất: Tòa án cấp sơ thẩm áp dụng không đúng căn cứ pháp luật, theo tác g?ả được b?ết thì ngày 24/8/1995 Chánh án Tòa án nhân dân Tố? Cao đã có công văn số 344/TT-TA, trong công văn này có đoạn quy định là: “Không cho hưởng án treo trong trường hợp gây chết ngườ? mà lỗ? hoàn toàn thuộc về lá? xe do v? phạm các qu? định về an toàn g?ao thông vận tả?”.
Vụ án Phạm Xuân Thủy: Theo cáo trạng thì bị cáo Thủy đ?ều kh?ển xe ô tô 7 chỗ ngồ?, kh? tránh vượt không đảm bảo an toàn đã gây ra ta? nạn làm chết 2 ngườ?, Tòa án xác định lỗ? ở đây hoàn toàn thuộc về bị cáo.
Nhưng bản án sơ thẩm số 105/HSST ngày 12/8/2013 của Tòa án nhân dân thành phố Qu? Nhơn áp dụng đ?ểm d khoản 2 Đ?ều 202 BLHS tuyên phạt bị cáo Phạm Xuân Thủy 2 năm 6 tháng tù nhưng cho hưởng án treo?
Nh?ều vụ ta? nạn g?ao thông ngh?êm trọng, lỗ? hoàn toàn thuộc về lá? xe nhưng lá? xe vấn được hưởng án treo (ảnh m?nh họa)
Một vụ án nữa xảy ra trên địa phận huyện Hoà? Nhơn, tỉnh Bình Định. Bị cáo Đặng Văn Vỹ đ?ều kh?ển xe ô tô khách, không làm chủ tốc độ kh? đ? qua đoạn đường có b?ển báo nguy h?ểm, đã gây ta? nạn làm chết 2 ngườ?, lỗ? cũng được Tòa án xác định chủ yếu do bị cáo, nhưng bản án HSST số 13 ngày 25/3/2013 Tòa án nhân dân huyện Hoà? Nhơn áp dụng đ?ểm đ khoản 2 Đ?ều 202 BLHS xử phạt bị cáo Đặng Văn Vỹ 2 năm tù nhưng cho hưởng án treo.
Vụ án này đã được V?ện KSND tỉnh Bình Định kháng nghị chuyển g?am và đã được Tòa án Tỉnh chấp nhận.
Tạ? địa bàn huyện Phù Mỹ cũng tương tự. Bị cáo Hồ Văn Do đ?ều kh?ển xe ô tô khách hạng E, do đ? không đúng phần đường, lạ? không làm chủ tốc độ, để xe đâm vào thành cầu bên trá? làm xe và hành khách rơ? xuống cầu. Hậu quả làm ha? ngườ? chết và nh?ều ngườ? bị thương, lỗ? hoàn toàn thuộc về bị cáo.
Vậy mà Tòa án nhân dân huyện Phù Mỹ đã áp dụng đ?ểm đ khoản 2 Đ?ều 202 BLHS tuyên phạt bị cáo Hồ Văn Do 30 tháng tù nhưng cho hưởng án treo. Vụ án này cũng đã được V?ện k?ểm sát tỉnh Bình Định kháng nghị và được Tòa chấp nhận.
Tương tự, tạ? huyện Hoà? Ân, bị cáo Nguyễn Hùng N?ệm đ?ều kh?ển xe ô tô tảo ben lấn sang phần đường của xe ngược ch?ều nên đã để góc bên trá? xe ô tô tông vào xe mô tô làm một ngườ? chết, xe mô tô hư hỏng nặng, lỗ? hoàn toàn thuộc về bị cáo.
Bản án số 40/HSST ngày 27/9/2013 Tòa án huyện Hoà? Ân áp dụng khoản 1 Đ?ều 202 BLHS xử phạt bị cáo N?ệm 9 tháng tù nhưng cho hưởng án treo.
T?ếp đến tạ? địa bàn huyện Tuy Phước, bị cáo Bù? Công đ?ều kh?ển xe ô tô tả? ben chạy trên cầu hẹp, do th?ếu quan sát gây ta? nạn làm chết 1 ngườ?, lỗ? hoàn toàn thuộc về bị cáo, Tòa án nhân dân huyện Tuy Phước áp dụng khoản 1Đ202 BLHS tuyên phạt bị cáo Công 12 tháng tù treo…
Bản án ngh?êm m?nh, đúng tộ?, đúng pháp luật mớ? có tác dụng răn đe, g?áo dục
Thứ ha?, Tòa án đã đánh g?á không đúng tính chất mức độ hành v? phạm tộ? và hậu quả mà các bị cáo đã gây ra, nên xử vớ? mức án quá nhẹ hoặc quá nặng.
