Chi hội luật gia Bộ Công an tiếp thêm niềm tin pháp lý cho người lầm lỡ

Không phải là dấu chấm hết

Hội nghị do Chi hội Luật gia Bộ Công an chủ trì, phối hợp cùng Hội Luât gia Việt Nam tổ chức.  Tham dự hội nghị còn có đại diện Cục Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng (Cục C10, Bộ Công an), một số Chi hội luật gia trong Cụm thi đua số 6 (trực thuộc Hội Luật gia Việt Nam), đại diện Học viện An ninh Nhân dân…

Trung tá Đào Anh Tới - Chi hội phó Chi hội Luật gia Bộ Công an nhấn mạnh, Đảng, Nhà nước và xã hội ta luôn quan tâm, coi trọng công tác giáo dục, cải tạo phạm nhân, để bất kỳ ai cũng có cơ hội sửa chữa lỗi lầm và làm lại cuộc đời.

Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật, tư vấn pháp luật cho người đang chấp hành án phạt tù là nhiệm vụ quan trọng, giúp các đối tượng nhận thức đầy đủ, sâu sắc tính chất, mức độ nguy hiểm cho xã hội, hậu quả do hành vi phạm tội của mình gây ra.

"Việc tuyên truyền pháp luật rất cần thiết, để sau này trở về cộng đồng, mọi người sẽ không tái phạm, biết bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình. Từ đó dần hình thành nhân cách tích cực, trở thành công dân có ích cho gia đình xã hội", Trung tá Đào Anh Tới chia sẻ.

Để đảm bảo buổi tuyên truyền đạt hiệu quả thực chất, Trung tá Đào Anh Tới yêu cầu các chuyên gia truyền đạt nội dung một cách dễ hiểu, gắn liền với thực tiễn, tập trung vào những quy định có liên quan trực tiếp đến quyền nghĩa vụ công dân, nhất là những điểm mới của luật mà phạm nhân chưa có điều kiện cập nhật.

Bên cạnh đó, buổi tuyên truyền cần tạo ra không khí trao đổi cởi mở, khuyến khích mọi người mạnh dạn nêu ý kiến, đặt câu hỏi và chia sẻ những băn khoăn, từ đó giúp giải đáp kịp thời, đạt hiệu quả cao, thiết thực.

"Sai lầm này không phải là dấu chấm hết của cuộc đời, mà quan trọng là các anh phải quyết tâm đứng dậy, thay đổi để hướng thiện. Thời gian chấp hành án là để các anh rèn luyện bản thân, tìm hiểu pháp luật và tinh thần kỷ luật. Đây là những hành trang rất cần thiết khi mọi người trở về với xã hội", Trung tá Đào Anh Tới nhắn nhủ.

Nói thêm về ý nghĩa của buổi tuyên truyền, Luật gia Dương Đình Khuyến - Uỷ viên Ban Thường vụ Hội Luật gia Việt Nam, Trưởng ban tư vấn pháp luật và trợ giúp pháp lý bày tỏ, đây là "bước ngoặt" của mỗi phạm nhân sắp ra trại.

Việc sắp được trở về đoàn tụ với gia đình, trở lại xã hội là mình chứng rằng pháp luật luôn nhân văn, luôn mở ra cơ hội cho những ai thật sự biết hối cải và quyết tâm thay đổi.

Luật gia Dương Đình Khuyến lưu ý, tha tù không có nghĩa là khó khăn đã khép lại, mọi người sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn khi tái hòa nhập, buổi tuyên truyền sẽ giúp các phạm nhân hiểu rõ quyền và nghĩa vụ sau khi ra tù, đồng thời trang bị kiến thức pháp luật cần thiết để tái hòa nhập.

Phạm nhân sẽ được quyền đóng Bảo hiểm tự nguyện theo luật mới

Tại buổi tuyên truyền rất nhiều phạm nhân đã lắng nghe, tiếp thu đồng thời đặt nhiều câu hỏi liên quan đến quyền sử dụng đất và quyền thừa kế khi đang chấp hành án phạt tù; vấn đề đóng bảo hiểm xã hội khi đang chấp hành án phạt; giải quyết đơn thư khiếu nại tố cáo; vấn đề lao động của phạm nhân trong trại; vấn đề thăm hỏi của người thân nhân các phạm nhân…

Ngay sau khi đặt câu hỏi, đại diện Chi hội Luật gia Bộ Công an, các luật gia từ Hội Luật gia Việt Nam, Cụm 6, Cục C10, Học viện An ninh Nhân dân… lần lượt giải đáp chi tiết, rất nhiều các thắc mắc, câu hỏi của phạm nhân.

