Công trình “bức tử” sông Thị Tính: Chính quyền không thể làm ngơ

Nhiều Đại biểu Quốc hội cho rằng, cần thanh kiểm tra, xử lý trách nhiệm người đứng đầu tại các địa phương, trong đó có Bình Dương về việc để xảy ra vi phạm trong trật tự xây dựng.

Chính quyền địa phương cần vào cuộc

Trước đó, như báo chí đã đưa tin về việc trên địa bàn hai xã Phú An và An Tây thuộc địa bàn TX Bến Cát (Bình Dương), dọc bờ sông Thị Tính, sông Sài Gòn xuất hiện nhiều công trình xây dựng trái phép, lấn chiếm hành lang bảo vệ đường sông, đê bao. Những công trình này có hạng mục được xây dựng kiên cố, bề thế dường như đang “bức tử” 2 dòng sông thơ mộng nhiều năm nhưng chưa được kiểm tra, xử lý triệt để.

Có thể nói, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng tại nhiều địa phương trong cả nước không phải là chuyện hiếm. Tuy nhiên, không ít trường hợp vi phạm như “con voi” nh ưng xử lý vi phạm như “con kiến. Thậm chí có trường hợp vi phạm theo hướng buộc phải tháo dỡ, nhưng lại xử lý bằng cách phạt cho tồn tại. Có những vi phạm về trật tự xây dựng có tính tương đồng ở các địa phương, nhưng mỗi nơi xử lý một kiểu.

Trong khi đó, tại Bình Dương, báo chí, công dân phát hiện hàng loạt xây dựng công trình trái phép, lấn chiếm hành lang bảo vệ sông, bức tử 2 dòng sông trong một thời gian dài, trong đó có cả công trình được cho là có liên quan tới người nhà quan chức tỉnh Bình Dương lại chưa bị xử lý triệt để, thậm chí có dấu hiệu “nể nang” trong việc xử lý vi phạm. Về góc độ quản lý, chính quyền lại kêu khó vì không thể tiếp cận và xử lý triệt để các công trình.

Về việc này, Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng, Phó Ban dân nguyện Quốc hội cho rằng, phát ngôn và việc xử lý vi phạm về trật tự xây dựng tại Bình Dương cho thấy tinh thần thiếu trách nhiệm của cơ quan quản lý nhà nước: “Xử lý vi phạm trật tự xây dựng cần thực hiện theo đúng quy định pháp luật. Khi địa phương có công cụ pháp luật trong tay và các điều kiện để thực hiện nó mà nói khó tiếp cận hoặc khó xử lý vi phạm thì chính quyền ở đó đang làm gì? Nói như vậy là để mặc cho tình trạng vô chính phủ trong quản lý trật tự xây dựng. Các cấp Ủy đảng, chính quyền ăn lương nhà nước để thực hiện nhiệm vụ được giao mà phát biểu như vậy thì người dân biết lấy ai để chỗ dựa đây? Phát biểu như vậy là thiếu trách nhiệm và là điều hết sức lo ngại cho vai trò quản lý của cán bộ tại địa phương”, Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng nói.

Vị Phó Ban Dân nguyện cũng cho rằng, không loại trừ việc cán bộ địa phương “lờ” đi vi phạm của người ta, hoặc móc ngoặc với vi phạm để trục lợi, đồng thời cho rằng, đây là một vấn đề cần xem xét làm rõ.

“Đương nhiên lãnh đạo Cấp ủy địa phương nào cũng phải chịu trách nhiệm cao nhất nếu để vi phạm về trật tự xây dựng. Ông Nguyễn Thiện Nhân kiểm tra thông tin xây dựng vi phạm trật tự ở huyện Bình Chánh (TP. Hồ Chí Minh) và nhận thấy mình có lỗi vì cấp dưới làm sai mà mình không biết là vấn đề mang tính nhận thức (tốt). Do đó, không thể không nói đến trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền địa phương, đặc biệt là người đứng đầu khi để xảy ra vi phạm trong lĩnh vực xây dựng”, Đại biểu Lưu Bình Nhưỡng cho hay.

Không thể phạt cho tồn tại

Đề cập tới vấn đề quản lý và vi phạm trật tự xây dựng nói trên, trong đó có vụ việc xảy ra tại Bình Dương, Đại biểu Phạm Văn Hòa, Ủy viên Ủy ban Pháp luật Quốc hội cho rằng, cần xử lý nghiêm tránh trường hợp phạt cho tồn tại.

