Cựu Chủ tịch, cựu Bí thư tỉnh Bắc Ninh và "màn chia" các gói thầu theo dòng sông Đuống

Vụ lợi nên thống nhất "chia" gói thầu

Cơ quan Cảnh sát điều tra Bộ Công an vừa ban hành kết luận vụ án “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng; Đưa hối lộ; Nhận hối lộ; Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”, xảy ra tại Sở Y tế Bắc Ninh, Công ty AIC, Công ty Sông Hồng… 

Theo kết luận, các bị can Nguyễn Nhân Chiến, cựu Bí thư Tỉnh ủy, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh; Nguyễn Tử Quỳnh, cựu Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh; Nguyễn Hạnh Chung, cựu Phó chủ tịch HĐND tỉnh Bắc Ninh; Trần Văn Tuynh, cựu Giám đốc Ban quản lý dự án công trình xây dựng y tế tỉnh Bắc Ninh bị đề nghị truy tố ở nhóm tội "Nhận hối lộ".

Cùng vụ án, bị can Nguyễn Văn Nhường, cựu Phó chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh bị đề nghị truy tố tội “Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ”. Trong khi đó, bị can Nguyễn Thị Thanh Nhàn, cựu Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty AIC bị đề nghị truy tố tội “Đưa hối lộ”. 

Các bị can Nguyễn Nhân Chiến và Nguyễn Tử Quỳnh thừa nhận hành vi nhận hối lộ.

Bảy người còn lại, gồm: Nguyễn Hồng Sơn (Phó tổng giám đốc Công ty AIC); Lã Tuấn Hưng (Tổng giám đốc Tổng công ty cổ phần sông Hồng); Nguyễn Đằng An (nguyên Trưởng phòng kế hoạch tổng hợp, Ban quản lý dự án công trình xây dựng y tế thuộc sở y tế Bắc Ninh); Nguyễn Kim Huân (nguyên phó phòng kế hoạch tổng hợp, Ban quản lý dự án công trình xây dựng y tế thuộc Sở Y tế Bắc Ninh); Nguyễn Viết Toản và Nguyễn Đăng Linh (đều nhân viên AIC); Đặng Xuân Minh (Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty cổ phần thẩm định giá BTC Value) bị đề nghị truy tố tội tội “Vi phạm quy định về đấu thầu gây hậu quả nghiêm trọng”. 

Kết luận cho rằng, theo đề nghị từ các bị can Trần Văn Tuynh, Nguyễn Hạnh Chung và Lã Tuấn Hưng, ông Nguyễn Nhân Chiến vì động cơ vụ lợi đã đồng ý, thống nhất chủ trương, tạo điều kiện cho nhóm Công ty Sông Hồng và Công ty AIC được phân chia, trúng 6 gói thầu cung cấp trang thiết bị y tế trước khi tổ chức đấu thầu.

Quá trình bắt đầu khi tỉnh Bắc Ninh xây 6 bệnh viện đa khoa tuyến huyện nhưng chưa có vốn để lắp đặt thiết bị. Năm 2013, biết việc này nên ông Đặng Tiên Phong, Chủ tịch Công ty Sông Hồng (mất năm 2021) gặp Trần Văn Tuynh, cựu Giám đốc Ban quản lý Dự án Công trình xây dựng Y tế tỉnh (Ban Quản lý).

Ông Phong khẳng định bản thân “có nhiều mối quan hệ thân thiết” nên sẽ xin được vốn bổ sung từ Chính phủ cho 6 bệnh viện huyện nhưng đổi lại, lãnh đạo tỉnh phải cho phía công ty của ông Phong tham gia, trúng thầu cả 6 dự án.  Để xin được nguồn vốn từ Trung ương, ông Phong sẽ phải đi chi phí ngoại giao tổng số tiền khoảng 10 tỷ đồng, tương ứng 8% tổng giá trị thực tế thanh toán trước thuế của các gói thầu theo các dự án đã được phê duyệt.  Số tiền trên gồm “chi phí ngoại giao” cho các lãnh đạo tỉnh khoảng 4 tỷ đồng; chi % ngoài hợp đồng cho Tuynh và các lãnh đạo liên quan khoảng 6 tỷ đồng. Công việc cụ thể do bị can Lã Tuấn Hưng - Phó giám đốc Công ty Sông Hồng thực hiện.

Khoảng một tháng sau, Lã Tuấn Hưng cùng Trần Văn Tuynh và Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Hạnh Chung (sau là Tỉnh Ủy viên, Phó chủ tịch HĐND tỉnh) gặp nhau. Cả ba sau đó lên phòng của bị can Nguyễn Nhân Chiến, Chủ tịch UBND tỉnh (sau là Bí thư Tỉnh ủy) để báo cáo, xin chỉ đạo về việc Công ty Sông Hồng sẽ "đứng ra quan hệ với lãnh đạo các Bộ, Ngành Trung ương xin cấp nguồn vốn, kinh phí bổ sung" nhưng phải cho doanh nghiệp này trúng thầu.

