Chuyện ly kỳ về “bác sĩ” học hết lớp 2 và biệt tài mổ đẻ cho chồn hương

Một người đàn ông ở Cà Mau chỉ học hết lớp 2 nhưng đã thực hiện thành công cho hàng trăm ca mổ đẻ cho chồn sinh khó. Ông được mệnh danh là “bác sĩ” thú y bất đắc dĩ, vì không có bất cứ chuyên môn, nghiệp vụ nào về lĩnh vực này...

Đưa “cả gia tài” ra mổ thí nghiệm

Gắn bó với nghề nuôi chồn hương sinh sản đã gần 10 năm, ông Hồng Minh Tài (63 tuổi, ngụ thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) cho biết, chồn vốn là loài động vật hoang dã, nên khi nuôi khép kín sẽ hạn chế việc đi lại, đến khi sinh sản, tử cung chúng không giãn nở dẫn đến khó sinh. Thế nhưng, mỗi lần chồn đẻ khó, ông Tài phải lặn lội đoạn đường hàng trăm cây số (cả đi lẫn về) để lên tận TP.Cà Mau tìm bác sĩ thú y có chuyên môn mổ đẻ cứu chồn.

Nói về cơ duyên đến với nghề mổ đẻ cho chồn, ông Tài tâm tình: “Việc sinh đẻ bất kể giờ nào, kể cả đêm khuya, nên mỗi lần đem lên TP.Cà Mau mà không đúng giờ hành chính, họ hẹn lại thì gần như là chồn chết. Mà con chồn có giá trị lớn, con tốt có giá từ 20 – 30 triệu đồng. Bởi thế, có nhiều hộ nuôi được một con chồn nái, họ nâng niu, xem như cả gia tài”.

Từ những bất cập đó, ông Tài đặt quyết tâm bằng mọi cách phải làm bằng được việc mổ đẻ cho chồn ở tại nhà. Bởi nếu, không học tập, tìm tòi kỹ thuật mổ trong quá trình nuôi sẽ càng thất bại nhiều hơn. Từ chỗ đó, mỗi lần đem chồn lên TP.Cà Mau mổ là ông Tài để ý xem bác sĩ họ mổ như thế nào, tiêm chích loại thuốc gì, làm vệ sinh ra sao... Cuối cùng, ông quyết định mổ thí nghiệm 2 con và đã thành công ngoài mong đợi.

Ông Tài nhớ lại: “Lần đầu tiên động đến dao mổ, dù là con vật, nhưng tôi run lắm. Nhìn người ta mổ rất dễ, nhưng khi mình cầm dao lên mổ thấy rất khó. Một mặt, con chồn nái rất giá trị, mặt khác mổ xẻ chưa quen, nên sợ rủi ro. Tuy nhiên, cũng vì lý do đó mà mình quyết tâm cao hơn và không chịu thất bại”.

Cũng theo ông Tài, trước ca mổ, ông vệ sinh sạch sẽ vị trí mổ rồi sử dụng thuốc cầm máu, thuốc tê cho chồn. Khi đã mổ rồi, ông sử dụng kháng sinh, giảm đau... Tùy theo con, nếu phức tạp thì sử dụng thuốc đều đặn 3 ngày, những con dễ thì sử dụng 1 – 2 ngày là ngưng. Bởi, kháng sinh dùng nhiều cũng không tốt cho con chồn.

Những “bí quyết” của bác sĩ không bằng cấp

Kể tiếp câu chuyện, ông Tài cho biết thêm, trong khoảng 5 năm gắn bó với nghề mổ đẻ cho chồn, ông trực tiếp đứng mổ hàng trăm ca chồn sinh khó, nhưng chỉ gặp trục trặc hai ca. Ông nói: “Hai ca thất bại là do nết của con chồn. Ca mổ thực hiện thành công, nhưng trong quá trình chăm sóc gặp thiếu sót do con chồn và chủ chồn. Tức sau khi mổ, nếu muốn tiến triển tốt người chủ phải quan tâm đến con chồn. Bởi khi trên người có vết thương nó sẽ bức bối, rồi cắn xé vết thương dẫn đến đứt chỉ khâu, rồi moi móc ruột gan lôi ra ngoài dẫn đến chết”.

Theo ông Tài, việc ông hành được nghề mổ đẻ cho chồn, chẳng qua chỉ nhìn người ta mổ rồi làm theo, chứ chẳng có ai dạy bảo gì. Bản thân ông chỉ học hết lớp 2, nên cũng chẳng có chuyên môn gì về lĩnh vực thú y. Tuy vậy, tỉ lệ ông Tài mổ chồn thành công rất cao, được nhiều người nuôi ở tận Bạc Liêu, Cần Thơ có chồn đẻ khó đem đến nhờ ông mổ. “Họ nói, ở địa phương họ cũng có bác sĩ thú y, nhưng tỉ lệ mổ đạt không cao. Nói thì nói vậy, dù gì người ta cũng qua trường lớp, còn tôi có chuyên môn gì đâu, chẳng qua là kinh nghiệm chứ không qua trường lớp”, ông Thành nói.

Vị “bác sĩ” không bằng cấp cho hay, qua nhiều năm gắn bó với nghề mổ đẻ cho chồn, ông Tài đã đúc kết được rất nhiều bài học kinh nghiệm cho bản thân. Theo ông, trong quá trình mổ, không con nào giống với con nào. Có con mắc lỗi này, con mắc lỗi khác, con nào cũng có khuyết điểm về đường sinh sản. Điều quan trọng chính là việc cầm dao mổ cần phải có độ chính xác tuyệt đối. Bởi dạ con của chồn rất mỏng, nếu sơ suất, mổ trật là mũi dao rạch trúng chồn con ở bên trong sẽ gây nguy hiểm. Khi mổ chỉ rạch một đường nhỏ, vừa đủ đưa ngón tay vào bắt chồn con ra ngoài. Khi bắt hết con rồi, mới đem dạ con ra vệ sinh và khâu lại bằng chỉ tan.

Với giọng điệu của người “sành nghề”, ông Tài tự tin nói: “Bây giờ trước khi đặt lên bàn mổ, tôi nhìn con chồn là biết nó mắc lỗi gì rồi. Có nhiều nguyên nhân phức tạp, nên khi mổ ra, tôi chỉ rõ nguyên nhân cho chủ, để hướng dẫn họ cách chăm sóc. Con chồn mình mổ 4 – 5 lần vẫn mang thai sinh sản bình thường. Sau khi mổ, khoảng 1 tuần sau là vết thương lành. Nó đẻ nhanh lắm, nếu vết thương tiến triển tốt, là khoảng 2 tuần chồn nái sẽ chịu đực”.

Khâm phục nghề mổ đẻ cho chồn của ông Tài, nhiều người đến tìm hiểu, học cách mổ. Tuy nhiên, chưa ai dám cầm dao đứng mổ vì sợ rủi ro. “Mỗi ca mổ chồn đẻ, tôi lấy công từ 800.000 – 1.000.000 đồng, quân bình mỗi tháng tôi thu nhập từ nghề mổ đẻ hơn 10 triệu đồng. Chỉ cần ai điện thoại, đem chồn đến bất kể ngày đêm tôi đều mổ. Khi mổ, ngoài tay nghề, chỉ cần tập trung, đề cao tính mạng con chồn, thực hiện kỹ lưỡng các bước là sẽ thành công”, ông Tài khẳng định.

Việt Tâm

Bài đăng trên ấn phẩm tạp chí Đời sống & Pháp luật chủ nhật (số 20)