Đơn cử, một phạm nhân đặt câu hỏi: Bản thân đang chấp hành án phạt tù có thể tham gia đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm tự nguyện không?

PGS.TS. Luật sư Trần Văn Dũng – Chi hội phó Chi hội Luật gia Viện Nghiên cứu đào tạo Kinh tế Tài chính giải đáp, theo quy định hiện hành, phạm nhân đang chấp hành án phạt tù không được tham gia BHXH bắt buộc và BHXH tự nguyện. Chỉ sau khi đã chấp hành xong án phạt tù, họ mới có quyền tham gia để cộng nối thời gian đóng nếu có nhu cầu.

Tuy nhiên, tại điểm h khoản 1 Điều 16 Luật Thi hành án hình sự (sửa đổi) quy định phạm nhân có quyền: "Được tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, hưởng chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật".

Như vậy, kể từ thời điểm 1/7/2026, phạm nhân được tham gia BHXH tự nguyện theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội, đây là quy định mới rất nhân văn của Luật thi hành án hình sự.

Một phạm nhân khác hỏi: Tôi đang thụ lý án thì có được làm đơn tố giác, kiện người ngoài xã hội nợ tài sản của tôi hay không?

Đại diện Cụm thi đua số 6 giải đáp, theo quy định của pháp luật, phạm nhân mặc dù đang chấp hành án phạt tù nhưng vẫn có quyền và nghĩa vụ công dân, trừ những quyền bị pháp luật hoặc bản án tòa án tước bỏ, hạn chế.

Theo quy định, thì phạm nhân hoàn toàn có quyền tố giác tội phạm đối với người ngoài xã hội nếu phát hiện hành vi xâm phạm tài sản, quyền lợi hợp pháp của mình hoặc của người khác.

Tuy nhiên, do đang trong thời gian chấp hành án phạt tù, nên phạm nhân không thể trực tiếp đi khởi kiện hoặc tham gia phiên tòa như người bình thường.

Mọi người có thể gửi đơn khởi kiện thông qua trại giam, trại tạm giam; Ủy quyền cho luật sư, người đại diện hợp pháp tham gia tố tụng. Trường hợp cần thiết, tòa án có thể trích xuất phạm nhân để tham gia phiên tòa.

Phát biểu kết thúc hội nghị, Trung tá Đào Anh Tới đánh giá, các báo cáo viên đã truyền đạt những nội dung pháp luật quan trọng tới các phạm nhân, nhiều vướng mắc đã được giải đáp kịp thời.

Những nội dung được trao đổi, chia sẻ không chỉ dừng lại ở kiến thức pháp luật mà quan trọng hơn là góp phần khơi dậy tinh thần trách nhiệm, ý thức tuân thủ pháp luật và ý chí vươn lên để xây dựng một cuộc sống tốt đẹp hơn.

"Tôi kỳ vọng rằng những nội dung trao đổi ngày hôm nay sẽ trở thành những hành trang thiết thực của mỗi phạm nhân tự tin hơn trong việc tu dưỡng, rèn luyện, cải tạo để sớm tái hòa nhập cộng đồng và trở thành những công dân có ích cho xã hội", Chi hội phó Chi hội luật gia Bộ Công an bày tỏ tin tưởng.

Thượng tá Nguyễn Văn Sơn - Phó giám thị trại giam Vĩnh Quang chia sẻ, hiện trại giam có hơn 200 phạm nhân sắp hết thời hạn chấp hành án. Trại giam luôn xác định, tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật tư vấn pháp luật cho những phạm nhân này là nhiệm vụ quan trọng, thường xuyên.

Công tác tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật có vai trò hết sức quan trọng. Bởi, việc nắm vững và hiểu đúng quy định của pháp luật trong quá trình chấp hành án chính là "chìa khoá" giúp mỗi cá nhân tự soi lại mình, nhận rõ sai phạm, hậu quả mình gây ra.

Từ đó, phạm nhân sửa chữa lỗi lầm, góp phần khơi dậy niềm tin, ý chí phấn đấu cải tạo để mỗi người sau khi ra trại có thể đứng vững bằng chính đôi chân của mình, trở thành công dân lương thiện, có ích cho gia đình và xã hội.