Chi tiết cách tính thuế cho hộ kinh doanh từ năm 2026

Hộ kinh doanh được chia thành 3 nhóm để quản lý thuế từ 1/1/2026

Tại Đề án ban hành kèm Quyết định số 3389/QĐ-BTC, hộ kinh doanh được chia thành 3 nhóm quản lý thuế theo phương pháp kê khai từ 01/01/2026, cụ thể như sau:

Nhóm 1: Doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm

- Được miễn thuế giá trị gia tăng (GTGT) và thuế thu nhập cá nhân (TNCN).

- Không bắt buộc áp dụng sổ sách kế toán phức tạp, nhưng vẫn phải kê khai định kỳ.

- Có thể lựa chọn kê khai 2 lần/năm (đầu năm và giữa hoặc cuối năm) hoặc chọn thời điểm phù hợp.

Nhóm 2: Doanh thu từ 200 triệu đến dưới 3 tỷ đồng/năm

- Tiếp tục tính thuế trực tiếp trên doanh thu như hiện hành.

Theo đó, thuế GTGT phải nộp = doanh thu x tỷ lệ %; thuế GTGT phải nộp = thuế GTGT đầu ra - thuế GTGT đầu vào được khấu trừ. Thuế TNCN phải nộp = doanh thu x tỷ lệ %.

- Mức thuế suất theo ngành nghề:

1%: Phân phối, cung cấp hàng hóa

3%: Sản xuất, vận tải, dịch vụ gắn với hàng hóa, xây dựng có bao thầu vật liệu

5%: Dịch vụ, xây dựng không bao thầu vật liệu

2%: Hoạt động kinh doanh khác

- Kê khai 4 lần/năm (theo quý).

- Hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng/năm trong lĩnh vực bán lẻ, dịch vụ trực tiếp đến người tiêu dùng phải xuất hóa đơn điện tử từ máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế.

- Hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng/năm không bắt buộc xuất hóa đơn nhưng được khuyến khích ghi chép doanh thu đầy đủ.

Ví dụ: Hộ kinh doanh tạp hóa nhỏ có doanh thu 600 triệu đồng/năm. Cách tính thuế như sau:

Thuế GTGT: 600 triệu đồng x 1% = 6 triệu đồng

Thuế TNCN: 600 triệu đồng x 0,5% = 3 triệu đồng

Như vậy, tổng thuế hộ kinh doanh tạp hóa phải nộp năm 2026 là 9 triệu đồng.

Nhóm 3: Doanh thu trên 3 tỷ đồng/năm

- Hộ kinh doanh đạt doanh thu trên 3 tỷ đồng trong 2 năm liên tiếp sẽ chuyển sang nhóm này.

- Áp dụng phương pháp khấu trừ thuế GTGT:

Thuế TNCN phải nộp = thu nhập tính thuế x 17%, trong đó thu nhập tính thuế = doanh thu - chi phí hợp lý.

- Hộ có doanh thu trên 50 tỷ đồng/năm kê khai theo tháng, dưới 50 tỷ kê khai theo quý.

- Bắt buộc xuất hóa đơn điện tử, mở tài khoản ngân hàng riêng phục vụ kinh doanh.

- Việc sử dụng hóa đơn điện tử có mã hoặc hóa đơn khởi tạo từ máy tính tiền là yêu cầu bắt buộc.

Ví dụ: Một xưởng cơ khí có doanh thu 4 tỷ đồng/năm, chi phí hợp lý chứng minh được là 3,2 tỷ đồng. Cách tính thuế như sau:

Thuế GTGT tính theo phương pháp khấu trừ: Giả sử ngành cơ khí áp thuế suất GTGT 10%.

Thuế GTGT đầu ra: 4 tỷ x 10% = 400 triệu đồng. Thuế GTGT đầu vào chẳng hạn 250 triệu đồng từ mua vật liệu. Thuế GTGT phải nộp = 400 - 250 = 150 triệu đồng.

Thuế TNCN: Cách tính thuế TNCN = Doanh thu - chi phí = 4 tỷ - 3,2 tỷ = 800 triệu đồng. Thuế suất dự kiến 17%. Thuế TNCN: 800 triệu x17% = 136 triệu đồng.

Như vậy, xưởng cơ khí phải nộp 150 triệu đồng thuế GTGT và 136 triệu đồng thuế TNCN. Tổng thuế phải nộp năm 2026 là 286 triệu đồng.

Hướng dẫn chuyển đổi từ hộ kinh doanh khoán sang hộ kinh doanh kê khai thuế

Bước 1: Hộ kinh doanh nộp hồ sơ chuyển đổi tại Cơ quan thuế để thực hiện thủ tục chuyển đổi phương pháp tính thuế từ phương pháp khoán sang phương pháp kê khai bằng Mẫu 08-MST được ban hành kèm theo Thông tư 86/2024/TT-BTC.

Bước 2: Hộ kinh doanh lập biên bản kiểm kê toàn bộ hàng tồn kho (cả hàng hóa có hóa đơn và không có hóa đơn) để làm cơ sở đưa vào số liệu tồn kho đầu kỳ sổ sách.

Bước 3: Hộ kinh doanh bắt buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khi đã đăng ký lên phương pháp kê khai:

- Nếu bán lẻ trực tiếp: Hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền

- Nếu kinh doanh dịch vụ, bán buôn: Hộ kinh doanh đăng ký hóa đơn điện tử (hóa đơn bán hàng thông thường).

Bước 4: Hộ kinh doanh trang bị phần mềm kế toán hộ kinh doanh kê khai hoặc có thể tự làm trên Excel nếu nắm rõ nghiệp vụ.

Bước 5: Tổ chức và thực hiện xây hệ thống sổ sách, ghi chép 7 loại sổ kế toán bắt buộc theo quy định tại Phụ lục 2 biểu mẫu và phương pháp ghi sổ kế toán ban hành kèm theo Thông tư 88/2021/TT-BTC.

Bước 6: Hộ kinh doanh thực hiện kê khai thuế theo tháng hoặc quý bằng tờ khai thuế theo Mẫu 01/CNKD ban hành kèm theo Thông tư 40/2021/TT-BTC.

Phụ lục Bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ của hộ kinh doanh theo mẫu số 01-2/BK-HĐKD ban hành kèm theo theo Thông tư 40/2021/TT-BTC (nếu có căn cứ xác định được doanh thu theo xác nhận của cơ quan chức năng thì không phải nộp Phụ lục này)

Bước 7: Hộ kinh doanh mở một tài khoản ngân hàng riêng, tách bạch với tài khoản cá nhân để phụ vu cho hoạt động của hộ kinh doanh kê khai.

Bước 8: Hộ kinh doanh đăng ký và đóng BHXH đầy đủ cho người lao động (nếu có) và đóng cho chính chủ hộ kinh doanh.

Lưu ý, khi hộ kinh doanh đã chính thức nộp thuế theo phương pháp kê khai, hộ kinh doanh bắt buộc phải có đầy đủ hóa đơn, chứng từ hợp lệ cho cả hàng hóa, dịch vụ mua vào và bán ra.