Vụ án g?ao thông xảy ra trên địa bàn huyện Hoà? Nhơn, bị cáo Nguyễn Văn M?nh sử dụng g?ấp phép lá? xe ô tô g?ả, đ?ều kh?ển xe ô tô tả? ben đ? không đúng phần đường gây ra ta? nạn làm một ngườ? chết, lỗ? hoàn toàn thuộc về bị cáo. Tòa án nhân dân huyện Hoà? Nhơn áp dụng đ?ểm a khoản 2 Đ?ều 202, Đ?ều 47 BLHS xử phạt bị cáo 9 tháng tù.
Tương tự tạ? huyện An Nhơn, bị cáo Võ Văn Toàn đ?ều kh?ển xe ô tô khách, kh? tránh vượt không đảm bảo an toàn gây ra ta? nạn làm chết 1 ngườ?. Tòa án nhân dân huyện An Nhơn đã áp dụng khoản 1 Đ?ều 202 BLHS tuyên phạt bị cáo 4 tháng tù.
Còn tạ? huyện Phù Mỹ, bị cáo Nguyễn Ph? Hùng đ?ều kh?ển xe mô tô không có bằng lá? xe theo qu? định, tránh vượt không đảm bảo an toàn, lấn đường va quẹt vào xe đạp ngược ch?ều gây ta? nạn làm bị thương một ngườ? mất 70\% khả năng lao động tạm thờ?.
Tòa án nhân dân huyện Phù Mỹ áp dụng đ?ểm a khoản 2 Đ?ều 202 BLHS xử phạt bị cáo Hùng 4 năm tù g?am, V?ện k?ểm sát nhân dân tỉnh đã kháng nghị theo hướng g?ảm án cho bị cáo và được Tòa án nhân dân tỉnh chấp nhận kháng nghị g?ảm 18 tháng.
Hay vụ Nguyễn T?ến V?nh ở Hoà? Nhơn, bị cáo V?nh đ?ều kh?ển xe ô tô đ? không đúng phần đường gây ta? nạn làm chết 1 ngườ?, bị thương một ngườ? mất 80\% khả năng lao động.
Bản án sơ thẩm số 41 ngày 10/7/2013 Tòa án nhân dân huyện Hoà? Nhơn áp dụng khoản 3 Đ?ều 202 BLHS xử phạt bị cáo 7 năm tù. Bị cáo kháng cáo x?n g?ảm án và được Tòa án nhân dân tỉnh chấp nhận g?ảm 3 năm tù.
Như vậy, chỉ trong năm 2013, qua công tác thực hành quyền công tố và k?ểm sát xét xử phúc thẩm đố? vớ? loạ? án g?ao thông do Tòa án cấp sơ thẩm đã xét xử, V?ện k?ểm sát nhân dân tỉnh Bình Định nhận thấy, về phần hình phạt đã tuyên đố? vớ? các bị cáo vẫn còn có nh?ều vụ v?ệc áp dụng căn cứ pháp luật chưa đúng, hình phạt tuyên không tương xứng, vụ thì mức hình phạt quá nhẹ, có vụ lạ? quá nặng.
Mặt khác, Tòa án còn lạm dụng quá v?ệc áp dụng các tình t?ết g?ảm nhẹ để xử các bị cáo mức án dướ? khung hình phạt hoặc cho hưởng án treo không phù hợp, trá? vớ? những qu? định của pháp luật dẫn đến v?ệc g?áo dục và phòng ngừa chung loạ? tộ? này không có tác dụng như mong muốn
Tòa án là cán cân công lý, là nơ? cầm cân nảy mực vì vậy Tòa án cần phả? xem xét cân nhắc để ra một bản án sao cho thấu tình đạt lý, áp dụng mức hình phạt phả? tương xứng vớ? hành v? mà các bị cáo đã gây ra cho xã hộ?, đảm bảo tính công bằng, ngh?êm m?nh cho tất cả các bên.
Tránh tình trạng nhận xét đánh g?á không chính xác để tuyên mức hình phạt không tương xứng, lúc thì nặng, lúc lạ? nhẹ không có tác dụng g?áo dục răn đe và phòng ngừa chung.
Xét thấy cần phả? chấn chỉnh vấn đề này, để đường lố? xét xử đố? vớ? loạ? án g?ao thông được áp dụng thống nhất và đảm bảo sự công bằng, đúng pháp luật, góp phần chung tay lập lạ? kỷ cương trên lĩnh vực an toàn g?ao thông nhằm hạn chế thấp nhất vấn nạn g?ao thông đang ngày một nhức nhố? h?ện nay.
Vừa qua V?ện trưởng V?ện k?ểm sát nhân dân tỉnh Bình Định đã có k?ến nghị gử? đến đồng chí Chánh án Tòa án nhân dân tỉnh Bình Định yêu cầu rà soát khắc phục để có b?ện pháp chấn chỉnh kịp thờ?.
Th?ết nghĩ đây là một v?ệc làm rất cần th?ết để hạn chế bớt ta? nạn g?ao thông trên địa bàn tỉnh Bình Định nó? r?êng cũng như cả nước ta nó? chung.
Trần Thị Thúy V?nh
V?ện k?ểm sát nhân dân tỉnh Bình Định