Công ty Quế Lâm Phương Bắc – Bài 2: Trúng thầu lớn, doanh thu tăng nhưng lãi “mỏng”

Biên lãi ròng chưa đầy 1%

Công ty TNHH MTV Quế Lâm Phương Bắc (công ty Quế Lâm Phương Bắc) là đơn vị thành viên của tập đoàn Quế Lâm. Như đã đề cập trong bài viết: Công ty Quế Lâm Phương Bắc – Bài 1: Hàng chục gói thầu tỉ lệ tiết kiệm siêu thấp, hơn 1/3 gói thầu trong số 82 gói đã trúng (bao gồm cả liên danh và độc lập) của Công ty này có tỉ lệ tiết kiệm “tượng trưng”, sát hoặc bằng 0 đồng - đồng nghĩa với việc nguồn vốn ngân sách sẽ tiết giảm được ít. Tổng giá trị trúng thầu: 288.906.752.444 đồng (Bằng chữ: Hai trăm tám mươi tám tỷ, chín trăm linh sáu triệu, bảy trăm năm mươi hai nghìn, bốn trăm bốn mươi bốn đồng).

Ở khía cạnh khác, việc liên tiếp trúng những gói thầu hàng chục tỷ cũng như các hoạt động kinh doanh khác đã đưa về cho công ty Quế Lâm Phương Bắc hàng trăm tỷ đồng doanh thu, tuy nhiên lợi nhuận sau thuế của doanh nghiệp này lại không đáng là bao.

Cụ thể, trong báo cáo tài chính năm 2021, Quế Lâm Phương Bắc nêu doanh thu thuần 188,6 tỷ đồng, tăng 3% so với năm 2020. Trừ giá vốn, Công ty báo lãi gộp 10,3 tỷ đồng. Lãi trước thuế đạt 905 triệu đồng và lãi sau thuế 722 triệu đồng, lần lượt tăng 61% và 51% so với cùng kỳ năm 2020, chủ yếu do chi phí bán hàng năm 2021 giảm mạnh 42% so với năm 2020.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ của Công ty năm 2021 cũng cho thấy một phần tình hình kinh doanh khởi sắc của doanh nghiệp với lưu chuyển tiền thuần từ hoạt động kinh doanh chính tăng lên 22,3 tỷ đồng từ mức chỉ 18,1 tỷ đồng vào cuối năm 2020. Con số này góp phần bù đắp tiền thuần từ hoạt động tài chính âm 15,2 tỷ đồng, khiến tiền thuần trong kỳ của doanh nghiệp vẫn dương 7,1 tỷ đồng.

Dù vậy, điểm đáng chú ý là mặc dù doanh thu và lợi nhuận khởi sắc, báo cáo tài chính 4 năm gần nhất cho thấy biên lãi gộp của Quế Lâm Phương Bắc đang diễn biến theo chiều hướng giảm mạnh qua từng năm, từ mức 17,5% năm 2018, 15,8% năm 2019 xuống chỉ còn 6,9% trong năm 2020 và 5,4% trong năm 2021 do doanh nghiệp báo cáo giá vốn tăng vọt hơn cả mức tăng doanh thu. Biên lãi ròng có khởi sắc trong năm 2021 xong vẫn rất mỏng, chưa đầy 1%.

61% tài sản nằm ngoài doanh nghiệp

Tính đến ngày 31/12/2021, theo tài liệu mà phóng viên có được, Quế Lâm Phương Bắc hiện có tổng tài sản 93,3 tỷ đồng, trong đó tài sản ngắn hạn ghi nhận 89,5 tỷ đồng, chiếm gần 96% tổng tài sản, chỉ có 3,8 tỷ đồng là tài sản dài hạn.

Chiếm đa số trong cơ cấu tài sản của Công ty là các khoản phải thu ngắn hạn (56,7 tỷ đồng, tương đương 61% tổng tài sản doanh nghiệp). Trong đó bao gồm khoản phải thu ngắn hạn của khách hàng 51,9 tỷ đồng, tương đương gần 56% tổng tài sản và tăng vọt 75% so với năm 2020, ngoài ra có 4,2 tỷ đồng trả trước người bán ngắn hạn và 0,64 tỷ đồng phải thu ngắn hạn khác.

Một khoản mục chiếm tỷ trọng lớn khác trong tổng tài sản là hàng tồn kho với 20,2 tỷ đồng, giảm 41% so với năm 2020. Ngoài ra, doanh nghiệp có 12,4 tỷ đồng là tiền mặt.

Biểu đồ dưới đây cho thấy trong những năm gần đây, các khoản phải thu ngắn hạn chiếm tỷ trọng đa số trong tổng tài sản của Quế Lâm Phương Bắc. Chẳng hạn, năm 2021, 61% tài sản của doanh nghiệp này bị đọng ở các khoản phải thu ngắn hạn, cũng có thể nói 61% tài sản này nằm ngoài doanh nghiệp.

Ở bên kia bảng cân đối kế toán, tính đến 31/12/2021, tổng nghĩa vụ nợ của Quế Lâm Phương Bắc ghi nhận tăng 21% so với năm 2020 lên 83,3 tỷ đồng. Cơ cấu nợ cũng thay đổi lớn khi 100% nợ của năm 2021 là nợ ngắn hạn, không có nợ dài hạn. Để so sánh, năm 2020, cơ cấu nợ ngắn hạn/ nợ dài hạn của doanh nghiệp là 38%/62%.

Nhìn chung, so với thời điểm trước dịch, ngày 31/12/2019, tổng tài sản của Quế Lâm Phương Bắc tính đến hết năm 2021 đã giảm mạnh 41%. Tổng tài sản công ty liên tục “lên bổng xuống trầm” trong vài năm trở lại đây, tương ứng với đó là diễn biến lên xuống của tổng nghĩa vụ nợ.

Một tín hiệu tích cực là vay và nợ thuê tài chính của Quế Lâm Phương Bắc đã giảm đáng kể trong kỳ. Cụ thể, khoản vay và nợ thuê tài chính dài hạn giảm về 0 từ mức 42,7 tỷ đồng năm 2020. Trong khi đó, vay và nợ thuê tài chính ngắn hạn tăng lên 27,5 tỷ đồng từ mức không ghi nhận năm 2020.

Tuy nhiên, do cơ cấu nợ của công ty năm 2021 chuyển sang 100% là nợ ngắn hạn nên chênh lệch giữa khoản tiền và tương đương tiền trên nợ ngắn hạn tính đến cuối năm 2021 là khá lớn (chi tiết như biểu đồ dưới đây).

Một số chỉ số đo lường khả năng thanh khoản doanh nghiệp cũng cho thấy tình hình của Quế Lâm Phương Bắc năm 2021 đã kém hơn so với năm 2020. Cụ thể, hệ số thanh toán hiện hành của Công ty (tài sản ngắn hạn trên nợ ngắn hạn) tính đến hết năm 2021 ở mức 1,07 lần, giảm mạnh so với mức 2,87 lần vào cuối năm 2020. Hệ số thanh toán tức thời (tiền và các khoản tương đương tiền trên nợ ngắn hạn) chỉ khoảng 0,15 lần, giảm từ mức 0,2 lần hồi năm 2020.

Vốn chủ tăng nhẹ từ 9,3 tỷ đồng lên 10 tỷ đồng nhờ khoản lợi nhuận sau thuế chưa phân phối của công ty Quế Lâm Phương Bắc trong năm.

Thanh Phong - Dương Thu