Chikungunya khiến bé trai 12 ngày tuổi ở Ấn Độ mặt tím đen, phải nhập viện cấp cứu khẩn
(DS&PL) -
Dù Chikungunya thường gặp ở người lớn nhưng trẻ sơ sinh vẫn có thể bị muỗi đốt và nhiễm bệnh, với triệu chứng nặng hơn.
VOV dẫn nguồn hãng tin Health News cho biết, bác sĩ cấp cứu nhi khoa Ngô Xương Đằng (Đài Loan, Trung Quốc) chia sẻ trên trang Facebook cá nhân thông tin về một trường hợp y khoa hiếm gặp về bệnh Chikungunya được báo cáo trên tạp chí y học Clinical Case Reports vào tháng 6/2021.
Theo đó, một bé trai mới 12 ngày tuổi ở Ấn Độ được đưa vào bệnh viện cấp cứu với các triệu chứng đáng lo ngại như bỏ bú, sốt cao, quấy khóc liên tục trong khi vùng da quanh mũi, miệng bất ngờ chuyển màu nâu sẫm. Hiện tượng này được gọi là “chik sign” hay “brownie nose” trong y khoa.
Các bác sĩ ban đầu nghi ngờ nguyên nhân dẫn đến điều này là do nhiễm khuẩn nên đã lập tức cho bệnh nhi dùng kháng sinh và tiến hành xét nghiệm toàn diện. Tuy nhiên, kết quả cấy máu và dịch não tủy đều âm tính với vi khuẩn.
Trong khi đó, kết quả xét nghiệm huyết thanh lại cho thấy kháng thể IgM của virus Chikungunya dương tính, chứng tỏ bệnh nhi đang ở giai đoạn nhiễm cấp. Tuy nhiên, kết quả xét nghiệm từ người mẹ lại là âm tính với virus, loại trừ khả năng lây qua nhau thai. Điều này đồng nghĩa với việc bé sơ sinh này bị muỗi mang virus Chikungunya đốt sau khi chào đời.
Theo bác sĩ Ngô Xương Đằng, dù Chikungunya thường gặp ở người lớn nhưng trẻ sơ sinh vẫn có thể bị muỗi đốt và nhiễm bệnh, với triệu chứng nặng hơn. Đối với trường hợp bé trai 12 ngày tuổi trên có các dấu hiệu sốt cao, da mặt chuyển đen, bỏ bú, quấy khóc. Ngoài ra, trẻ sơ sinh mắc Chikungunya còn có thể phát ban, co giật hoặc động kinh, giảm vận động, thậm chí viêm não hoặc suy đa tạng.
Một nghiên cứu năm 2024 tại bang Maharashtra (Ấn Độ) ghi nhận 36 bệnh nhi dưới 18 tuổi phải nhập ICU vì Chikungunya nặng. Tỷ lệ biểu hiện ở nhóm này rất đáng lưu ý sốt (100%), phát ban đỏ dạng sẩn (78%), co giật (56%), kích thích, khó chịu (44%), lừ đừ (19%), suy hô hấp (33%), sốc hạ huyết áp (16%), suy gan cấp (8%, trong đó 1 ca phải ghép gan), hội chứng thực bào máu HLH (5%).
Bác sĩ Ngô Xương Đằng khuyến cáo phụ huynh cần:
- Tránh để trẻ bị muỗi đốt, cho trẻ mặc quần áo dài tay, dùng màn hoặc kem chống muỗi an toàn cho trẻ sơ sinh.
- Loại bỏ nơi muỗi sinh sản, đặc biệt là các vùng nước đọng.
- Theo dõi sức khỏe mẹ, vì phụ nữ mang thai mắc bệnh vẫn có thể truyền virus cho con trong quá trình sinh.
Hiện chưa có thuốc đặc trị Chikungunya. Điều trị chủ yếu là hỗ trợ giảm sốt, giảm đau và bổ sung nước. Hầu hết bệnh nhân sẽ hồi phục, nhưng với trẻ nhỏ và trẻ sơ sinh, cần theo dõi sát và điều trị kịp thời.
Việt Nam chưa ghi nhận ca bệnh, nhưng tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Bệnh chưa có vaccine, thuốc điều trị đặc hiệu, song các chuyên gia y tế khuyến cáo người dân không nên quá hoang mang, chủ động phòng ngừa bằng việc diệt, loại bỏ muỗi.
Chia sẻ trên VnExpress, ngày 12/8, PGS.TS Đỗ Duy Cường, Viện trưởng Viện Y học Nhiệt đới, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), cho hay các biểu hiện lâm sàng của bệnh tương tự sốt xuất huyết Dengue và một số bệnh do virus khác như sốt cao đột ngột (thường trên 39 độ C), đau khớp dữ dội, đau cơ, đau đầu, buồn nôn, phát ban và phù quanh khớp. Nhóm bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh nặng hơn, bao gồm trẻ sơ sinh, người lớn có bệnh lý nền (tăng huyết áp, bệnh thận, tiểu đường,..). Nếu không được xử trí kịp thời bệnh có thể diễn biến nặng, thậm chí tử vong.
Các triệu chứng của Chikungunya xuất hiện trung bình 4-12 ngày sau khi bị muỗi nhiễm bệnh đốt. Hầu hết dấu hiệu thường tự khỏi trong 2-7 ngày. Thời kỳ lây truyền của bệnh là khoảng một ngày trước khi khởi phát sốt và trong khoảng 6 ngày đầu tiên của bệnh.
Các phương pháp chẩn đoán xác định bệnh Chikungunya bao gồm: Xét nghiệm ELISA để phát hiện kháng thể IgM/IgG hoặc kháng nguyên virus. Xét nghiệm PCR (Polymerase Chain Reaction) và realtime-PCR để phát hiện vật liệu di truyền của virus Chikungunya. Hiện nay, một số cơ sở xét nghiệm như Bệnh viện Bạch Mai đã có xét nghiệm PCR để chẩn đoán.
Hiện chưa có thuốc đặc trị Chikungunya.
Khuyến cáo từ Bộ Y tế
Theo khuyến cáo mới nhất của Bộ Y tế, người về từ các quốc gia, khu vực đang có sự gia tăng dịch bệnh Chikungunya cần chủ động theo dõi sức khỏe trong vòng 12 ngày nếu có biểu hiện sốt, đau mỏi cơ khớp. Người dân tại các hộ gia đình, khu dân cư thực hiện các biện pháp diệt lăng quăng, bọ gậy, muỗi, vệ sinh môi trường loại bỏ những nơi có thể trở thành chỗ cư trú, sinh sôi của muỗi. Dùng màn khi ngủ, bôi thuốc đuổi muỗi.
Người dân không nên tự ý chẩn đoán, điều trị tại nhà; khi có các dấu hiệu nghi ngờ mắc bệnh như sốt, đau khớp, nổi ban,... cần đến ngay cơ sở y tế nơi gần nhất để được tư vấn, khám, điều trị kịp thời.