Bị can Chiến đồng ý và chỉ đạo sang báo cáo lại Nguyễn Tử Quỳnh, Phó Chủ tịch UBND tỉnh (sau là Chủ tịch tỉnh) vì thời điểm này, bị can Quỳnh được giao phụ trách lĩnh vực y tế, giáo dục... Tại phòng làm việc của ông Quỳnh, nhóm Tuynh và Chung tiếp tục báo cáo nội dung trên. Vị Phó chủ tịch tỉnh đồng ý, chỉ đạo: "Về làm các thủ tục để trình UBND tỉnh, để Quỳnh hoặc Chiến ký". Thực tế, ông Quỳnh sau đó ký văn bản gửi Trung ương, xin vốn bổ sung cho 6 bệnh viện huyện tại Bắc Ninh.

Nguyễn Thị Thanh Nhàn đã thao túng như thế nào?

Lúc này, bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn (Công ty AIC) cũng gọi điện cho Tuynh đặt vấn đề sẽ: "Tác động lên các bộ, ban, ngành Trung ương để xin phê duyệt nguồn vốn bổ sung cho các dự án về y tế tại Bắc Ninh". Đổi lại, Công ty AIC phải được tham gia và trúng thầu 6 gói dự án bệnh viện huyện.

Bị can Nguyễn Thị Thanh Nhàn.

Tuynh biết bà Nhàn có quan hệ với các lãnh đạo tỉnh và Trung ương nên đề nghị người phụ nữ xin ý kiến lãnh đạo tỉnh đồng thời báo việc "có cạnh tranh" cho phía Công ty Sông Hồng. Phía Công ty Sông Hồng đưa ra phương án: "Để tránh va chạm thì sẽ thực hiện 3 gói và chia lại cho Công ty AIC thực hiện 3 gói". Bị can Tuynh báo lại việc này cho Giám đốc Sở Y tế Nguyễn Hạnh Chung và được đồng ý.

Tháng 1/2014, Chỉnh phủ quyết định bổ sung vốn về Bắc Ninh với 850 tỷ đồng cho 6 dự án bệnh viện đa khoa tuyến huyện. Bị can Tuynh lên gặp Nguyễn Tiến Nhường, khi đó là Phó chủ tịch UBND tỉnh, báo cáo việc các bị can Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Tử Quỳnh đã đồng ý để Công ty AIC và Công ty Sông Hồng, mỗi bên trúng 3 gói thầu. Tuynh cũng đề nghị ông Nhường sớm phê duyệt các thủ tục triển khai đầu tư, mua sắm.

Theo đó, dựa vào vị trí địa lý khi sông Đuống chạy ngang Bắc Ninh, chia 3 huyện ở phía Bắc sông Đuống và 3 huyện ở phía Nam sông Đuống. Đây sẽ là ranh giới, phân chia địa bàn giữa Công ty AIC của Nguyễn Thị Thanh Nhàn và Công ty Sông Hồng, mỗi bên trúng thầu 3 dự án bệnh viện huyện.

Sau khi hoàn thiện các thủ tục hành chính, nhóm Tuynh và Chung bàn bạc, thống nhất ưu tiên cho nhóm Công ty Sông Hồng thực hiện trước 3 gói thầu tại 3 bệnh viện huyện: Tiên Du, Quế Võ và Yên Phong (phía bắc sông Đuống). Khoảng một tháng sau, tỉnh sẽ tiếp tục tổ chức đấu thầu và nhóm Công ty AIC sẽ trúng thầu, thực hiện tiếp 3 gói thầu còn lại tại các bệnh viện huyện: Lương Tài, Thuận Thành và Gia Bình (phía nam sông Đuống).

"Để Công ty AIC thực hiện trước thì các thiết bị tại các bệnh viện sẽ bị phụ thuộc, chịu sự áp đặt về giá, thông số kỹ thuật, chất lượng hàng hóa của Công ty AIC, có thể thay đổi thiết bị ảnh hưởng đến danh mục cần đầu tư mua sắm theo nhu cầu của các Bệnh viện đã được Sở Y tế phê duyệt", kết luận điều tra nêu. Đây cũng là lý do để Công ty AIC thực hiện gói thầu sau.

Khi được báo cáo việc trên, bị can Nguyễn Tử Quỳnh đồng ý phân chia cho nhóm Công ty Sông Hồng và Công ty AIC, mỗi bên thực hiện 3 gói thầu. Ông Quỳnh còn nói: "Chủ trương của lãnh đạo tỉnh là ưu tiên những đơn vị đã hỗ trợ xin cấp vốn cho tỉnh; sẽ được tạo điều kiện cho trúng thầu, tham gia thực hiện các gói thầu đã xin được cấp vốn".

Lúc này, nhóm Sông Hồng trúng thầu tại 3 bệnh viện huyện với tổng trị giá 126,292 tỷ đồng và nhóm AIC trúng tại 3 bệnh viện còn lại, tổng trị giá 126,167 tỷ đồng. Theo điều tra, quá trình đấu thầu của họ vi phạm pháp luật, gây thiệt hại 48 tỷ đồng.

Công ty Sông Hồng và Công ty AIC sau đó còn hối lộ cho 4 người là Nguyễn Nhân Chiến, Nguyễn Tử Quỳnh, Trần Văn Tuynh và Nguyễn Hạnh Chung. Ông Nguyễn Tiến Nhường cũng được "tặng quà" 750 triệu đồng nhưng được xác định không phạm tội nhận hối lộ, hành vi của ông là "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".