“Vừa rồi Quốc hội cũng cho ý kiến thảo luận Luật Xây dựng sửa đổi. Sắp tới sẽ biểu quyết thông qua Luật Xây dựng. Trong đó, rất nhiều Đại biểu Quốc hội chỉ ra những bất cập, hạn chế thiếu sót của Luật Xây dựng trong thời gian qua do chính con người gây nên. Đó là việc cấp phép xây dựng, xây dựng không phép, xây dựng trên đất nông nghiệp, chiếm dụng đất xây dựng trái phép, xây dựng trên đất rừng. Trong khi những sai phạm diễn ra nhưng chính quyền địa phương lại tỏ ra “vô hại”.

Tôi cho rằng, những bất cập hạn chế trong vấn đề quản lý trật tự xây dựng ở đây có dấu hiệu buông lỏng quản lý, thậm chí có nơi mặc nhiên “làm lơ” cho vi phạm. Chỉ khi có báo chí, người dân phản ánh mới lập biên bản đình chỉ nhưng giải quyết chưa đến nơi đến chốn. Hôm nay lập biên bản đình chỉ, ngày mai họ lại xây dựng tiếp với lý do “họ xây chui vào ngày nghỉ nên không biết, không hay”. Khi sự việc “đã rồi” thì xử phạt và… cho tồn tại”, Đại biểu Phạm Văn Hòa nêu thực tế.

Đại biểu Phạm Văn Hòa cho rằng, vi phạm trật tự xây dựng vẫn diễn ra ở nhiều địa phương là do kỷ cương, phép nước chưa nghiêm: “Trong khi đó, việc xử lý trách nhiệm quản lý nhà nước ở địa phương thì chưa đâu vào đâu. Người dân và báo chí chưa thấy ông A có vi phạm trong quản lý bị xử lý cách chức, kỷ luật…

Đây là những bất cập trong quản lý thời gian qua. Trong Luật Xây dựng sửa đổi có đề cập tới vấn đề trách nhiệm của chính quyền địa phương, người đứng đầu trong cấp phép xây dựng, quản lý trật tự xây dựng khi xảy ra vi phạm. Người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước những vi phạm (nếu có)”.

Trước đó, như báo chí đã đưa tin về hàng loạt công trình vi phạm trong xây dựng ở 2 xã An Tây và Phú An thuộc TX Bến Cát (Bình Dương), đáng chú ý trong đó người dân cũng phản ánh, tình trạng vi phạm trong lĩnh vực quản lý đất đai, xây dựng diễn ra phổ biến trên địa bàn TX Bến Cát, đặc biệt là trên sông Sài Gòn đoạn gần sông Thị Tính. Khu vực này còn xuất hiện công trình trên diện tích đất rộng khoảng 9.000m2.

Thửa đất trên được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ngày 19/9/2016, thuộc bản đồ tờ bản đồ số 29, thửa đất số 638. Trong đó có khoảng 2.250m2 đất thuộc hành lang bảo vệ sông và 441m2 đất đê bao. Theo quy hoạch thì đây lại là đất trồng cây lâu năm, không được phép xây dựng. Người được cho là chủ sở hữu khu đất này là của một người phụ nữ sống trên địa bàn đã có hiện tượng đổ đất đá san lấp, lấn ra tận mép bờ sông Sài Gòn với diện tích lên đến hàng nghìn mét vuông? 

Theo người dân phản ánh, từ khoảng cuối năm 2016, vị trí này được cho là đã đổ đất làm kè lấn chiếm hàng ngàn mét vuông lòng sông, xây tường rào và công trình kiên cố nằm trên đất hành lang bảo vệ sông và bảo vệ đê bao, đóng cọc bê tông nổi trên sông để làm nhà thủy tạ và làm cầu tàu không phép,...

Suốt một thời gian dài, người dân địa phương xôn xao việc tại sao công trình hoành tráng trên khu đất quy hoạch trồng cây lâu năm của người phụ nữ này lại có thể “qua mặt” được chính quyền sở tại và tồn tại bấy lâu nay. 

Người phụ nữ này khẳng định, bà làm gì cũng đều xin phép hết và trên đất của mình không có xây dựng hành lang bờ sông và chỉ xây dựng công trình tạm trên đất chứ không có công trình kiên cố.

Như vậy có thể thấy, tình trạng vi phạm trật tự xây dựng, sử dụng đất sai mục đích trên địa bàn TX Bến Cát, điển hình là xã Phú An và An Tây có diễn biến phức tạp. Đề nghị chính quyền tỉnh Bình Dương vào cuộc chỉ đạo, xử lý triệt để vi phạm còn tồn tại kéo dài. Đồng thời, kiểm tra, kịp thời phát hiện, xử lý đối với những trường hợp vi phạm nhưng được "ưu ái", tồn tại thời gian qua gây bức xúc trong dư luận. 

Như Trang